LOGEERADRESSENSERVICE BIJ DE VOORPLAAT (Collectie Nationaal Natuurhistorisch Museum) Een plaat uit de "Natuurkundige Verhandelingen", Leiden 1839-1847 In 1820 werd 's Rijks Museum van Natuurlijke Historie te Leiden opgericht. De eerste directeur, C.J. Temminck, zag als een belangrijke taak van dit museum het exploreren van de nog grotendeels onbekende fauna, flora en geologie van de Indische archipel. Direct na de oprichting van het museum werden er onderzoekers uitgezonden naar Nederlandsch-Indië, met als opdracht collecties bij een te brengen en waarnemingen te verrichten op het gebied van de land- en volkenkunde. De meeste leden van deze "Natuurkundige Commissie" bezweken aan tropische ziekten: van de zeventien mensen die tussen 1820 en 1842 werden uitgezonden, keerden er slechts vier in Nederland terug. Het is een wonder dat er nog zo veel van hun verzamelingen, aantekeningen en illustraties is behouden. De collecties uit Indië horen nog steeds tot de belangrijkste schatten van het Leidse museum. De resultaten van deze expedities werden vastgelegd in een ambitieus werk: Verhandelingen over de Natuurlijke Geschiedenis der Nederlandsche over zeese he bezittingen, kortweg de "Natuurkundige Verhandelingen" genoemd, geredigeerd door Temminck. De serie verscheen in losse afleveringen, met fraaie lithografieën of folioformaat. Deze platen waren veelal gebaseerd op in Indië ver vaardigde tekeningen of aquarellen. Door geldgebrek moest de uitgave van dit werk in 1847 worden gestaakt. De hier afgebeelde plaat van een orang-oetan is de eerste uit het deel over zoölo gie (Mammalia, zoogdieren) en werd gepubliceerd op 18 december 1839. Het is een afbeelding van een volwassen mannetje (te zien aan de brede eeltkussens op de wangen) aan de rivier Doeson op Borneo. Links is een groep orang-oetans in het bos te zien. Het grootste deel van het laaglandbos op Borneo is inmiddels verdwenen. De tekening is van A.S. Mulder en W. van Groenenwoud. C. Smeenk, conservator Zoogdieren Nationaal Natuurhistorisch Museum, Leiden 15e JAARGANG No.1 1994 PRIJS 17,50 Het boekje bevat ca. 500 adres sen verdeeld over ruim 170 plaat sen in Indonesië en Maleisië. Het boekje, vervat in een kleuren omslag, bevat tevens veel prakti sche reisinformatie. Van veel plaatsen is een beknopte beschrijving bijgevoegd. Het boekje zal twee keer per jaar, januari en juli, herzien worden met het oog op mutaties. Het logeeradressenboekje kost Fl. 17,50 inclusief BTW. U kunt dit boekje ook verkrijgen door Fl. 20,- over te maken op girorekening 6685 ten name van TJALIE ROBINSON B V. onder vermelding van logeeradressen. Voor bestelling buiten Europa dient evenwel Fl. 35,- overge maakt te worden op bankreke ning ABN/Amro reknr. 51.56.15.730 in Den Haag indien u gebruik maakt van een cheque. Het beste kunt u betalen via uw tussenpersoon. De kosten voor het boekje bedragen dan Fl. 30,- incl. verzendkosten. Betaalt u via een rekening in Nederland, dan kost dit boekje Fl. 25,- incl. verzendkosten. 2

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Moesson | 1994 | | pagina 2