Bericht uit
de Molukken
Swing Session
Huizen en verhuizen
DEWATA
Beeklaan 269 - Den Haag
Tel. 070 - 346 76 97
eAlasi
Jau/a
door Kees Heij
Het zijn nog steeds geen
Indonesiërs,
maar halve wilden.
Het moeten nog Indonesiërs worden.
Bapak Ko, Ambon 1992
Het tijdelijke huis waarin we als het ware
gedwongen waren te gaan wonen, heeft
twee verdiepingen met donkere kamers.
Er is een grote tuin met flinke fruitbomen,
die pas vrucht gaven toen wij alweer weg
waren.
Een groot nadeel is dat er enorm veel
muggen voorkomen. Ik heb er geen dag
met een korte broek rond gelopen.
Verder maken de verwilderde honden
een enorme herrie. Evenals de kippen in
de kippenfarm van de buren. Eén van de
kippen begint 's nachts te kakelen en al
snel sluiten zich er zes- a zevenhonderd
bij aan. Na een half uur neemt deze
geluidsgolf weer af. Veel nachtrust heb
ben we er niet genoten.
Voordelen van dit huis zijn de vele
vogels, die in de fruitbomen voorkomen
en de slangen en boomkikkers, die in de
tuin wonen. Het huis staat op palen. De
ruimte tussen het huis en de grond is zo
hoog, datje er kunt staan. Er ligt echter
zoveel rommel opgeslagen, dat het een
pretpark voor katten en ratten is. Dat
levert ook weer de nodige overlast.
Ik word al aardig een Indonesiër,
's Avonds sta ik, evenals het personeel
en de buren, ons huisvuil en de opge-
harkte bladeren in de tuin te verbranden.
Als je dan overal tegen de schemering
rond het huis vuurtjes ziet en de rook
door de bomen speelt, is de dagtaak
voorbij. Tijdelijk zijn er dan ook minder
muggen.
In deze periode vroeg ik me steeds af
wat Indonesië voor mij zo aantrekkelijk
maakt. We hebben tegenslag met ons
huis; we zijn op een vieze manier gema
nipuleerd door de rector. We slapen
slecht door het lawaai. Het werk loopt
niet helemaal zoals je zou willen en daar
bij is er een nieuwe Nederlandse collega,
die bij de rector op schoot zit en ons
gebruikt om er zelf beter van te worden.
Dikwijls heb je het gevoel dat je er maar
bij hangt. Een voorbeeld. Op een zater
dagmorgen worden we wakker door het
kabaal van gelüidswagens, die een veld
loop van de universiteit aankondigen.
Honderden studenten, de rector met
bodyguard met pet en uniform, de con
rector met vrouw, allen lopen mee. Wij
weten van niets. Voor Lydi is het een
teleurstelling, omdat we vroeger op
Aruba juist overal bij hoorden, ledereen
loopt langs onze tuin. We hadden graag
meegedaan of een drenkpunt voor dorsti
ge lopers verzorgd. Overal moetje hier
bij toeval achter komen. Zo is het ook op
het werk. Zaken die bij je vak horen hoor
je niet of je krijgt maar de helft van de
informatie. Een ander krijgt de andere
helft. Een verdeel-en-heers-politiek. Zijn
we hier te lang en is het tijd om weg te
gaan? Ik weet het niet. Ik ben in de ban
van de tropen. Gelukkig blijkt later uit
brieven en telefoontjes vanuit Canada
dat we voor een aantal jongere mensen
heel nuttig geweest zijn.
Ons oude huis aan de baai wordt vak
kundig opgeknapt en vergroot met ligba
den en al. Het is niet even een kleine
reparatie van het lekke dak, zoals de rec
tor zei, maar een weloverwogen ver
bouwing met werktekeningen en al. Het
wordt een compleet nieuwe bungalow.
