Te koop gevraagd
J.G. Yssel De Schepper
ALLE
VERZEKERINGEN
het bijna 50 jaar geleden tot gruis gebom
bardeerde Franse stadje Saint Ló, het
goed bekeken. Met een eerbiedig en
dankbaar saluut voor alles wat bij de
invasie van Normandië en daarna werd
gepresteerd, herinnert hij de wereld aan
de gewone citoyen, die in de alles verma
lende gehaktmolen van het oorlogs
geweld terechtgekomen burger, waarvan
er - man, vrouw en kind - destijds bij
onnauwkeurige en soms onnodige ge
allieerde bombardementen en beschietin
gen 14.000 om het leven kwamen. En
nog veel meer have en goed verloren
(hoeveel waren het er bij ons eigenlijk
De door Poupard en zijn vele medestan
ders georganiseerde 'burgerherdenkin
gen' hebben dan wel veel minder aan
publicitaire impact dan de gebruikelijke
met veel vlagvertoon en klaroengeschal
gehouden herdenkingen, er wordt toch op
een tegelijkertijd zodanig discrete maar
geruchtmakende manier aandacht ge
schonken aan wat die duizenden gewone
burgers toen is overkomen, dat aan alle
betrokkenen recht wordt gedaan en nie
mand meer om dat 50 jaar geleden
gebeurde feit heenkan.
In de paar gesprekken die ik met hem
gevoerd heb, is Sacha Barraud op mij
overgekomen als een bevlogen cineast
en bovenal integer mens. Iemand, die
zich volledig concentreert op de gewone
mens, hem of haar de gelegenheid geeft
het eigen verhaal te vertellen dat in al die
jaren werd overschaduwd door de sensa
tie van het wapengeweld. Misschien
speelt mee dat hij de zoon is van een
destijds uit Berlijn weggekomen Joodse
moeder en een Zwitserse vader, hij
bepaalde zaken dus in het juiste verband
kan zien en goed weet aan te voelen.
Vast staat in ieder geval dat zijn film tal
van gewone mensen genoegdoening
geeft voor een heleboel weggestopt leed.
En iedereen een goed inzicht kan geven
in wat zich ten tijde van die massa
evacuatie in en om gewone huizen, boer
derijen, kippenhokken, schuren en ande
re, vaak belabberde onderkomens af
speelde. Het zit er allemaal in: spannin
gen, veroorzaakt door het gedwongen
onder andermans dak leven. Irritaties,
gewekt door het verschil in leefwijze en
geaardheid tussen stadse evacué en
plattelands-onderdakverlener. En niette
vergeten: het vernederende de hand op
moeten houden en dankjewel zeggen.
Maar ook de gevallen van goede onder
linge verstandhouding, die soms tot hech
te vriendschapsbanden leidden. Voor
sommige Arnhemmers duurde de evacu
atie slechts enkele weken, maar de
meesten zagen hun verwoeste stad pas
na maanden terug. Maar ze zagen hem
terug, schiet er dan door je heen.
Jammer eigenlijk dat wij geen Sacha
Barraud hebben. Iemand die de moeite
neemt om bij Deetje, Boetje, of het kan
niet schelen wie op bezoek te gaan en
dat vaak bewust achtergehouden ver
haal los te peuteren. Net als bij Barrauds
film gevoegd bij archiefmateriaal, foto's,
filmfragmenten, brieven en dagboek
passages kunnen die onthullingen een
compact, duidelijk en waarheidsgetrouw
totaalbeeld vormen van iets dat niet in
nevelen behoort op te gaan. De gege
vens zijn nu nog te verkrijgen, uit de eer
ste hand. Maar het ligt voor de hand dat
binnen niet al te lange tijd ons nage
slacht zich zal moeten behelpen met een
stukje doorgegeven eigen geschiedenis
dat, ondanks allerlei publicaties, onderbe
licht is gebleven en waar bovendien
nogal eens verkeerd aan gesleuteld is en
wordt. Die film van Barraud is expliciet
bestemd voor scholen. Er worden ook
videobanden van gemaakt. En als er vol
doende geld is komt er een partij banden
met Engelse ondertiteling bij, want uitein
delijk waren veel Engelstaligen bij die
strijd betrokken. Om jaloers op te worden.
Je zou haast zeggen: 'Waar blijft de
djago die dat voor en met ons voor
mekaar krijgt?' Hoeven onze nazaten
alleen maar de cassette in het video
apparaat te steken en de afstandbedie
ning ter hand te nemen. Sacha Barraud
heeft trouwens even moeten piekeren
voordat hij op de titel In de schaduw van
de brug kon komen. Ik geloof dat wij dat
niet hoeven. Uit de schaduw van het slor
dige vergeten lijkt mij genoeg te zeggen.
Krijgt pa ook nog een schouderklopje
voor zijn gelijk.
Alg. Assurantiebedrijf "Argo"
Kantoor en woonhuis Corn, de Witt-
laan 83, Den Haag, tel. 070 - 355 71 72
door verzamelaar schilderijen uit
Ned.-lndië van o.a.
G.P. Adolfs, Frits Ohl,
P.A.J. Moojen, W. v.d. Does,
Jan Frank, H. van Velthuysen,
A. Breetvelt en anderen.
Tel. 01829 -3492
(Advertenties)
Deze foto is genomen omstreeks 1920. Staande ziet u mijn vader, W.Th. van Kesteren.
Weet iemand wie de zittende man is? Let op zijn damesschoenen!
E. Sipma-Van Kesteren, Buurtmeesterweg 38,6711 HN Ede.
14
