Tap
ADRESWIJZIGING
DEWATA
van
H. VAN OLPHEN
INDISCHE SAUCIJZEN
INDONESISCH
SPECIALITEITEN
RESTAURANT
Beeklaan 269 - Den Haag
Tel. 070 - 346 76 97
men met de bus, die toen op houtskool
werd aangedreven. Het was onze aflei
ding na al dat geploeter met wapens,
oefeningen en theorieën. Er werd soms
wat te veel gevraagd van onze lichamelij
ke conditie en ik zelf behoorde niet tot de
sterksten.
Wij kregen dit allemaal te slikken, terwijl
de geallieerden ergens op hun derrière
zaten en vetgemest werden. Te beden
ken dat wij ook maar pas drie-en-een-
halve maand de vrijheid hadden genoten,
is dat eerlijk? Ik heb zelf eens een totok
marinier in onze ploeg horen zeggen 'het
lijkt hier wel het Belsenkamp'. Ja, totoks
zijn gewend aan lekker eten, gevoed met
aardappelen en spek. Omdat wij nog
altijd de naam van 'bastard Eurasians'
kregen, konden wij gerust met tempe en
tahoe of nasi djagoeng leven. Juist daar
om zijn we de rumut teki, taaie doorzet
ters die niet gauw 'au' schreeuwen. We
worden zelfs nu nog de laatste der Mohi
kanen genoemd.
Na een laatste mars door de stad als
afscheid aan de bevolking, gingen we in
vrachtwagens naar Bangkok. Daar wer
den we ondergebracht in een tenten
kamp. De ellende was voor ons nog niet
afgelopen. Het bad en andere toiletfacili
teiten waren ook hier hopeloos; het water
voor het baden leek wel een bebekpoel
en overal was het drassig, ook bij regen
stroomde het water de tenten binnen.
Van hieruit gingen we naar de overkant
en werden samengevoegd met andere
ex-krijgsgevangenen, broeders die hier al
eerder zaten. Ze wisten daar allemaal te
zeggen dat we voor Java bestemd waren.
In Bangkok was het vertier onuitputtelijk,
het is een mooie stad waar de brede
Mekongrivier doorheen stroomt. Hier
waren nog wat achtergebleven Engelsen
die door hun dronkenschap en
Twee manschappen van de Gadja Merah Brigade
vechtpartijen rotzooi maakten in eethui
zen, bars en andere gelegenheden. Om
ons van hen te onderscheiden moesten
we een rood-wit-blauw lintje dragen.
Toen de Siamese bevolking begreep dat
de Nederlandse militairen nooit wat te
maken hadden met die baldadigheden
werden we door hen gewaardeerd. Waar
we het meeste respect voor hadden
waren de Sikhs van de Engelse militaire
politie, de zogenaamde Pauwstaarten,
die zonder pardon optraden. Wat ik hier
zoal te zien kreeg, had ik met mijn 23
jaren nog nimmer meegemaakt en zal dat
maar voor mezelf houden.
We bleven gelukkig niet te lang in
Bangkok, op een dag mochten we tot tien
uur in de avond uitgaan en na dit uur
werd er appèl gehouden, want om vier
uur 's morgens zouden we Bangkok ver
laten. Voordat we vertrokken kregen we
allen dat rode olifantensymbool (een rode
olifant op een grijze achtergrond) dat
prompt door ons als Gadja Merah werd
gedoopt. Zo is dan deze Gadja Merah
oftewel 'the 5th BL Brigade Seaborn
Division' uit Nederlandse ex-krijgsgevan-
genen voortgekomen die toch wel voor
70 procent uit Indische jongens bestond.
Jammer genoeg mochten we niet op
Java landen, maar onze acties waren
bestemd voor Bali, Lombok en
Palembang, tot tenslotte ook deze een
heid ophield te bestaan na de volledige
overdracht aan de Indonesische rege
ring.
Dit alles heb ik samen met vele anderen
meegemaakt, plus de politionele acties
die uiteindelijk toch voor niets zijn ge
weest. Indonesië heeft nu haar eigen
regering en ik ben blij dat ik, onder welke
omstandigheden dan ook, nog in dit land
van zonneschijn kan blijven leven, het is
maar hoe je je kunt aanpassen. In
Nederland is een Gadja Merah vereni
ging, en ieder jaar is er een reünie van
deze oudstrijders. Ik hoop dat die goede
verstandhouding en eendracht mag blij
ven bestaan en dat hun kameraden hier
in Indonesië niet vergeten zullen worden.
Nog even een stilzwijgen en het in
gedachten meenemen van al onze dier
bare vrienden en kennissen die daar
ergens in de jungle of op de erevelden in
Tambusayat, Cannburry en andere kam
pen, hun laatste rustplaats hebben
gevonden en ook aan hen die in de strijd
hun leven hebben geofferd.
Last but not least:
'Soewadi chap', aan al mijn ex-Gadja
Merah vrienden, waar zij zich ook mogen
bevinden; Tjan yangkong ral ektung
mitrahab kong raw you,
oftewel:
ik zal jullie niet vergeten.
Louis Wagenaar
sinds 35 jaar het adres voor de enige echte
Oud adres:
Loosduinseweg 511 en
Haverkamp 224
Nieuw adres:
De Groenteman
H. van Olphen
Haverkamp 222
Tel.: 070- 383 96 99
Nasi Petjel
Tahoe Telor
33
