door J.A. Stolk, huisarts
NEW AGE
U moet zich door zo'n kreet vooral niet
van de wijs laten brengen. Het betekent
zoveel als Tempo Doeloe in een nieuw
jasje. Tempo Doeloe in een ander jasje
en die goede oude tijd in een nieuw
krachtveld. Het is het nieuwe geloof, de
New Age, maar het is niet meer of min
der dan de 'tell-tales' van toen vroeger.
Een geschiedenisles van onze kant - de
Indische kant - heet steeds maar weer
oude koek en is iets om lacherig over te
doen. Een koloniale boodschap is niet
meer van deze tijd. het historisch per
spectief is de Nederlanders onbekend en
dus voor hen een onbelangrijke zaak.
Is New Age dan iets anders dan Tempo
Doeloe? Is it? What's in a name, schreef
Shakespeare reeds een viertal eeuwen
geleden.
De musical Hair uit de jaren zestig past
heel goed in deze tijd qua inhoud en ver
haal. Ook deze tijd kent het nieuwe
geloof in een andere en betere tijd, de
New Age. Een tijd die nog moet komen,
maar niet meer zo lang op zich laat
wachten. Prachtige song was en is 'This
is the dawning of the age of Aquarius'.
Elke 2000 jaar en nog wat jaren komt de
zon in een ander sterrenbeeld. Straks in
het jaar 2100 komt de zon in het sterren
beeld Aquarius (Waterman) en verlaat
het sterrenbeeld Pisces (Vissen), waar
het twintig eeuwen lang de geschiedenis
en het verloop daarvan voor ons mensen
bepaalde. In die dageraad van een nieu
we tijd zijn wij reeds bezig naar verande
ringen en verbeteringen te zoeken. Op
zoek naar een ander en beter leven en
altijd zullen we dan lief zijn voor
elkaar Anders gezegd en zoals
boven reeds vermeld, de opgedane les
sen uit Tempo Doeloe trekken wij een
nieuw jasje aan en noemen het New
Age. Maar wat is er nu veranderd, welk
verschil is er tussen de 'flower- power'-
periode van de bloemenkinderen uit de
jaren zestig en deze New Age-periode uit
de jaren negentig? Helemaal niets denk
ik. Er is absoluut niets veranderd. Tussen
de filosofische 'soft talk' van de goeroe
uit de jaren zestig en de filosofische
heilsleer van de swami van nu, nogmaals
geen verschil! In die zin zijn er ook geen
lessen getrokken uit de voorafgaande
jaren. Nog altijd staan de lessen uit onze
geschiedenis in de verdomhoek.
Anders worden en beter worden als
mens moet nog steeds op een wat
hoogdravende wijze bereikt worden. De
manier is absoluut onbereikbaar, onhaal
baar voor de gewone sterveling. Die vindt
meditatie saai en langdradig en het vas
ten laat zo'n gewone jongen graag aan
anderen over. Goed, er zijn nog vele
andere manieren om in die hogere sferen
te komen maar ze lijken mij alle even
onhaalbaar voor een alledaagse sterve
ling. Laat ik het hier bij laten en laat ik
dan zeggen, dat de mensen toen en nu,
die anders en beter willen al die kwellin
gen van lichaam en geest kunnen door
staan reeds andere en betere mensen
zijn. 'Nothing new, Tempo Doeloe revisi
ted' en alleen 'oude bekenden' tegen
gekomen.
Ik denk dat (helaas) de veranderingen en
verbeteringen voor het Aquarius-tijdperk
komen vanuit de bêta-wetenschappen.
Vanuit die harde en koude en mathemati
sche wereld van de technologie. Een
simpel voorbeeld is het hilarische ver
haal, dat een goede vriendin, enige jaren
eerder dan ik afgestudeerd, mij vertelde,
Zij nam voor een periode van een half
jaar, voor een zieke huisarts waar op het
eiland Ameland of op één van die eilan
den van onze gordel van kleverig klei,
zoals Wim Kan dat eens heeft genoemd.
In die periode aan het eind van de jaren
vijftig waren de sociale en medische
omstandigheden daar nu niet direct
verge lijkbaar met die in wat wij nu noe
men de Derde Wereld, maar uiterst primi
tief waren zij wel. Mijn collega was een
kleine, tengere en vriendelijke jonge
vrouw, die mij vertelde dat het ruige
leven daar haar best beviel. Het deed
haar min of meer denken aan haar jeugd
in Indië. Haar ouders hadden in de
Preanger, in de oetan in de buurt van
Bandjar, een (klein) landbouwbedrijf.
Haar vader was een klein-landbouwer,
zoals dat toen werd genoemd. Ik logeer
de daar weieens en ik kan zeggen:
'Those were the days my friend, they
never seem to end', zoals de beatles zo'n
tijd bezongen. Maar zoals een ieder, zo
alledaags weet aan alles komt helaas
een einde.
In die tijd, in de jaren vijftig, deed de huis
arts, wanneer het nodig was, het niet
anders kon, ook eenvoudig tandartsen
werk zoals het trekken van kiezen.
'Hoe kreeg je zoiets voor elkaar?', vroeg
ik haar. 'Zo potig ben je nu ook weer
niet'.
Op dat eiland woonde zij geheel alleen in
een groot huis. Voor het huishouden en
voor het onderhoud van de dito kolossale
tuin had zij een echtpaar in dienst. Grote,
sterke mensen met door weer en wind en
hard werken getekende hoofden en licha
men.
Door één van hen liet zij zich bij het kie-
zentrekken assisteren.
Kleinzerig waren die eilandbewoners
geenszins, maar altijd had zij een in chlo
roform gedrenkt stuk watten bij zich wan
neer zo'n rotte kies teveel weerstand
bood en de 'operatie' iets weg kreeg van
een fiks spit- en graafwerk.
Zij gaf de extractietang, zo heet zo'n ding
denk ik, haar 'assistent' in handen en
ging aan de andere kant van de tandart-
senstoel staan met het chloroformwat in
handen en wees de te trekken kies aan.
'Nooit problemen gehad', zei ze. Een
enkele keer maar moest de andere helft
van het echtpaar erbij komen om de
patiënt in bedwang te houden en slechts
eenmaal werd de verkeerde kies getrok
ken.
'Wat heb jij toen gezegd?', vroeg ik.
'Wat zou jij gezegd hebben?'
'Wah, salah!'.
'Zoiets zal ik dan ook wel gezegd heb
ben', antwoordde ze laconiek. Zij keek bij
dat antwoord naar mij op diezelfde wijze
zoals zij dat zovele jaren geleden ook
deed. Wat neerbuigend vriendelijk maar
toch met een warme genegenheid. Ik liep
toen in veel te grote hansop rond en zij
droeg zoals altijd een bloemetjesjurk, die
nauwelijks de helft van haar bovenbenen
bedekte.
In onze tijd van heden wordt de patiënt,
zo nodig, naar het vasteland gevlogen
voor de moeilijke kwesties. De tandarts
komt minimaal twee maal per week naar
zo'n eiland waar een compleet modern
ingerichte tandartsenpraktijk hem of haar
ter beschikking staat.
Een betere wereld dus dan die van veer
tig jaar geleden. Althans voor de patiën
ten.
Een ander voorbeeld van zo'n betere
wereld is van recenter datum. Nog geen
twee decennia geleden moest de peuter
met open 'ductus Botalli' (genoemd naar
de Italiaanse arts Leonardo Botallo uit de
38
