De her
pacificatie
van
Nederlands-
Indië
door Theo Kappers
De Nederlanders en Indonesiërs spreken
van een koloniale oorlog, die heeft plaats
gevonden na de capitulatie van Japan op
15 augustus 1945. Beide partijen blazen
deze kwestie wat op ten behoeve van
eigen glorie. Natuurlijk is er geen oorlog
geweest. Generaal Spoor en zijn troepen
hebben niets meer of minder gedaan dan
generaal Van Heutsz en andere KNIL-
generaals die expedities hebben geleid
om de archipel te pacificeren. Op 15
augustus 1945 was er nog altijd een
Nederlands-lndië en dat de Indonesiërs
op 17 augustus er anders over dachten is
hun zaak en niet de onze. Soekarno en
Hatta riepen op 17 augustus 1945 de
vrije Indonesische Republiek uit, maar de
Nederlanders hadden het recht om hier
niet mee akkoord te gaan.
De Indonesiërs willen doen voorkomen of
er op de plusminus dertien duizend eilan
den een opstand is geweest tegen het
Nederlandse gezag, maar dat zijn leu
gens! De gevechten vonden alleen maar
plaats op Java en Sumatra en na het ver
trek van kapitein Westerling uit Celebes
heerste er in de buitengewesten orde en
vrede. Het beste bewijs is, dat de
Nederlandse troepen geplaatst op de
eilanden een Hawaii-achtig leven hadden
en heel goed met de bevolking konden
opschieten.
Ook de grootschalige gevechten vonden
maar even plaats op Java en op kleinere
schaal op Sumatra tijdens de eerste en
tweede politionele actie. Na het consoli
deren van het veroverde gebied gingen
de Nederlandse strijdkrachten direct weer
over tot patrouillelopen. Meer niet!
De eerste politionele acties (operatie
Product) duurde zestien dagen van 21 juli
1947 t/m 5 augustus 1947. De tweede
politionele actie (operatie Kraai) van 19
december 1948 t/m januari 1949 achttien
dagen. In totaal vierendertig dagen met
grootschalige acties in een periode vanaf
15 augustus 1945. Niet te vergelijken met
de oorlogen in Korea en Vietnam! Ook de
Nederlandse luchtmacht heeft alleen tij
dens de politionele acties, luchtsteun ver
leend aan onze troepen maar verder nim
mer bombardementen uitgevoerd op
Indonesische of andere doelen.
De Indonesiërs willen de geschiedenis in
gaan als gentleman-soldiers maar verge
ten daarbij de Bersiap-periode, waar zij
de gelegenheid namen om beestachtig te
keer te gaan tegen mannen, vrouwen en
kinderen buiten de kampen; de Chinezen
niet te vergeten en zelfs pro-Nederlandse
Indonesiërs een kopje kleiner maakten.
Ook de vrouwenkampen werden niet
gespaard en de Nederlandse mannen
kampen. Ook de Nederlanders die uit de
kampen op weg waren naar huis (tegen
beter weten in) werden uit de treinen
gehaald en vermoord. Bekende plaatsen
waar dit plaats vond waren Kroja en
Tanggerang om Bronbeek in Bandung
niet te vergeten, waar zwangere vrouwen
aan de bamboe roentjing werden
gespietst. Ondergetekende heeft op reis
naar Malang in Kroja op het station menig
volwassen Nederlander uit de trein zien
halen. Mijn leven bleef gespaard omdat ik
nog een prentil was (klein uitziende jon
gen).
De KNIL-militairen die na de Japanse
capitulatie nog in de Jappenkampen
zaten, konden niet direct ingezet worden.
