door F. van Garling
Een tijgerjacht
aanpasten, zich explosief konden verme
nigvuldigen en indien niet bejaagd een
ware plaag voor de tani (boer) gingen
vormen.
Gedurende de eerste helft van deze
eeuw maakte het voormalig Nederlands-
Indische gouvernement een structureel
begin met het biologisch onderzoek en
de natuurbescherming. Bij het fauna
beheer zijn vooral de namen
Dammerman, Sody en Hoogerwerf
bekend geworden. Toch bestond er al
een natuurreservaat in Zuid-Sumatra in
684 na Christus, gesticht vanuit de
Hindoeïstische verering voor al het leven,
door de vorst van Sriwidjaja. De huidige
Indonesische overheid heeft niet minder
dan 175.000 vierkante kilometer tot
beschermd gebied verklaard. Er zijn ruim
366 natuurreservaten en nationale par
ken, wiens beheersplanning met belang
rijke steun van onder andere het WNF-
Nederland wordt ontwikkeld. Naast
n Moesson en vroeger in
Tong-Tong is nogal eens
geschreven over de grote
betekenis die de jacht op
groot wild in Indië had.
Ook Tjalie schreef daar op
onnavolgbare wijze over in
zijn verhalenbundel Tjiesen Tjoek.
Tegenwoordig wordt de jacht overal ter
wereld terecht met de nodige terughou
dendheid bejegend. De olifant, neus
hoorn, tijger, orang-utan, pandabeeren
ontelbaar veel andere dieren worden nu
beschermd om hun uitsterven te voorko
men. Alleen al voor Indonesië geldt dat
voor ruim 200 diersoorten.
Kleine jagersgemeenschappen uit het
verre verleden zullen door hun selectieve
jachtmethoden niet veel schade hebben
aangericht. Veel meer ging verloren toen
door het gestaag stijgende bevolkings
aantal steeds meer woeste gronden
moesten worden ontgonnen en het wilde
Deze prachtige panter (jammer, ja!) schoot m'n vader in 1936 te Pasir Poetih (Oost-Java).
Het dier belaagde de kippenren en de geitenstal, maar had het ook voorzien op de jachthonden
op het erf.
dier eruit verdreven werd. Evenzo
gebeurde dat toen Indië voor de grote
cultures werd opengelegd en de jacht-
sport populair werd. Een uitzondering
vormde misschien de tjèlèng-jacht (wild
zwijn), omdat wilde zwijnen zich zeer
goed aan gewijzigde omstandigheaen
opmerkelijke successen kampt men
helaas met geldgebrek en te weinig en
soms onvoldoende opgeleid personeel.
Illegale dierenhandel, stroperijen en
zoals overal en immer de bevolkingsdruk
(speciaal bij nooddruft), vormen voor het
dier een fatale bedreiging.
In Europa en Amerika kweekte men
reeds geruime tijd zeldzame diersoorten
om deze wederom in de wildstaat terug
te kunnen brengen. Zo werden przewals-
kipaarden vanuit Nederland terug ge
plaatst in hun stamland Mongolië. In
Duitsland is het door middel van kruisin
gen zelfs gelukt het uitgestorven tarpan-
paard en de oeros terug te fokken. Men
kan zich afvragen of bedreigde dier
soorten in Indonesië buiten het natuurre
servaat, in speciale dierenparken tijdig
zouden kunnen worden voortgekweekt
en vooral beschermd. Een combinatie
van wetenschap, natuurbehoud en
commercie. Ideaal voor een ontwikke
lingsland dat vele prioriteiten kent, doch
onder meer ook beschikt over een ruim
areaal van schitterende bestrande, soms
niet bevolkte eilanden, eilandjes en atol
len.
Dit eilanden-idee is vanuit wetenschap
pelijke kring overigens al eens eerder
gelanceerd! Kennelijk ging men er toen
vanuit het dier geheel in de wildstaat te
verplaatsen, waarbij de ter plekke
bestaande ecosystemen verstoord zou
den kunnen worden. Maar zou men geen
keuzes mogen maken, indien er daar
door grotere voordelen behaald zouden
kunnen worden? In een dierenpark zal
het dier zich hoogstens in semi-wilde
staat kunnen bevinden. Maar zelfs dat is
beter dan het geheel verloren te zien
gaan. Wil men het voortbestaan van
bedreigde diersoorten in de reservaten
voldoende veilig stellen, dan zal ook hun
leefwijze volledig beschermd moeten
kunnen worden.
De ontwikkelingsgang die vele meer wel
varende landen reeds hebben afgelegd
stemt tot pessimisme. Tegenwoordig
kent men de meeste inheemse wilde die
ren daar alleen nog van oude prenten en
beschrijvingen. Triest eigenlijk dat de
mensheid met het inzicht en de kennis
van heden, voor het wilde dier als deel
van de natuurlijke erfenis van hun
gemeenschappelijke Schepper, geen
beter lot weet te (of wil) bewerkstelligen.
Stroperijen en illegale handel waaraan
vele dieren - dikwijls op wrede wijze
gevangen - ten offer vallen, zou men tot
een van de onvergeeflijkste zonden van
deze tijd kunnen rekenen. Vergelijkbaar
zelfs met de drugshandel die een even
grote minachting ten toon spreidt voor
het leven en welzijn van de mens.
Verheugend is evenwel, dat in het
Rangunan dierenpark te Jakarta (tot voor
kort de grootste in Zuidoost-Azië, gesticht
door Ben en Henriëtte Galstaun) met
succes Sumatraanse tijgers zijn gefokt.
Kinderen in Indië groeiden op met verha
len over grote drijfjachten op herten, zwij-
19
