Hoe een Indiëboek tot stand kwam
Niet in groepsverband, maar wel verzorgd?
O
door Mia Meyer
Het is nog geen twee jaar
geleden dat men mij als
docente Creatief Schrijven
en Biografieschrijven vroeg,
een cursus 'Schrijven van
het levensverhaal' te geven in Maison de
repos Gaspard de Coligny in Benoorden
hout, Den Haag. Niet alleen was de
schrijfomgeving - een stijlvolle regenten
kamer - ideaal en bijzonder sfeerrijk, ook
de deelnemers aan de cursus bleken
boeiende verhalen te vertellen te hebben.
Via schrijfopdrachten werden herinnerin
gen aan opmerkelijke voorvallen uit het
verleden opgeschreven.
En nu komt het bijzondere: bijna alle
deelnemers bleken hun jeugd in het voor
malig Nederlands-lndië doorgebracht te
hebben! In de loop van de cursus werden
verhalen geschreven over de idyllische
vooroorlogse tijd, over het verblijf in
interneringskampen, over specifieke
Indische gewoonten en gevoelens.
Hoewel ik zelf geen Indonesische achter
grond heb, kon ik mij goed inleven in
deze materie en ging er, eerlijk gezegd,
een wereld voor mij open. Daarbij vond ik
de inhoud van de verhalen zeer
oorspronkelijk en informatief, de schrijf
stijl over het algemeen uitstekend. In feite
zou het, na enige bewerking en in een
bepaalde samenstelling, geschikt materi
aal zijn voor een uitgave. Nu komt er wel
vaker een publicatie - meestal in eigen
beheer - voort uit zo'n cursus autobiogra
fisch schrijven; vooral oudere mensen
hebben er behoefte aan om hun
levensverhaal en ervaring door te geven
aan anderen, bijvoorbeeld aan hun kin
deren en kleinkinderen. Maar in dit geval
kon het gewoon niet anders of er zou een
boek met deze Indië-verhalen tot stand
komen.
Op een zeer spontane manier ging het
balletje aan het rollen. De tien schrijfsters
gingen accoord met publicatie van hun
verhalen, zij het dat de meesten alleen
hun initialen of een pseudoniem gebruik
ten. De computerafdeling van De
Zijlbedrijven, een sociale werkplaats in
Leiden, bleek de kopij als 'platte tekst' te
willen verwerken, en de drukkerij-afdeling
van hetzelfde bedrijf verzorgde uiteinde
lijk de druk van het boek. Een kleine
uitgeverij, Borena te Haarlem, was bereid
het boek uit te geven. Het enige negatie
ve punt is dat de aangevraagde subsidie
via het Indisch Platform niet is gehono
reerd: subsidie werd alleen aan een
stichting verleend. De vorming van een
kersverse stichting 'De Sirenen, voor
autobiografische publicaties' bleek echter
ook geen subsidie te kunnen bewerk
stelligen. Voordat deze negatieve infor
matie tot ons doordrong hadden wij al
voor mooi ivoorkleurig papier en veel
illustraties en foto's gekozen. Daardoor is
het een heel verfijnde uitgave geworden.
Op 15 augustus, tijdens de herdenking
van 50 jaar bevrijding in het Congres
gebouw te Den Haag, is het boek, dat
Indië toen, een handvol herinneringen is
gaan heten, bij de stand van stichting
Pelita gepresenteerd aan pers en belang
stellenden, en mocht ik het eerste exem
plaar overhandigen aan de heer De
Coninck, directeur van deze stichting. De
meeste schrijfsters waren aanwezig om
'hun' boek te signeren.
Het boek Indië toen, een handvol herin
neringen ligt inmiddels in de boekhandel.
De verkoopprijs bedraagt 29,50, en het
is uitgegeven bij Borena in Haarlem.
Foto: Hanneke Wildervanck
Voor mij als samenstelster is dit boek
een voorbeeld van het verschijnsel dat
iets heel 'organisch' en soepel in zijn
werk kan gaan als de tijd er rijp voor is.
Het jaar 1995 blijkt een goed herinne
ringsjaar te zijn; na 50 jaren of langer is
het kennelijk mogelijk, met een zekere
distantie en humor naar het verleden te
kijken. Dat hebben de schrijfsters van dit
boek bewezen. In dat opzicht vind ik dat
het boek een unieke plaats inneemt tus
sen de vele publicaties over
Indië/lndonesië.
NB: Binnenkort starten nieuwe cursussen
in Leiden (Leids Volkshuis,
tel. 071 - 514 91 80) en Den Haag
(Ouderenwerk Haagse Hout,
tel. 070 - 347 72 97) en workshops in het
centrum van het land (070 - 511 73 57).
Wij maken vrijblijvend een reisvoorstel met de daarbij
behorende reissom voor een reis naar:
Indonesië, Thailand, Maleisië
Australië/Nieuw Zeeland incl. eilanden in de Pacific vJATV
Brazilië, U.S.A.
AURORA TRAVEL SERVICE B.V. (ANVR/SGR)
TRAVEL SERVICE B.V.
Clauskindereweg 28-29, 1069 HN AMSTERDAM
Tel.: 020 -619 93 77.
Zaterdag telefonisch niet bereikbaar
18
