Setiakawan Geldleningen.
Bel 013 - 350105 078 - 180866
Setiakawan sinds 1968. Dagelijks van 9.00 tot 23.00 uur
Uilzichl vanaf hel huis op Straat Bali, met Bali aan de overkant.
In het Malangkamp hoorden wij pas via de
kabar angin (geruchtenstroom), wat er
rondom ons was gebeurd. Heel Oost-Java
werd onder curatele van de marine
gesteld. Dat kwam doordat begin april vlak
bij Kesilir zes mensen door een
Australische onderzeeër werden gedropt.
Er bestond een ondergronds verzet in de
bergen. Die zes werden verraden, opge
pakt en gemarteld door de Kempetai
(doodgevoetbald, zoals het verhaal wilde).
Wat doe je ook met een wit gezicht tussen
de bruine? Alle administrateurs, employé's
en medewerkers van de rubber- en koffie-
ondernemingen werden vanzelfsprekend
verdacht, opgepakt en niet alleen onder
vraagd, maar ook gemarteld. Die verdach
ten belandden 's nachts in het gevang van
Banju zodat Maja en ik vrijgelaten werden.
Veel later hoorden wij, dat die maand de
Amerikanen een aanval tegen Rabaul
begonnen en op Nieuw-Guinea landden.
De zeeslagen in de Koraalzee en bij
Midway waren voor Japan slecht verlopen.
Admiraal Yamamoto werd met zijn vliegtuig
neergeschoten. April werd een keerpunt in
de Pacificoorlog, een keerpunt ten gunste
van de geallieerden.
Drie maanden later zou er opnieuw een
vrouwentransport samengesteld worden
vanuit de Oosthoek. Helaas - dat werd
nooit naar Malang gebracht, noch kwam
het ooit in Soerabaja aan. Niemand heeft
ooit iets vernomen van die jonge vrouwen,
die waarschijnlijk in het bordeel van
Bondowoso terecht kwamen. Ook latere
navraag in Boemikamp (1944) bleef zonder
resultaat.
Waar stond ik? In Malang? Neen, nog altijd
op de kale vlakte van wat eens een belom
merd Soekowidi was geweest. Links de
witgekalkte huizen, rechts de rails waarop
tempo doeloe de rietlorries naar de zee
reden en die nu verroest in het gesmolten
asfalt lagen. De zon brandde in mijn nek.
Maja riep: 'Vé, maak je nog een foto?' Dat
deed ik van het laatste huis, 'ons' oude
huis, dat nu Kakap heette.
Voor het laatst liep ik naar de schutting en
tuurde door het gerafelde gat naar de grau
we kust van Oost-Java, omzoomd door het
blauwe water van Straat Bali. Hier vond
Ferdinand eindelijk werk, dat strookte met
zijn ingenieurstitel. De B.P.M. had tanks
nodig voor zijn benzine. Pappie had ze
voorradig op Soeko. Hoe ze te transporte
ren? Met de trein was omslachtig en duur.
Ferd was niets voor niets ingenieur. Hij
zette de tanks op hun bolle kant en liet de
beide zijden, dus oorspronkelijk de onder
en bovenkant half afdekken met hout. De
tanks dreven daardoor op hun kant in het
water en konden met sleepboten binnen
drie uur worden versleept naar Soerabaja.
Ferdinand kreeg een dankbriefervoor! Hij
vond ook een nieuw elektrisch stelsel uit,
toen de elektriciteit via Banjoewangi uitviel.
Hij liet klappers uitpersen en de olie in een
motor doen. Die werd door een ander
motortje aangezet en gaf zo licht. Dat had
den wij 's avonds tot acht uur. Dan werd
het donker en was het bedtijd, omdat we
dan niet meer konden lezen. In dit 'ons'
huis, dat nu de naam 'Kakap' droeg maak
te Ferdinand ook een nachtlichtje van een
Quaker-Oats-blik met een pijpje eraan.
Klapperolie erin en elke zeven seconden
viel een druppel naar het kousje, dat
zodoende bleef branden.
Hier sta ik en ik zie in de geest Moes en
Pap staan op de trap; Bö Sö langslopend
met katès en velen die hier liepen onder de
oude bomen.
Waar verblijven zij nu. Geen antwoord - ja
toch - achter de grauwe schutting zucht
zacht de zee.
'We moeten terug, het is al laat', riep Paul,
die met zijn camera nu al zijn foto's wel
had geschoten. Wij klommen weer het
busje in: Maja voor met Nyoman, Paul en
ik in het midden en Ketoet op de achter
bank tussen de barang. Terug naar
Banjoewangi. Wat klein was de aloen-
aloen nu in vergelijking met mijn herinne
ring. Het postkantoor troont nog altijd even
rood en geel en beslaat de ene kant van
de vierkante aloen-aloen. Met nog een
grote brievenbus uit 'onze tijd' ervoor.
Deze herinnering aan het verleden werd
een grafzerk. Geen flamboyants, geen
groen, geen uitzicht op de zee. Wel verval
en een verkampongte omgeving. Maar ons
vroeger huis stond er nog - de bloem die
deze tombe toch siert.
(wordt vervolgd)
(advertentie)
De geldleningen voor ambtenaren, gepensioneerden en particulieren.
Ook 2e hypotheken. Afl. v.a. 24 mnd. Tot uw 71ste jaar kunt u een lening
aanvragen. Kwijtschelding bij overlijden. Uiteraard wilt u meer weten!
18
