INDONESIË
PRIVATE TOURS
MET
REIZEN OP INDIVIDUELE BASIS
Voor inlichtingen:
0252 - 67 21 46
BALI Het laatste paradijs.
U bent er thuis bij
Diwangkara, Hotel en Bungalows,
a/h rustige strand van Sanur.
Comfortabel en familiair
Spec. pr. 56 dagen l/o voor 2 pers.
2876,-. Geen vliegtickets.
Inl. 0316-24 73 30.
Te koop gevraagd:
oude Indonesische weefsels,
houtsnijwerken en schilderstuk
ken van goede kwaliteit. Snelle
contante afwikkeling.
B. Driessen, tel. 026 - 443 04
36/fax 026-442 07 17.
38
gemoederen in de woonwijk nog veront
rustte.
Een oude schoolkameraad, Si Moh Mbé,
had in zijn drift zijn jonge bruid met een
mes zodanig toegetakeld, dat zij bijna het
leven had gelaten. Hij werd van doodslag
beschuldigd. Er kwam een proces waar
bij Amir Radio als advocaat, maar eigen
lijk als Pokerol Bamboe, adviseerde in de
zaak Si Moh Mbé.
Het vonnis dat de rechter had uitgespro
ken had geen van beide partijen bevre
digd. De vader van de aangeklaagde
vond dat de straf van een jaar veel te
zwaar was omdat zijn zoon eigenlijk geen
schuld trof. Daarentegen had de familie
van de aanklaagster het vonnis erg licht
gevonden. In hun ogen had Si Moh Mbé
eigenlijk levenslang moeten krijgen.
Ook over deze zaak waren de meningen
in Solo verdeeld. Wat de kwestie nog
ingewikkelder maakte was het feit dat de
buitenlandse politieke meningsverschillen
dwars door de lokale problemen heen lie
pen.
Op een dag kwam het bericht dat in
Europa de oorlog was uitgebroken, pre
cies zoals vader had voorspeld. Ook de
landen die elkaar bestreden waren in
twee kampen verdeeld.
Na een tijdje hoorden wij zelfs het nieuws
dat Holland in de oorlog was betrokken
en binnen een week onder de voet was
gelopen door de Duitsers.
In die week van onrust verdwenen plot
seling een heleboel mensen. Mensen die
door de politie om voor ons onduidelijke
redenen werden opgepakt, maar ook lie
den, die het verstandig vonden om zelf
hun biezen te pakken.
Ook Amir verscheen niet meer op school.
Zijn vader Kadir Radio en zijn moeder
waren plotseling ook verdwenen.
Niemand van ons wist er iets over te ver
tellen, zelfs Hamid Silit niet, die anders
van alles op de hoogte was.
Als klasgenoten waren wij zeer onder de
indruk en ontdaan vanwege de plotselin
ge verdwijning.
Er woei een stevige kabar angin door het
land. Er waren jongens die wisten te ver
tellen, dat die Pokerol Bamboe niet
alleen een nep-advocaat was, maar ook
een oplichter, die het geld van de ver
kochte radio's in zijn zak had gestoken
en niet aan zijn Chinese bazen had afge
dragen. Die Chinezen hadden hem
aangeklaagd en Kadir Radio zou in de
gevangenis zijn verdwenen, waar hij
samen met Si Moh Mbé een cel deelde.
Anderen vertelden dat hij op de vlucht
was voor de wraak van de familie van de
aanklaagster.
Maar ook de vader van Si Moh Mbé kon
het bloed van de 'advocaat' wel drinken,
vanwege de belofte om zijn zoon vrij te
pleiten, en omdat hij een, naar de mening
van de slager, te hoog voorschot voor de
verdediging had gekregen.
Er waren ook mensen die konden vertel
len dat Kadir Radio een spion was die
voor de vijand werkte. Hij zou thuis een
zender hebben, waarmee hij in contact
stond met zijn opdrachtgevers.
Die handel met radio's was alleen maar
camouflage en zijn zoon Amir, die het
knutselen van die toestellen als hobby
had, kon die zaak dus goed maskeren.
Ik wist niet wat ik van de familie Alhawah
moest denken. Ik vond het verschrikkelijk
dat ik Amir niet meer zou zien.
Aangenomen dat Kadir Radio om wat
voor redenen dan ook in de gevangenis
zou zitten, waar was Amir dan gebleven?
Hij was toch onschuldig en kon dus thuis
zijn. Maar het hele huis was leeg.
In het huis was ook geen stuk meubilair
meer te bekennen. Waar waren dan zijn
spullen, zijn dure boeken, zijn ontvangers
en zijn vliegtuigjes gebleven?
De kabar angin vertelde dat Amir met zijn
moeder was teruggegaan naar hun fami
lie in Bandung. Misschien waren ze wel
met hun drieën naar een andere stad op
Oost-Java gegaan om daar weer de boel
op te lichten.
Ik had vader verteld dat Amir niet meer
op school kwam en dat ik niet wist wat er
met hem was gebeurd. Zo maar verdwij
nen vlak voor de examens, dat kon toch
zo maar niet? Ik miste hem.
Vaders antwoord was kort en ontwijkend:
'Ik weet het, jongen, en het is 'Nasib'.
Toen kwam er zelfs oorlog is ons land;
een vreemd leger met woeste, gele, klei
ne soldaten in vuilbruine uniformen die
stonken, kale hoofden en kromme benen
hadden, werd in onze stad gesignaleerd.
Huizen van de Belanda's werden ge-
rampokt en gerampast, veel van hun
bezittingen op straat gesmeten. Heel het
land stond in brand en zwarte rook hing
boven Solo.
In die perioden van angst en onzekerheid
kon niemand van de volwassenen zich
druk maken over het verdwijnen van
bepaalde personen. Men had andere zor
gen.
Toen kwam er een tijd dat ik in korte tijd
steeds meer mensen om mij heen moest
missen dan alleen Amir Radio. Reeds
waren Si Moh Mbé, Dokter Roessia,
Tuan Ha Ha, en Ijem verdwenen. En er
volgden meer mensen! Mensen met
namen die ik bijna was vergeten en met
namen die ik niet kon vergeten.
Toen na jaren de betrekkelijke rust was
weergekeerd bleven de stemmen uit de
ether, de stemmen uit landen waaraan ik
geen weerstand kon bieden, mij achter
volgen.
Had ik die betoverende roep toch niet
moeten volgen, waardoor ik terecht ben
gekomen in een land, ver van de stad
van mijn jeugd?
Een land, waar ik uiteindelijk ingenieur
ben geworden, ondanks het feit ik niet
wilde geloven in de fading van de ionen-
sfeer, maar eerder in de wind. De wind
die al die stemmen, al die beloftes en
woorden doet verwaaien en weg blaast
tot er slechts een verminkte boodschap
overblijft, die ons in verwarring en vertwij
feling achter laat.
woordenlijst
klonjo - parfum
Gagah betoel! - erg sjiek
moeadhin - gebedsomroeper
bakjak - badkamerklomp
Mata koetjing - kattenoog
Andjing meksiko - Mexicaanse honden
gelombangs - golven
Sajang sajang, indoeng-indoeng di lajang
- smartlappen
Torboesj - rode fez
Bani Sem - Semieten
kabar angin - geruchten
Nasib - het lot
rampokken - beroven
rampassen - plunderen