Zij waren verzwakt en de Engelsen ston
den de inzet van Nederlandse troepen in
Indonesië niet toe. Aangezien de Knillers
begrepen dat er een opstand was uitge
broken en hun vrouwen en kinderen
onbeschermd aan de Indonesiërs waren
overgeleverd, spreekt het vanzelf, dat zij
later fanatieker dan de Hollandse troepen
de TNl te lijf gingen. Oog om oog, tand
om tand, dat was de regel. De gevechten
tussen het KNIL en de TNl beschouw ik
als een broedermoord. Beide legers
vochten om hun eigen homeland. De één
voor rood-wit-blauw, de ander voor rood
wit. Uit een brief van (de latere generaal)
Nasution van de TNl blijkt, dat excessen
aan beide kanten hebben plaatsgevon
den. Nette oorlogen bestaan niet en ook
bij een her-pacificatie als deze komen
excessen voor. Maar in een koloniale
strijd speelt de politiek een grote rol mee
en zo had generaal Spoor meer proble
men met de Verenigde Naties dan met de
gevechten in het terrein. Opdrachten als
'schiet alleen terug als de vijand op je
schiet' zijn absurd en hebben heel wat
levens gekost! Maar de VN wilde dat nu
eenmaal. Na de Japanse capitulatie ont
stond er een gezagsvacuüm, een chao
tisch geheel, waarbij de Indonesiërs meer
moorden hebben gepleegd, dan de
Japanners tijdens hun bezetting.
De koloniale periode wordt door vele his
torici negatief beschreven, ook door per
sonen die nog nooit voor de oorlog in het
voormalige Indië waren geweest. Maar
waar halen de Indonesiërs vandaag hun
kennis vandaan en de andere voormalige
koloniën? Het waren de Europeanen, die
kennis brachten en meenden daardoor
het uur te mogen bepalen de koloniale
gebieden hun vrijheid te geven. Het is
naar mijn mening een evolutie geweest,
de tijd was er rijp voor, en de Europese
landen begrepen het niet. Het is politiek
afgedwongen. Amerika en de VN dwon
gen Nederland de souvereiniteit van
Indonesië te aanvaarden, met een beter
inzicht van Nederlandse zijde hadden de
eerste en de tweede politionele acties
niet behoeven plaats te vinden. Helaas
werd Soekarno beschouwd als een colla
borateur en dat was hij in mijn ogen niet.
Hoe de Indonesiërs over hem denken is
hun zaak. Zij schrijven hun eigen
geschiedenis en laten zij daarbij niet ver
geten, dat Nederland en Nederlanders
heel veel goeds op elk gebied hebben
achtergelaten. Nederlands-lndië was de
beste kolonie in vergelijking met andere
koloniën in de wereld. Bekijk alles in z'n
eigen tijd.
Het handjevol Indische Nederlanders die
in Nederlands-lndië was geboren (plusmi
nus 200.000) zijn na hun vertrek in vele
andere landen neergestreken en met
succes hebben zij zich aangepast aan de
nieuwe omstandigheden. Ik denk dat het
vertrek uit Indonesië toen verstandig is
geweest. Als warga negara hadden ze
nimmer de erkenning gekregen van een
volwaardig Indonesiër. Alles loopt zoals
het moet lopen en dus de dékolonisatie
ook!
Toen na de souvereiniteitsoverdracht
alleen Nederlanders en Indische
Nederlanders als repatriant naar
Nederland mochten vertrekken, bleven
de ruim 70 miljoen Indonesiërs en andere
bevolkingsgroepen achter. Zij moesten
blijven en het leek of zij allemaal pro-
Soekarno waren. Dit laatste is niet waar.
Tijdens de Permesta-opstand is geble
ken, dat vele Indonesiërs zich verzetten
tegen de regering in Jakarta.
Soekarno veranderde de Republik
Indonesia Serikat (RIS) in een eenheids
staat. Dat Indonesië de eenheidsstaat
kan handhaven lijkt mij niet. De komende
eeuw zal bewijzen, dat Indonesië uiteen
zal vallen.
Het probleem is nu, dat de Soeharto
regering over is gegaan tot het
Javaniseren van Indonesië, wat kwaad
bloed zet bij de overige bevolkingsgroe
pen. Tevens worden de president en zijn
echtgenote persoonlijk na gewezen in
verband met de rijkdommen die door de
familie Soeharto zijn vergaard. Vele
Indonesiërs beginnen hier openlijk
tegen te ageren.
12
