6, 7 en 8 april
'PASAR-MALAM' AHOY
(Pasen)
Rotterdam
Inl. 0342 -42 03 01
O
diep paars en ook donzig behaard.
De Gynura aurantiaca uit Java heeft
opgaande stevige en sappige stengels.
Grote liervormige ingesneden bladeren;
wordt tamelijk groot. Aurantiaca betekent
oranjekleurig. De Gynura procumbens,
synoniem voor Gynura sarmentosa
uit India, heeft slappe rankende
stengels.
De bladeren zijn ovaal lancet-
vormig, grof getand of met
golvende rand. De groe
ne bladeren hebben een
violette beharing.
Procum betekent
neerliggend en
Sarmentosa: met
uitlopers.
In De geïllustreerde
flora van Nederland
staat een korte be
schrijving van de
Gynura violacea:
bladeren, stengel-
toppen en omwin-
dels zijn bedekt met
dichte lange paars
rode haren en gele
buisbloemen. Het is ee
gekweekte vaste plant.
Violacea betekent paars.
In de tropen kan men het
hele jaar bloemen aan de plan
ten vinden. De gesteelde bloemen
komen uit de bladoksels te voor
schijn. Ze staan in trosjes bij elkaar en
het zijn smalle geel of oranje buisvormige
bloemen, net kwastjes. De kleur van de
tweeslachtige bloempjes staat in groot
contrast met de bladeren. De bloemen
hebben een lintvormige bloemkroon.
De vijf helmknoppen zijn samengegroeid
tot een klein kokertje. De vijf helmdraden
zijn los van elkaar. De bloemen zelf
bezitten geen duidelijke kelk, wel wordt
het gehele 'hoofdje' omgeven door een
krans van schutbladen die omwindsel
genoemd wordt. 'Hoofdje' is een bloeiwij-
ze waarvan de afzonderlijke bloempjes
zonder steel opeen gedrongen staan op
het verbrede eind van een stengel. Het
vruchtbeginsel is onderstandig. Het zil
verachtige zaadpluis bevat een zaadje.
De snelgroeiende planten zijn een nuttig
voedsel voor alle levende have en pluim
vee.
wordt als hangplant gebruikt.
Zet de Gynura op een zonnige plaats
voor het raam. Hoe lichter de plaats hoe
intenser de kleur. In de zomer als de zon
te fel schijnt bescherm de plant dan op
het heetst van de dag, want de plant zou
geel kunnen verkleuren. De Gynura
houdt van veel warmte; dertig gra
den Celsius kan ze goed heb
ben, verder veel frisse lucht
en oppassen voor tocht.
De potgrond moet
gelijkmatig vochtig blij
ven, dus veel water
geven, anders gaan
de stengels slap
hangen.
Van april tot okto
ber moet ze om de
twee a vier weken
wat vloeibare mest
hebben. In het
najaar krijgt de
plant bloemen,
maar wegens de
onaangename geur
en omdat de bladeren
gaan verkleuren kan
men beter de bloem
knoppen afknippen. In de
wintermaanden iets minder
begieten en geen mest. Ze
moeten wel warm blijven staan, in
ieder geval boven de vijftien graden
Celcius. Door gebrek aan zonlicht kan de
plant in de wintermaanden verkleuren en
er wat verpieterd uit gaan zien. Is het
vroege voorjaar er weer, verplant de
Gynura, snoei haar wat in en ze zal
spoedig weer mooi worden. Stekken kan
tot oktober. Stekken van tien centimeter
lang wortelen gemakkelijk in een glas
water voor een zonnig venster.
Staan de planten te donker dan verdwijnt
niet alleen de bladkleur maar kunnen ze
ook belaagd worden door bladluizen. Dit
is te bestrijden met bijvoorbeeld vijftien
sigarettenpeukjes in een liter water een
dag laten staan. Vervolgens zeven en
twee theelepels groene zeep en een
scheutje spiritus erbij doen. Goed ver
mengen en de plant ermee bespuiten.
Doe een plastic zakje over de potgrond
anders kan men de wortels beschadigen.
Herhaal dit na een week.
lijke kamerplant die hard groeit. Ze wor
den vaak met andere planten in planten
bakjes verwerkt. De Gynura procumbens
Zaadpluis van de Gynura
lllustratie:Trudian Selder
Gynura als kamerplant
Dr. M.M.J. van Balgooy beschrijft in het
afgelopen decembernummer van
Moesson de geneeskrachtige werking
van deze planten o.a. tegen nierklachten,
storingen in de bloedsomloop en het
behandelen van steenpuisten.
De Gynura aurantiaca en de Gynura sar
mentosa (procumbens) zijn in Nederland,
vooral in het voorjaar, bij bloemenwinkels
te koop. Het is een goedkope en makke-
Bron:
A.J.G.H. Kostermans en Mohammed
Soerjani Gembong Tjitro
Soepono, Weeds of rice in Indonesia
33
