Een portret van Ibu
stiah
Het huis van Ibu Astiah staat goed
bekend als mogelijkheid voor een
overnachting in het provincie
plaatsje Salatiga, op de flanken
van de Merbabu, veertig kilometer ten
zuiden van Semarang.
Voor mijn broer en zusters is een bezoek
aan haar een must en als wij naar ons
geboorteland reizen, gaan wij minimaal
een paar dagen bij haar langs, want zij is
met ons door levenslange vriendschap
verbonden.
Ibu Astiah is een opmerkelijke Javaanse
van 76 jaar die na haar pensionering nog
gewoon is blijven werken als onderwijze
res. Ze begeleidt stagiaires en gaf tot
voor kort zelfs nog colleges aan de uni
versiteit van Salatiga in 'social coun
selling', het vak waarin zij na haar 65e
afstudeerde. Haar jonge huisgenoten
bevestigden trots het nieuwe naambordje
bij haar voordeur: Dra. Ibu Astiah, maar
zelf is zij niet gediend van ophef daar
over.
Ik vind een verblijf op haar erf altijd iets
extra's hebben, want behalve het comfort
in haar gastenpaviljoen, tref je er een
puur Javaanse sfeer aan.
Ibu Astiah heeft altijd als een zelfstandige
vrouw geleefd temidden van de jeugd en
is daardoor een pedagogisch toptalent;
onder haar jonge huisgenoten heerst een
ontspannen sfeer - en toch is Ibu streng
en stelt eisen. De neefjes en nichtjes (nu
ook al achterneefjes en -nichtjes) die in
Salatiga een opleiding volgen en bij haar
wonen, doen samen met de studenten
die er als kostganger wonen, de huishou
ding.
Ibu heeft één pembantu, Ibu Pariah, die
boodschappen doet, kookt en
wast. Door haar worden de
gasten in het paviljoen ook
uiterst vriendelijk bediend.
Op het erf klinkt er altijd een gezellig
geroeze-moes, want als de jeugd naar
school is, komen er vaak kinderen uit de
buurt langs. Of de chauffeurs van de
twee kleine lijnbusjes die Ibu Astiah
exploiteert, komen even een kop koffie
halen.
Zoals iedereen in Indonesië verdient men
naast zijn vaste job nog op alle andere
mogelijke manieren bij, want de lonen zijn
laag. Extra inkomsten zijn nodig om bij
voorbeeld de opleiding voor je kinderen
te betalen of om geld te reserveren voor
onvoorziene uitgaven als het ziekenhuis
en dergelijke want sociale voorzieningen
kent men in Indonesië immers nauwelijks.
Ibu Astiah besteedt daarom veel aan
dacht aan hulpverlening. Via de school
spoort ze armlastige gezinnen op en aan
kinderen, die thuis nauwelijks te eten krij
gen, wordt op school een maaltijd ver
strekt. Met Kerstmis ontvangen arme
gezinnen kleding. Schooluniformen,
schoenen, schoolgeld - dit alles kan via
de school geregeld worden, als het gezin
dat zelf niet betalen kan.
Maar Ibu zou Ibu niet zijn, als ze ook
daarbij haar eisen niet zou stellen: ze
vraagt altijd aan iedereen die gezond is,
om zelf initiatieven te nemen om in het
eigen onderhoud te voorzien.
Ibu spreekt heel goed Nederlands en ze
is altijd bereid om je iets te vertellen over
haar leven en werk. Ze neemt je desge
wenst mee naar een Javaanse bruiloft,
als dat zo uitkomt en zij wordt (met haar
talrijke schare oud-leerlingen) vaak voor
een bruiloft uitgenodigd. Ze kan je ook
met busje en chauffeur naar mooie plek
ken in de buurt laten brengen.
Als ik bij Ibu ben, voel ik me geen toerist,
maar een gast van een grote Javaanse
familie. Het huisje is van alle gemakken
voorzien en ligt in een rustige wijk, waar
je gezellig kunt wandelen tussen harte
lijke bewoners die er al aan gewend zijn,
dat Ibu steeds gasten heeft. 'Ke mana?',
hoor je al gauw. En je kunt direct even
een praatje maken.
Als je waarde hecht aan een comfortabel
verblijf én aan een ontmoeting met de
mensen van het land, dan is Ibu Astiah
een uitstekend adres. In Ibu's gastenboek
staan dan ook al veel tevreden gasten.
Sampai jumpa Ibu Astiah.
C. Huson
Ibu Astiah woont aan de Jl. Karang
Kepog I no. 11, 50716 Salatiga,
tel. 0298-22882.
40
