De smalle tempelpoort
Aan Klaas en Peggy Kuipers-
Kwee Hiang Nio
Een jaar of 12 geleden maakte ik
met haar kennis. Chique was het
woord dat bij Peggy Kuipers
paste, haar kleding, haar manier
van spreken en doen. Maar dwars
door alles heen ontdekte ik direct
het eenvoudige Chinese meisje
van 'daar'. Ze heette Peggy Kwee
Hiang Nio, werd in 1918 in
Soerabaja geboren, ging in
Malang naar de Europese Lagere
School, daarna naar de HBS. Ze
werd assistent apothekeres bij
Apotheek Larssen. In 1947 sollici
teerde ze bij de Ned. Indische
Handelsbank, werd aangenomen
door Klaas Kuipers die haar 'voor
het leven' contracteerde. Peggy
werd mevrouw Kuipers en drieën
veertig jaren deelden ze wat het
leven hen schonk. Naar Oosterse
termen vormden ze een Twee-
Eenheid, Jin en Jang, Maan en
Zon, Koud en Warm.
Na zijn pensionering vestigden
Peggy en Klaas zich in Opio, het
zonnige Zuid-Frankrijk waar vele
Nederlanders de warmte opzoch
ten. Onder hen ook mensen uit
Indië, tot grote vreugde van
Peggy. Het meisje uit Soerabaja
en Malang bleef ondanks haar
vloeiende Frans en élegante ver
schijning altijd Chinese.
Ze richtte tien jaar geleden de
'Gado-Gado Club' op. Er werd
Indisch gekookt en samen gege
ten en gepraat. Peggy Kuipers
haalde zo een stukje Indië terug,
voor zichzelf en voor vele ande
ren.
In 1990 overleed Klaas Kuipers en
zijn heengaan verstoorde Peggy's
balans. Haar gezondheid ging
achteruit, maar ook haar geestelij
ke weerstand. Als zovelen van ons
'daar' geboren zal vooral Peggy
als Chinese terug hebben ver
langd naar de grond van haar
ouders en voorouders.
René Pianelli, ook in Soerabaja
geboren en getogen, maar
Fransman van geboorte, was haar
grootste sobat. Hij stond haar bij in
haar laatste moeilijke uren. Een
Fransman en een Chinese in
Frankrijk samengebracht door een
gedeeld Indisch verleden. Het
leven is een mysterie met als
enige zekerheid de Dood. Maar
ook daarvan weet men nooit waar
en wanneer.
LD
Dhr. K. Kuipers, mw. H.N. Kuipers-Kwee
Dhr. A. Faisal en mw. Faisal
Ik heb het grote genoegen gehad Klaas
en Peggy te ontmoeten, veertien jaar
geleden, in mijn middeleeuws dorpje
Valbonne, niet ver van Opio, waar beiden
hun 'home' hadden gevonden. Er was
direct contact. Met Klaas deelde ik over
het algemeen zijn ideeën over de mens
heid en sociale problemen, de grote
moraal zijnerzijds trof me. Hij luisterde
altijd aandachtig, verwerkte mijn inzichten
en was evenwichtig in de zijne, zelfs wan
neer ze niet met de mijne klopten.
Hij was voor mij een leidsman en zijn
manier van denken blijft in mij gegrift.
Mijn persoonlijke Franse spreekwoord is:
La vie est pleine de legons, il ne faut pas
la vivre sans les apprendre (Lessen
maken deel uit van het leven, men moet
niet leven zonder ze te leren). Peggy was
en blijft voor mij een 'echte van daar', een
echte Indische. We hadden iets gemeen,
we waren op dezelfde grond (Soerabaja)
geboren en getogen, dus uit één wortel
geschoten. De boom waar de bladeren
van verschillende kleuren en vormen op
dezelfde manier ruisen.
Ze creëerde een Indische sfeer met de
'Gado-Gado Club' voor de Oud-Indische
vrienden die hier vertoeven. Het paspoort
bestond uit code-woorden zoals 'ajoh',
'adoeh', 'heu-eu', zonder dat was het
zeer moeilijk de grens over te komen. Zo
was Peggy nou eenmaal!
Het landschap van Opio, met de dennen-,
olijf- en kastanjebomen en treurwilgen,
transformeerden wij in sawahs, pohon
kelapa, djagoengvelden. Met een beetje
verbeelding zagen we bijna de Semeroe
op de achtergrond. Pisangbomen en
Kembang Sepatoe groeiden hier al.
We hebben meerdere malen, op het ter
rasje, van een gezellige Indische keuken
- Peggy was één van de beste kokkinnen
- genoten temidden van 'bunga ser-
dadoe'. Dit alles is nu weg: alles wat
overblijft is de treurwilg en op de achter
grond een smal tempelpoortje, waarvan
Klaas mij op een dag de foto liet zien.
Door dit poortje dat toegang geeft tot de
Eeuwigheid, kan maar één persoon.
Klaas wachtte al op Peggy en hoewel ze
me vroeg op de laatste dag van haar
leven: 'Laat me niet alleen, René', kon ik
haar alleen tot de ingang begeleiden.
Adieu Peggy et Klaas.
René Pianelli