De bouw van de bibliotheek op de univer
siteit is gestopt; de arbeiders zijn met
deze privéklus bezig. We voelen ons
dubbel genomen. Gelukkig kunnen we
enige maanden later in een ander huis
langs de binnenbaai. Dit huis staat op
palen in de baai en heeft een aantrekke
lijk terras. Er zijn geen muggen en kak
kerlakken, alleen veel ratten. We moes
ten een tuinman, die we niet konden ont
slaan, een verdrietige - en daardoor
valse - hond en twee zeldzame pape
gaaien erbij nemen. De tuinman verzorgt
de tuin en de dieren en doet het hek
open als we aankomen. Hij jaagt ons wel
op kosten, want de huiseigenaar had niet
verteld dat hij lepra had. Toen we daar
later een opmerking over maakten zei de
huiseigenaar dat je daar over tien jaar
pas wat van merkt. We hebben de man
naar het ziekenhuis gestuurd, waar
bleek, dat hij open wonden aan de voe
ten had. Daar je hier moreel verplicht
bent voor je personeel te zorgen, betalen
wij zijn maandelijkse ziekenhuisbezoek
en dagelijkse medicijnen. De eerste keer
dat Ubo, de tuinman, zwachtels, zalf en
een vloeistof kreeg om de wonden te rei
nigen, dronk hij de vloeistof op en
gebruikte hij de rest waar het voor was.
Later bleek, dat hij naast zijn lage loon,
elke maand een bedrag op een geheim
spaarbankboekje kreeg, omdat zijn zoon
hem al zijn geld afhandig maakte. Ook
dat hebben we gecontinueerd. Achteraf
gezien waren we gelukkig in dit huis.
Zeker na de zorgen die de verhuizingen
met zich meebrachten.
Het is hier de gewoonte dat je zelf je
verhuisboedel pakt, een vrachtwagen in
de haven huurt en met behulp van ken
nissen en je personeel verhuist. Het
huren van een vrachtwagen kost veel tijd,
omdat aan een buitenlander prijzen
gevraagd worden die het honderdvoudi
ge zijn van de normale prijs. Heb je een
prijs afgemaakt, dan komt de truck
meestal een paar uur te laat. De
chauffeur gaat zitten en doet niets meer.
Verder is er een baas bij die alleen toe
kijkt. Het ergste zijn de vier a vijf haven
arbeiders die het liefst je zorgvuldig inge
pakte spullen, van grote afstand in de
open vrachtwagen willen gooien. Na vier
verhuizingen in drieënhalf jaar heb ik
ervaren dat vele zaken die los zitten,
nooit meer teruggevonden worden.
Éénmaal heb ik gezien dat een complete
doos van de wagen afgegooid werd, toen
de truck met sjouwers erop, langs het
huis van een bekende van de sjouwers
reed. Gebleken is datje later de spullen
soms niet eens mist. Toch blijft opletten
bij een verhuizing belangrijk.
Wat me hier boeit weet ik niet, maar het
is een kennismaking met een wereld die
je langzaam betovert en waar je moeilijk
los van komt. Je moet in Azië geweest
zijn om te begrijpen wat dit betekend
voor hen die in een koude, mistige
wereld met weinig ruimte en een beperk
te horizon opgegroeid zijn. Het is zoals
een boeddhistisch spreekwoord zegt: 'Als
je een bloem aanraakt, trekt de geur in je
kleren.' Tegen het eind van je leven zal je
pas weten of je gevonden hebt wat je
zoekt. Home is where the heart is.
De moeilijkste verhuizing, en wel naar
Nederland, moet nog komen.
INDONESISCH
SPECIALITEITEN
RESTAURANT
Voor al uw parties en reünies
Sophisticated dansmuziek
en gitaarballads
DANSCOMBO
J.A.(Fons) Phefferkorn
Barnsteenhorst 51, 2592 EB
Den Haag, tel.: 070 - 347 39 35 of
070 - 354 99 05
32
