LOGEERA ORESSENSERVICE
BIJ DE VOORPLAAT (foto: A. Damme)
Ergens op een huiserf in een Balisch dorp is de jonge
beeldhouwer aan het werk. Een eenvoudige schuur met
een dak tegen de regen en de aangestampte aarde als
werkvloer, is alles wat hij nodig heeft. De blokken lava
steen vormen het ruwe materiaal en het noodzakelijke
gereedschap van allerhande beiteltjes ligt op een stuk
papier klaar voor gebruik. Zo maakt de hedendaagse
Balische beeldhouwer zijn kunstwerken in steen, zoals
generaties vóór hem dat ook al hebben gedaan. Simpeler
kan het haast niet. Het is verbazingwekkend hoe op deze
manier de mooiste resultaten worden bereikt.
Het lijkt wel of je op Bali als kunstenaar wordt geboren,
of het talent van vader op zoon wordt overgeërfd. Als
kind scharrel je al rond in de werkplaats van je vader. Je
ziet hoe de ouderen uit een vormeloze steenmassa de eer
ste herkenbare contouren hakken. Hoe zij vervolgens de
menselijke gestalte eruit beitelen om daarna de vele
details uit te werken. Zo raak je spelenderwijs vertrouwd
met de vereiste verhoudingen, de stand van armen en
benen, de gelaatsuitdrukking en de kleding en opsmuk,
die alle bepalend zijn voor het individuele karakter van
elk beeld. Of dat nu een godheid, een wayangheld of een
demonische raksasa is. Al deze klassieke uitbeeldingen
zijn aan vaste regels gebonden, niets wordt aan het toeval
overgelaten.
Als je wat ouder bent geworden wil je zelf ook wel eens
iets proberen Maar eerst begin je met polijsten en glad-
schuren van de halfvoltooide beelden. Geleidelijk aan
mag je simpele details uitbeelden. En als je talent blijkt te
hebben mag je zelf iets eenvoudigs maken. Ja, en als je
het dan werkelijk in de vingers hebt, begin je je talenten
zelfstandig te ontwikkelen.
De jongeman op de voorplaat is blijkbaar al zover. Het
beeld dat hij onder handen heeft, beantwoordt helemaal
aan de traditionele regels van de Balische beeldhouw
kunst. Iedere Baliër herkent hierin onmiddellijk de edele
aap Subali, broer van de apenkoning Sugriwa, die in het
Ramayana-epos met zijn apenleger, prins Rama te hulp
komt om diens geliefde, prinses Sinta te bevrijden, die
door de reuzenkoning Rahwana van Alengka werd
geroofd. De beide andere beelden op de achtergrond zijn
Nakula en Sadewa, tweelingbroers en de jongsten van de
vijf Pandawa-broers, die in het Mahabharata-epos een
centrale plaats innemen.
René Wassing
15e JAARGANG No.1 1994 PRIJS 17,50
J*kNKe,
Het boekje bevat ca. 450 adres
sen verdeeld over ruim 160 plaat
sen in Indonesië en Maleisië.
Het boekje, vervat in een kleuren
omslag en voorzien van een ring
band, bevat tevens veel prakti
sche reisinformatie. Van veel
plaatsen is een beknopte
beschrijving bijgevoegd.
Het boekje zal twee keer per jaar,
januari en juli, herzien worden
met het oog op mutaties.
Het logeeradressenboekje kost
Fl. 17,50 inclusief BTW.
U kunt dit boekje ook verkrijgen
door Fl. 20,- over te maken op
girorekening 6685 ten name van
TJALIE ROBINSON B.V. onder
vermelding van logeeradressen.
Voor bestelling buiten Europa
dient evenwel Fl. 35,- overge
maakt te worden op bankreke
ning ABN/Amro reknr.
51.56.15.730 in Den Haag
indien u gebruik maakt van
een cheque.
Het beste kunt u betalen via
uw tussenpersoon. De kosten
voor het boekje bedragen dan
Fl. 30,- incl. verzendkosten.
Betaalt u via een rekening in
Nederland, dan kost dit boekje
Fl. 25,- incl. verzendkosten.
2
