Bijgeloof rond het
paleis van Bogor
E. Goedbloed-Beer
Grijze wolken schoven langzaam voor de
koperkleurige zon. Het dagelijks beeld in
Bogor, de Kota Hujan (Regenstad). 'Wij
krijgen onweer', constateerde oom Jos,
de eigenaar van het guesthouse waar wij
logeerden. 'Als het maar weer geen
storm wordt'. Bezorgd keek hij op naar de
het toch af en toe voorkwam. In de jaren
zeventig is er ook zo'n heftige storm
geweest. Eigenaardig genoeg alleen in
en rondom de plantentuin. Minstens hon
derdvijftig bomen zeiden selamat tinggal
(vaarwel).
Het is nimmer duidelijk geweest wanneer
ventieve regen zou voortkomen uit de
damp van het water ter plaatse. Deze
regen kwam niet veel voor, doch behoort
wel tot de soorten van regens in Bogor.
De orografische regen ontstond doordat
Bogor was omgeven door de bergen
Gede-Pangrango en Salak. Voorts zou er
van de Java Zee vochtige lucht aange
dreven worden via Jakarta, die door deze
bergen werden tegengehouden, opste
gen om zich dan te manifesteren in grijze
wolken die de regen voortbrachten. Aldus
de geleerden.
Maar volgens oude mensen zou het
donkere wolken, die de omgeving plotse
ling in een zwarte mantel hulden. En ja
hoor, daar begon het reeds te waaien,
gepaard met flitsende bliksem en weer
licht, kort daarop gevolgd door een oor
verdovend dondergeraas.
Keer op keer flitste de bliksem en het
weerlicht, met in hun kielzog de knallende
donder. Het werd met de minuut erger.
Grote bomen werden ontworteld, vielen
op lichtmasten en ontrafelden de elektri
sche draden. Zinken daken vlogen met
losgeraakte dakpannen als UFO's in het
rond, terwijl de regen met bakken uit de
hemel viel. Rondom en in de plantentuin
was het het ergst. Vele zeldzame bomen
'lieten het leven', enkele vielen pardoes
op de net gerestaureerde poort van het
paleis. Straten veranderden in snelstro-
mende kali's. Overal was het een totale
chaos, echt een situatie om niet over
naar huis te schrijven.
Zo'n storm gebeurde niet vaak, hoewel
Bogor, voorheen Buitenzorg, de bijnaam
van Kota Hujan kreeg, nu zelfs Kota Petir
(Bliksemstad) genoemd. Voor mijn part
noemden ze het Kota Badai (Stormstad),
want het was er na zo'n zware regenbui
toch altijd een puinhoop. Maar Indonesië
zou geen Indonesië zijn wanneer men
niet iets mysterieus zocht in een plek of
een gebeurtenis. Men vroeg zich gere
geld af waarom zo'n storm zich meestal
voordeed rondom het paleis en de plan
tentuin. Ook bij mij rees die vraag. Van
een nuchter iemand kreeg ik te horen dat
het min of meer kwam omdat er in de
plantentuin veel grote bomen waren
afkomstig uit de regenwouden. Deze
bomen zouden regen aantrekken. Zou
het zo zijn?
Deskundigen daarentegen beweerden
dat het reeds in de negentiende eeuw in
Bogor 's middags zou regenen. Zo
bestond in Bogor en omgeving de con-
ventieve en orografische regen. De con-
Foto: M. Boon
paleis en de plantentuin een Jaga bezit
ten. Deze Jaga (bewaker) was een oude
kluizenaar, die altijd mediteerde en vast
te. Verder werd er beweerd dat deze per
soon wel eens Bung Karno, de eerste
president, zou kunnen zijn, aangezien hij
zich in dit paleis na de mislukte coup in
1965 een hele tijd had afgezonderd.
Enfin, in ieder geval zou deze Jaga het
vreselijk vinden, ten zeerste afkeuren dat
er gefeest werd in het paleis. Of het nu
om een receptie ging, een conferentie of
een staatsbanket, dat doet niets ter zake.
Om zijn toorn kenbaar te maken zou dus
de chaos van regen, onweer en storm
ontstaan.
Voorafgaand aan de APEC vergadering
die onlangs in Bogor gehouden, was het
niets anders dan storm op storm iedere
keer. Dat had ik wel gemerkt. Maar of het
verhaal op waarheid berust, was met bij
geloof natuurlijk moeilijk te
controleren.
23
