PUNTEN UIT DE TROPEN
AMORPHOPHALLUS lijkenbloem Bunga Bangkai.
41
-.-*r
Familie: Araceae Aronskelkachtige
NETTY SELDER
Sumatra heeft niet alleen de grootste
bloem van de wereld maar ook de hoog
ste bloem van de wereld, n.l. de
Amorphophallus titanum, in Indonesië lij
kenbloem of Bunga bangkai genoemd.
Er komen verschillende vormen voor bij
deze zeer variabele plant, die in 1978 in
Padang werd ontdekt. Haar afmeting is
enorm. Ze werd beschreven als een meer
dan manshoge bloem met een afgeplatte
ronde knol die een doorsnee heeft van 50
centimeter en kilo's weegt.
De 2-meter grote stengel met de bladkroon als een parasol er boven. Deze foto Is genomen In de plantentuin
van Bogor.
Amorphophullus - Bunga bangkai - Lijkbloem
De bloemschede heeft een hoogte van
twee en een halve meter met een door
snede van één meter twintig. Omgeven
door het schedevormig schutblad zit de
bleekpurperen bloemkolf die één meter
lang is en vijftien centimeter dik. Het ste
riele deel van de bloemkolf is zichtbaar
maar het deel dat in de bloemschede ver
borgen zit. Dicht opeen zitten die kleine
bloemen, onderaan de vrouwelijke bloe
men, bovenaan de mannelijke bloemen.
De bloeiende plant heeft een ondragelijke
geur van rotte vis en gebrande suiker.
Het trekt vliegen en kevers aan die voor
de bevruchting zorgen.
Het bovenste steriele deel en de manne
lijke bloemen rotten aan de kolf als de
vruchten rijp worden. De karmijnrode
bessen zijn zo groot als kersen.
Na de bloei komen de samengestelde
bladeren te voorschijn. De bladsteel en
het blad zijn allebei vier en een halve
meter lang. Het sierlijke blad is parasol-
vormig en sterk verdeeld. De knol van de
plant raakt zo uitgeput dat hij na de bloei
een stuk kleiner is geworden. Hij heeft
uitlopers. De bloeitijd valt ongeveer in
december-januari. In de plantentuin van
Bogor staat op een licht beschaduwde
plaats zo'n exemplaar. Maar meestal is
alleen het blad te zien. In 1881 bloeide
deze plant voor het eerst in de orchi-
deëenkas van Kew (Engeland). De stank
was zo erg dat ze de bloem niet hebben
bestudeerd. Maar acht jaar later toen de
plant weer bloeide lukte het bestuderen
wel en bleek dat de bloem in wording
zeven en een halve centimeter per dag
groeide. Tenslotte: de gekookte knollen
kunnen gegeten worden.