ACTUEEL
Archief Nederlandsch-Indische Gas Maatschappij
(NIGM)
Borstbeeld generaal Spoor onthuld
Leerstoel Militaire Geschiedenis ingesteld
Proefschrift over Zuid-Sulawesi 1850-1950
Begraafplaats Peneleh te Surabaya
J-'nED IND :HR
CAS MAATSCHAPPIJ
Onlangs verscheen het boekje Inventaris van het archief van de
Nederlandsch-Indische Gas-maatschappij dat een beschrijving
geeft van de bewaard gebleven documenten van de Neder
landsch-Indische Gas Maatschappij (NIGM) in het
Gemeentearchief van Rotterdam. De NIGM, die de voorloper
was van de Overzeese Gas- en Electriciteit Maatschappij
Op 7 september jl. werden tijdens een indrukwekkende plech
tigheid in het Roermondse stadspark Hattum de militairen her
dacht, die in de jaren 1945-1962 in het toenmalige Nederlands-
Indië en Nieuw-Guinea sneuvelden. Bij het Nationaal Indië-
monument 1945-1962 werd, in aanwezigheid van ruim twaalf
duizend belangstellenden, een borstbeeld onthuld van generaal
S.H. Spoor door zijn weduwe, mevrouw Spoor-Dijkema en
minister van defensie Voorhoeve. In zijn herdenkingstoespraak
wees generaal b.d. G. Huyser op het feit, dat het overgrote deel
van de strijdkrachten in Indië zich heeft gehouden aan de con
ventie van Genève en zich humanitair heeft gedragen. Nu van
de Nederlandse strijdkrachten een steeds grotere inzet wordt
gevraagd voor operaties van de VN in gevaarlijke gebieden,
dient er meer begrip te komen voor onze militairen, aldus
Huyser. Talrijke kransen werden gelegd namens krijgsmachton
derdelen, de overheid, stichtingen en veteranenverenigingen.
Bron: Defensiekrant 15 september 1994
Pasar Gambir, Batavia, augustus/september 1925
(Foto: Gemeentearchief Rotterdam)
(OGEM), heeft vooral betekenis gehad als leverancier van gas
en elektriciteit in grote delen van Java en Sumatra. Tot de docu
menten behoort een fotoarchief dat betrekking heeft op de
bedrijfsactiviteiten. Deze goed ontsloten archiefbron is op werk
dagen zonder enige beperking te raadplegen in de studiezaal
van het Gemeentearchief Rotterdam, Robert Fruinstraat 52,
3021 XE Rotterdam, 010-4775166.
Per 1 september is mevrouw dr. P.M.H. Groen op voordracht
van de Stichting Schouwburg Fonds benoemd tot bijzonder
hoogleraar in de Militaire Geschiedenis aan de Rijksuniversiteit
Leiden. Zij is daarmee de eerste hoogleraar aan een
Nederlandse universiteit met een algemene opdracht voor
onderwijs en onderzoek op het terrein van de militaire geschie
denis. Petra Groen is sinds 1962 als wetenschappelijk mede
werkster verbonden aan de Sectie Militaire Geschiedenis van
de Koninklijke Landmacht in Den Haag. Zij publiceerde diverse
boeken en artikelen, haar laatste boek (medeauteurs P. Kuit en
J.J. Nortier) beschrijft de Japanse aanval op Java in maart
1942. In 1991 promoveerde Petra Groen in Leiden op
Marsroutes en dwaalsporen. Het Nederlands militair-strategisch
beleid in Indonesië 1945-1950. In 1992 ontving zij voor dit werk
de driejaarlijkse prijs van de Stichting Schouwburg Fonds, die
zich ten doel stelt de militaire geschiedenis als wetenschappe
lijk vakspecialisme te stimuleren en te ondersteunen. Het instel
len van een universitaire leerstoel is hiervan een uitvloeisel.
Bron: Defensiekrant 15 september 1994
Op donderdag 29 september jl. promoveerde historicus Willem
IJzereef (Almelo 1955) aan de Rijksuniversiteit Groningen op
De wind en de bladeren. Hiërarchie en autonomie in Bone en
Polombangkeng (Zuid-Sulawesi) 1850-1950. Hierin beschrijft
IJzereef de historische achtergrond van twee gebieden in
Sulawesi die op zeer verschillende manieren te maken hadden
met de gewelddadige confrontatie na 1945: In Bone bleken de
bevolking en het bestuur bereid tot samenwerking met de
Nederlanders en was er in het geheel geen gewapende con
frontatie. In Polombangkeng daarentegen was de gehele bevol
king bereid om met zijn leiders in opstand te komen tegen het
teruggekeerde Nederlandse gezag. IJzereef concludeert dat het
met name de adel was die het verzet leidde dat, tijdens de revo
lutie in Zuid-Sulawesi, op vele plaatsen uitbrak.
Bron: Rijksuniversiteit Groningen
Uit een artikel in Moesson van oktober 1994 vernam ik, dat door
het Ministerie van Buitenlandse Zaken In Den Haag was mee
gedeeld, dat de gemeenteraad van Surabaya het plan heeft
aangenomen, om de begraafplaats Peneleh tot openbaar groen
te bestemmen. En hiervoor van augustus tot eind 1994 al tech
nische voorbereidingen treft. Eventuele nabestaanden worden
op deze wijze van de nieuwe bestemming op de hoogte ge
bracht, omdat noch op het gemeentehuis van Surabaja, noch
op het kantoor van het kerkhof een lijst met namen van begra-
venen aanwezig zou zijn.
Daar ik de laatste twee jaren in totaal wel zes maanden op
Peneleh bezig was om de teksten (voor zover nog aanwezig)
van alle 4040 graven over te nemen en bovendien de ongeveer
tien begraafregisterboeken restaureerde (en liet kopiëren om
mee naar Nederland te nemen), zijn vrijwel alle namen van de
begravenen bekend, benevens plaats en nummer van hun graf
op een tevens door mij vervaardigde plattegrond. Echter kon-
GASCOMFOREIK L.
EN ^fornuizen
BAK EN
bpaadovehs pr-
nooid of IM_
4
