Sampoerna
Nog doet het pijn
De meeste Moessonlezers weten
dat deze mogelijkheid al jaren
bestaat en sturen hun wens auto
matisch in.
Als u een Kerst- of Nieuwjaars
wens heeft voor een sobat ergens
op de wereld dan verzoeken wij u
deze in te zenden vóór 15 novem
ber. Plaatsing geschiedt in het
decembernummer. Als dit alles te
kort dag voor u is, dan kunt u nog
een Nieuwjaarswens insturen voor
15 december, deze Nieuwjaars
wensen worden geplaatst in
Moesson van 15 januari 1995.
U kunt nog steeds kiezen uit de vol
gende mogelijkheden:
a. Een eigen tekst van maxi
maal tien woorden exclusief
uw naam en adres.
Kosten 10,-
b. Uw naam en adres, zonder
aparte tekst, want daarvoor
zetten wij een gemeenschap
pelijke tekst.
Kosten f 7,50
Uw inzendingen ontvangen wij
graag zo spoedig mogelijk:
Kerst- en Nieuwjaarswensen uiter
lijk voor 15 november,
Nieuwjaarswensen uiterlijk
voor 15 december.
Opgeven kunt u zich als volgt via
de giro: het bedrag overmaken op
postgironummer 6685 t.n.v. Tjalie
Robinson, Den Haag o.v.v.
Heilwens en eventueel uw eigen
tekst.
Wilt u een andere naam dan die op
uw giro staat (bijvoorbeeld voor
naam voluit) dan kan dat door de
juiste naam duidelijk te vermelden.
de koning der Egyptenaren sendiri! Ja of
niet? Tante kwam op het geschreeuw af
en toen Faroek haar zag zei hij: 'Hier
mevrouwtje is het spul dat je besteld
hebt, Faroek.' 'Oh dank U wel', zegt tante
helemaal niet onder de indruk. 'Legt U
het maar onder aan de trap.' En de man
met de donderstem liet een pakje achter.
'Cobak Non', zei tante, 'haal dat even
voor mij op, dat is de PARU (long van de
koe) die ik heb besteld vanochtend bij de
slager om te gorèng. Heerlijk, Non.'
Gelachen dat we hebben! Gegeten dat
we hebben! Als we niet zo door en door
Indisch waren geweest hadden we
Faroek immers nooit ontmoet. Zeg nou
zelf.
Dus MvD, klim in de pen, het is nu onze
beurt. Schrijf voor en met al die anderen
zoals jij en ik, er zijn er een heleboel
zoals wij. En voor je het weet is Moesson
niet meer alleen 'dat blad voor Ma en
Pa', maar ook een blad speciaal voor
ons. Proberen.
J. Lentze
Ocala, Florida
Op vakantie in Maleisië tussen half sep
tember en half oktober 1993 zag ik vele
malen een advertentie van Sampoerna-
sigaretten. De naam Sampoerna deed
mij weer denken aan een voorval vele
jaren geleden in Soerabaya.
Mijn vader was behalve iemand, die
graag naar de bioscoop ging, ook een
verwoed roker van sigaretten. In de
benedenstad had je de Sampoernabios-
coop. Op elke zitplaats lag een gratis
pakje sigaretten, misschien dat mijn
vader daarom nogal eens naar de bio
scoop ging. In 1935, ik dacht dat het juli
was, draaide er de film Morgenrot, een
Duitse film over de Eerste Wereldoorlog,
waarin een Duitse onderzeeboot, vroeger
noemde men dat een duikboot, de hoofd
rol speelde. Deze duikboot bracht veel
schade toe aan de geallieerde scheep
vaart, zodat er intensief jacht op werd
gemaakt. Uiteindelijk kreeg men dit schip
te pakken omdat een als kwetsbaar zeil
schip vermomde geallieerde oorlogsbo
dem, de Duitse onderzeeboot in de val
kon lokken.
De filmkeuring had bepaald dat de film
alleen geschikt was voor zestien jaar en
ouder. Hoewel ik pas veertien jaar was
en niet al te groot nam mijn vader mij
mee naar de film Morgenrot die in
Sampoerna draaide. Bij de bioscoop aan
gekomen werden wij staande gehouden
door een Chinese controleur, die aan
mijn vader vroeg hoe oud of ik was. Mijn
vader antwoordde eerlijk: 'veertien jaar'.
De Chinees antwoordde daarop dat ik
niet mee naar binnen mocht. Pa begon
met de man te argumenteren en zei dat
ik juist eindexamen MULO had gedaan en
dat je dan van iemand, ook een jongere,
mocht verwachten dat hij zo'n film kon
gaan zien. Na enige tijd nam de Chinees
mij bij de hand mee naar buiten terwijl
mijn vader volgde. Hij ging naar de
Javaanse politieagent die buiten op
straat stond en zei tegen hem: 'Deze
meneer zegt dat deze jongen zestien jaar
is', waarop de agent zijn toestemming gaf
voor mijn bezoek aan de bioscoop. Ik
heb van de film genoten en mijn vader
had twee pakjes sigaretten gratis.
Een kwestie die niet opviel maar nu in
het na-oorlogse Holland wel moet opval
len met zo'n negatief idee over ons kolo
niaal verleden, is dat een Hollander door
een Chinees werd aangehouden en een
Javaanse politieagent toestemming
kon/moest geven voor de toelating tot de
bioscoop. Die Hollanders van nu moeten
nog veel leren over ons koloniaal verle
den.
H.W.H. Weeda
Egmond aan de Hoef
(Dit verhaaltje is eerder gepubliceerd in De Seinpaal,
het informatiebulletin van de stichting Reünie
Soerabaja H.B.S.)
Het is veertig jaar geleden dat ik
Indonesië verliet en nog doet het pijn.
350 jaar had Holland geprofiteerd van
Indië en ze gaven niks terug. Integendeel
de Nederlanders die terug kwamen naar
Nederland kregen niet eens een hartelijk
welkom. Ja ik weet, Nederland was be
rooid en arm in 1945, maar hartelijkheid
en vriendschap kost niks. Als je nou alles
volop hebt dan is het makkelijk om wat
weg te geven, echt karakter is: delen met
je medemens als je zelf weinig hebt.
De opvangcentra waren als concentratie
kampen en je moest vooral voor alles
dankbaar zijn. Je had nergens recht op.
Japan en Duitsland betalen hun oorlogs
schulden. Ik wou dat Holland de Indische
mensen zou betalen, wij waren slacht
offers van het stomme koloniale rege
ringsbeleid. Hoewel geld kan nooit goed
maken, althans niet voor mij, de mentale
en lichamelijke pijn die ik geleden had bij
mijn terugkomst in 1954. Als ze hier in
Amerika zeggen: 'The Dutch are so tole
rant and generous.' (verdraagzaam en
gul) dan zeg ik altijd: 'No way! Not to me
or my kind'.
Else Graat
Glendale, Califomie
7
