De Dutch Club (2)
De Dutch Club (3)
Tandjong of Tandjoeng Priok?
De slag in de Javazee
Kamp Gedangan in Semarang
Nathalie (Netty)
Daan Carets
Het Chinese telraam
De op pagina 21 afgebeelde foto heb ik
zelf in mijn bezit. Dit was de Dutch Club
in Perth, West-Australië in 1946. Begin
januari 1946 gingen honderden
Nederlanders uit de Jappenkampen voor
recuperatie naar diverse bestemmingen.
Wij, mijn ouders, zuster en ik, gingen
naar Perth, anderen gingen door naar
Oost-Australië en Nieuw-Zeeland. Wij
hebben tot november 1946 een fantasti
sche tijd daar gehad. Er was zelfs een
Hollandse school.
C. Breunesse, Badhoevedorp
In de laatste Moesson is m.i. de Dutch
Club op bladzijde 21 in Colombo te vin
den, indien deze nog bestaat. De auto
links in beeld duidt op links houdend ver
keer. Indien een vergroting van het num
merbord van de auto afleesbaar is, kan
aan de hand hiervan de plaats worden
getraceerd.
G. Messel, Bussum
In het artikel 'Gelezen' Moesson 15 mei
1996, pagina 42) staat in de rubriek
Naam- en taalproblemen: 'p. 311 niet
Tjandung Priok, maar Tandjong Priok'.
Natuurlijk, Tjandung Priok is echt fout.
Omdat de uitgever niet over voldoende
kennis beschikte, is deze tikfout niet ont
dekt. Ook zou het waarschijnlijk niet ont
dekt zijn als er Tandjung had gestaan. Dit
is ook fout, omdat hier dan 'oud'
Indonesisch en 'modern' Indonesisch
door elkaar gehaspeld zouden zijn.
Maar is Tandjong Priok de enige goede
naam? Ik heb er enige bronnen op nage
slagen en vele antwoorden gekregen. De
stadskaart van Batavia 1939 vermeldt
Tandjongpriok; de Geïllustreerde En-
cyclopaedie van Nederlandsch-lndië
(Gonggryp) vermeldt zowel
Tandjongpriok als Tandjoengpriok; de
Atlas van Tropisch Nederland 1938 en de
Automobielkaart Java-Madoera (1945?)
geven Tandjoengpriok; twee naoorlogse
Jakartakaarten schrijven Tanjungpriok;
het boek Jakarta/Batavia (1989) geeft
Tanjung Priok, maar het boek Boven
Indië (1993) weer Tandjong Priok.
Wat de juiste schrijfwijze is weet ik niet,
maar Tandjong Priok is niet de enige juis
te benaming. Als ik vooroorlogs denk
neig ik naar Tandjoengpriok, omdat tan
djoeng iets is (een kaap) - tandjong kan
ik niet vinden in mijn woordenboek.
Alleen in naoorlogse boeken bestaat de
plaatsnaam uit twee delen. Slechts één
van mijn bronnen schrijft Tandjong Priok.
Henk Horn, Bergen
Uit de filmbeschouwing van Anita
Németh Moesson 15 april 1996, pagina
43) concludeerde ik dat zij de documen
taire over de slag in de Javazee toen nog
niet gezien had. Door mijn zeer beschei
den bijdrage was ik voor de première in
Amsterdam uitgenodigd en ontmoette
daar de heer Otto Schwarz, de voorzitter
van de USS Houston Survivors
Association, met wie ik al geruime tijd
correspondeer. Ik kan niet anders zeg
gen, dan dat ik het helaas helemaal eens
ben met de kritiek van de heer Schwarz
op de versie van de film voor de
Engelstalige markt; vooral het ontbreken
van de namen en de schepen stoort, om
maar te zwijgen over de grotendeels
onleesbare ondertitels.
Naar ik vernam komt deze film in de
nabije toekomst op de Nederlandse TV
en ik hoop dat deze uitvoering voorzien
wordt van namen van de vertellende
bemanningsleden en de schepen waarop
ze dienst deden, zodat deze documentai
re door iedereen te volgen en te begrij
pen is en niet alleen door een kleine, snel
slinkende groep van ooggetuigen en
andere ingewijden.
Johan van Leer, Santa Monica (VS)
In het februarinummer 1996, pagina 43,
was een aankondiging over het boek
Kimura's kinderen van Marga Barentz-
Drost dat gaat over de kampen
Gedangan (niet Gadangan) en
Lampersari. Ik las met verbazing dat
Gedangan in Soerabaja en Lampersari in
Semarang werd geplaatst.
Ik heb zelf in Gedangan gezeten, dat was
een 'oud' klooster en een school in
Semarang, tegenover een kerk met een
toren, die wij vanuit het kamp zagen. Ik
ben er twaalf jaar geleden nog langs
geweest en toen was het er nog, maar
twee jaar geleden heb ik het niet meer
gezien. Lampersari was ook in
Semarang, ik ontmoette een dame die
daar geweest was, toen we koffie dron
ken in de Dutch Coffee Club hier in
Havelock North, een korte tijd geleden!
Zelf ben ik door onze Nipponese vrien
den van Gedangan naar Halmaheira 'ver
huist', waar mijn moeder stierf. Ze is in
Semarang begraven, vandaar onze
bezoeken aan die stad. Ik kon echter niet
nalaten u te schrijven over deze fout,
want het gaat me aan het hart, ja! We
zijn echt altijd reuze blij met Moesson en
al zijn we alweer drieënveertig jaar in
Nieuw-Zeeland, we blijven toch altijd
Anak Soerabaja.
Willy Speekenbrink-Kloppenburg, Havelock
North, Nieuw-Zeeland
15-07- 1996
zijn mijn ouders
en
50 jaar getrouwd.
Zijn er nog familieleden, vrienden en
kennissen die mijn ouders willen
feliciteren? Hun adres is:
Mr. Mrs. D. Carels
20 Godstone Rd. apt. 301
Willowdale M2J 3C5
Ontario Canada
Phone: 001 -416 493 6571
Ingrid van der Pas-Carels
Tot mijn spijt moet ik u mededelen dat
R.L. Krab te Maarssen een vergissing
gemaakt heeft in zijn beschrijving over
het Chinese telraam in Moesson van
maart 1996, pagina 5. Hierbij een kopie
van een tekening van zo'n apparaat uit
INTRODUCTION TO "ABACUS"
Upper Part
lower Part J
■Ml
LUprightUnit Points
l *nit point j on the crossplece arc usually placed onevery
(7)
Five-counter
Crossplece
Once-counter
5