Meditations
from
Florida
Vrede
O
13
Het is begin september als ik dit op pa
pier zet en de nachten worden al koeler.
Maar de temperatuur overdag is nog
steeds 30-35 graden Celsius. Hoe kun je
bij zo'n temperatuur nou aan Kerst den
ken? Makkelijk, want deze afgelopen
week is de ellende begonnen. Tot mijn
grote afkeer zag ik dat de winkels al vol
beginnen te staan met kerstspullen. Witte
kunstbomen, zilverkleurige kunstbomen,
goudkleurige kunstbomen en groene
kunstbomen (met of zonder met sneeuw
bedekte takken, waarvan de naalden
lang of kort zijn). Watje maar wilt: kerst
ballen, kunstplanten, rode sleetjes, witte
sleetjes, rendieren, kaarten, kaarsen en
kandelaars. En niet te vergeten, het voor
naamste heerschap straks als 25 decem
ber op de kalender verschijnt, Santa
Claus, de kerstman. Gewoon met een
joviale lach of één die je kunt opwinden
en die 'ho, ho, ho', zegt met dezelfde
joviale lach. Alleen het 'stille nacht, heili
ge nacht' klinkt je nog niet in de oren. Dat
komt wel binnen een niet al te lange tijd
en niemand hoort het dan in al het jachti
ge heen-en-weer geren, wanneer niks stil
of heilig is.
Hoe langer hoe vroeger in het jaar schijnt
me, zijn de winkeliers bezig de mensen
hun moeilijk verdiende geld te laten
spenderen aan kerstcadeaus door een
overvloed van waren aantrekkelijk geëta
leerd aan te bieden. Niet erg moeilijk
hier, want velen willen er maar gauw
vanaf zijn, kopen alles zo vroeg mogelijk
zodat ze er niet meer aan hoeven te den
ken. Tegen december komen dan de sta
tistieken uit waar de economie zo'n beet
je op gepeild wordt (goed of slecht) en
waaruit blijkt hoeveel geld er werd uitge
geven voor de feestdagen. Eerlijk gezegd
deden wij er jaren geleden in zekere
mate ook aan mee, maar nooit in sep
tember al. Een paar dagen voor kerst
begonnen we pakjes te maken om onder
de boom te zetten en de 24e lagen er
heel wat kleurige pakjes te wachten, voor
pa, ma, broer en gezin, vrienden, en voor
een ieder met wie je wat delen wou.
Want het geven van een geschenk is
symbolisch voor al het goeds datje
elkaar toewenst. Eén van de neven zette
de boom op thuis bij m'n broer en ieder
een in het gezin deed mee aan het ver
sieren van de boom. Wij hadden onze
eigen boom maar vierden kerst altijd
waar mijn ouders waren, en die woonden
bij mijn broer en schoonzuster. Beide
bomen hadden boven in de top een grote
ster van zilverpapier en karton die pa had
gemaakt. De sterren hebben we nog
steeds maar de kinderen zijn nu volwas
sen, de familie verspreid over vier ver
schillende deelstaten en pa en ma zijn
overleden. Kerst is heel anders nu, niet
meer zoals vroeger, toen al die drukte
niet begon een maand tevoren en nu
zelfs al drie maanden tevoren. Vroeger...
Het scheen altijd te regenen met kerst
toen in Singosari. Tegen de avond werd
het mistig, en het was dan dat de kerst
stemming erin kwam. Vóór de avond viel
op 25 december werd de boom versierd.
Pa, mijn broers en ik waren er druk mee
gen, ongeduldig als kinderen kunnen zijn
om maar vlug te zien hoe het er aange
kleed uit zou zien. Zei pa: 'Je hersens
gebruiken! Eerst de kaarshouders, dan
de kaarsjes, en dan pas de rest. Je weet
dan waar de vlammetjes zijn.' 'Ja pap,'
zeiden we gedwee. De kaarsjes waren
echt immers.
Langzaam begon het erop te lijken. De
kaarsjes waren rood, groen, wit, rose en
geel en roken zo lekker naar was, de
sumbus werden bijgeknipt, het kaarsje in
de houder gedrukt, en dan...scheef. Pa
zette ze met het grootste geduld recht.
Dan kwam de kapas uit de medicijnkast.
Hier en daar nonchalant een plukje in de
boom gooien, we hadden echte sneeuw!
Dan de glinsterslingers, het engelenhaar,
de kerstballen. Mooie grote ballen waar
we ons in spiegelden. Dat wekte altijd
grote hilariteit, want je gezicht werd klein
en je neus heel erg groot. Er waren zil
verkleurige engeltjes met een bazuin, erg
teer, en soms viel er een bal van een
haakje in duizend stukken. Wat was dat
een ramp. Als alles in de boom
hing zette pa zijn ster van karton
en zilverpapier in de top en de
boom stond er in al z'n pracht.
Het kerstdiner bestond uit
Europees eten zoals we het toen
noemden. Soep en kroketjes
vooraf, dan aardappelen met sla
en biefstuk, en chocolade- pan
nekoeken met vla na. Ma's spe
cialiteit. Na het eten kwam het
grote moment, kaarsjes aanste
ken, het licht werd uitgedraaid en
we zaten allemaal om de boom
te luisteren naar het kerstverhaal
dat pa of één van ons voorlas.
Buiten was 't donker, wat kil, en
het regende zachtjes, binnen
was het kerst.
bezig, ma stond in de keuken om kokkie
te helpen met het kerstmaal. Als kinderen
vonden we de boom prachtig. Als je er nu
aan terugdenkt moet dat boompje maar
een armzalig boompje zijn geweest, met
van die lange naalden die slap hingen,
waarschijnlijk was het maar een tjemara-
tak. Maar zo zagen wij het niet. Pa had in
de stad van alles ingekocht dat bij een
kerstboom hoorde. De boom stond vast
gespijkerd op een kruislat en wij wilden
maar alles tegelijk in het boompje han-
Wel een beetje anders dan kerst
vandaag, maar de manier waar
op het feest gevierd wordt is
maar bijzaak, we wensen elkaar
nog steeds goeds toe, gezond
heid, geluk, voorspoed, met of
zonder geschenk. We wensen
elkaar vooral vrede toe, we wen
sen het ook voor de wereld en
voor onszelf. Vrede. Eens in het
jaar zetten we al deze wensen om in
woorden, we maken het officieel met een
frase en zeggen dan tot elkaar zalig
kerstfeest, gelukkig kerstfeest, prettige
kerstdagen, of een gezegend kerstfeest.
Een wens, een geschenk op zichzelf.
Juul Lentze
sumbus kaarsepitjes
kapas watten
