IINVONESISCHÈ
I NIEUWS I
Oudste gebouw in Semarang
Meteoor 'Kanjeng Kiai Pamor'
Bird Life International in
Indonesië
De Bunga Bangkai
Bijdragen van Ellen Sundah
Wanneer men de unieke architectuur van
Gereja Blenduk ziet, zou men niet zeg
gen dat dit een kerk is. Ds. R.A.Tendean,
die belast is met de zorg van dit kerkge
bouw is er zeker van dat dit de oudste
kerk van Indonesië is. Negentiende van
het gebouw en het interieur, zoals de
preekstoel, de banken, het orgel en de in
leer gebonden bijbel, die in 1618 is
gedrukt is nog origineel. De oude bijbel
wordt niet meer gebruikt en wordt gecon
serveerd in een glazen kast. Ook het
orgel is sinds 1985 niet meer in gebruik.
De kerk, die aan Jalan Letjen Soeprapto
ligt, wordt sinds 1753 als bedehuis
gebruikt. Helaas zijn in de kerk geen
gegevens voorhanden omtrent het jaar
van oprichting. Wellicht is dit in
Nederland na te gaan. Voor toeristen is
de kerk vrij toegankelijk. Bij de ingang
kan men in een bus een vrijwillige bijdra
ge storten voor het onderhoud van de
kerk. Dit onderhoud is hoognodig, op
sommige plaatsen is de muur aan het
afschilferen of beklad met opschriften.
Tot nu toe hebben 90 predikanten hier
gediend, van wie de eerste 82 Nederlan
ders waren, de laatste acht Indonesiërs.
Bron: Suara Pembaruan
Op het eerste gezicht lijkt het een gewo
ne steen, met een diameter van 80 cm en
een hoogte van 50 cm. Maar het is een
meteoor, een watu lintang of batu bin-
tang. Later kreeg deze meteoor de naam
'Kanjeng Kiai Pamor', omdat ze gebruikt
kon worden bij het vervaardigen van kris
sen. Volgens Raden Tumenggung
Purwodipuro (78), abdidalem (kratondie
naar), belast met de verzorging van de
pusaka, werd de steen gevonden in de
buurt van Prambanan in 1801, tijdens de
regering van susuhunan Paku Buwono
IV. Omdat dit gebied tot de Kasunanan
Surakarta behoorde, werd de steen naar
Solo gebracht. Vanwege de grote zwaar
te moest de steen door tientallen mensen
gedragen worden. Volgens Gusti
Pangeran Hario Dipokusumo (40), een
van de zonen van de tegenwoordige
sunan is dit de grootste meteoor die ooit
in gave toestand op aarde is gevallen.
Een deskundige uit Italië, die eens de
kraton bezocht zou hebben gezegd dat
de in Tokio en Milaan neergekomen
meteoren een veel kleinere omvang had
den. De meteoren die in Siberië en de
Golf van Mexico neerkwamen hadden
ook een grote omvang, maar deze dron
gen de aarde binnen. Nadat de meteoor
naar Solo werd overgebracht, werd ze
geplaatst in het Bandengan complex van
de kraton, een plaats die angker (gewijd)
is en niet toegankelijk voor leken. Op
bepaalde tijden worden daar offers
gebracht, zoals op malam Jumat Kliwon,
caos dahar bestaande uit bloemen en
wierook. Tegen de vastentijd in de maand
Ruwah wordt de steen gewassen. Deze
ceremonie heet dijamas en speelt zich af
in een religieus-mystieke sfeer. Tevoren
maken 50 mannelijke en vrouwelijke abdi
dalem de vroegere meditatieplaats van
de vorsten in Bandengan schoon.
Kanjeng Kiai Pamor werd voor het maken
van krissen gebruikt sinds Paku Buwono
IV tot Paku Buwono XI (1939- 1945).
Tegenwoordig is dat niet meer het geval,
maar wordt ze nog steeds vereerd.
Bron: Kompas
Sinds enige jaren heeft Bird Life
International een vertegenwoordiger in
Indonesië, de Nederlander Bas van
Balen. Van Balen kwam in 1979 voor de
eerste maal in Indonesië, toen hij voor
zijn scriptie over vogels bij zijn studie
Biologie in Utrecht gegevens nodig had.
Nadat hij in 1982 was afgestudeerd, ging
hij in 1985 weer naar Indonesië als bui
tengewoon docent aan de Faculteit van
Bosbouw in Bogor. In die periode deed hij
onderzoekingen op het gebied van de
verspreiding van vogels op Java. Bas van
Balen nam deel aan een programma tot
bescherming van de Bali-jalak, dat uitging
van het toenmalige International Council
of Bird Preservation, tegenwoordig Bird
Life International. Hij is getrouwd met
Like, een Balische en heeft een dochter
tje van een halfjaar. Rond zijn kantoor in
zijn woonplaats Bogor is steeds het
gefluit en getjilp van vogels in de bomen
te horen. Voor 'birdwatching', het obser
veren van vogels in de vrije natuur,
bestaat in Indonesië nog weinig belang
stelling en Van Balen wil dit bevorderen.
Het uitsterven van bepaalde vogelsoorten
wordt veroorzaakt door de vernielingen
die de mens aanricht in hun leefomge
ving. Bedreigd met uitsterven in
Indonesië zijn o.a. de Bali-jalak, elang
Jawa en de kakatua van Sumba. In 1992
en 1993 werden 38 Bali-jalaks doordr.
Bob Siebels, de vertegenwoordiger van
AAZPA (American Association of
Zoological Parks and Aquariums)
geschonken aan Taman Burung, het
vogelpark van Taman Mini Indonesia
Indah in Jakarta.
Bron: Mutiara
Op 19 maart 's avonds bloeide de Bunga
Bangkai in de Plantentuin van Bogor
helemaal. De hoogte van de bloem was
180 cm, de breedte 105 cm. De bloei was
21 februari al begonnen. Een team
Eksplorasi Kebun Raya Bogor had een
nieuwe collectie knollen van deze bloem
overgebracht van de Taman Nasional
Kerinci Seblat Jambi naar de Plantentuin
in Bogor. Op 19 december 1993 werden
deze geplant voor het kantoor van de
Plantentuin, aan de kant van de rivier die
daar stroomt. De laatste keer dat hier een
Kembang Bangkai van een oudere col
lectie bloeide, was in 1979. In de Lebaran
vacantie trok de bloem veel bezoekers.
De bloemschede begon zich op 6 maart
te openen, de volgende dag was de
14
