Eni
DIAMANTEN
rotterdam diamond center
Voor belegging,
uw zakenrelaties of in sieraden
Eni haalt water uit de put op het erf. Ze
loopt nauwkeurig om de vruchten heen
die op matten liggen te drogen. Haar
broertje heeft de vruchten geplukt en zal
ze morgen op de lokale markt verkopen.
Eni zet de ketel op het vuur in de keuken, j
haar zoon in een doek op haar rug. Eni is
eenentwintig jaar oud, maar ze lijkt een
endertig. Ze was zeventien jaar oud toen
ze haar dochtertje kreeg, twintig toen
haar zoon geboren werd. Nu is ze eenen
twintig en volwassen. Volwassen was ze
eigenlijk al toen ze zestien was, want toen
trouwde ze, geheel onverwacht.
Eni is het vijfde kind. Haar oudere zussen
en broers hebben de middelbare school
afgemaakt. Zij zijn goed terechtgekomen;
ze werken in Jakarta. De ouders van Eni
hebben ook een tijd in Jakarta gewerkt.
Eni bleef achter in het dorp en haar
oudste zus zorgde voor haar. Toen Eni's
moeder twee jaar daarna terugkeerde naar
het dorp, had ze een kind van elf maan
den. Ze droeg inmiddels het zevende.
Eni's vader bleef in Jakarta. Hij kwam niet
meer terug want hij had een andere vrouw
gevonden.
Eni woont met haar echtgenoot en kinde
ren bij haar moeder in huis. Het is een
traditioneel familiehuis: een kamer met
aan de zijkant twee kleine, door doeken
afgescheiden ruimten waar twee bedden
staan. Het ene bed is voor Eni's broertje,
het andere is voor Eni en haar moeder.
De echtgenoot en het dochtertje van Eni
slapen meestal op de grond maar nu Eni's
moeder voor twee maanden in Jakarta
werkt, slapen ze bij Eni in bed.
De moeder van Eni wil in Jakarta wat
extra geld verdienen zodat ze straks de
middelbare school voor haar kleinkinde
ren kan betalen.
Eni had zelf nooit gedacht dat ze zo jong
zou trouwen. Ze had geen haast. Ze wilde
eerst haar school afmaken, trouwen kon
altijd nog. Een hoge opleiding was belang
rijk want ze wilde een goede baan, mis
schien als lerares of ambtenaar. Inmiddels
kan ze die baan wel vergeten. Nu ze haar
opleiding niet heeft afgemaakt, kan ze
straks, als de kinderen wat groter zijn,
alleen in een naai-atelier werken.
Voor Eni's echtgenoot is het gelukkig geen
probleem als zijn vrouw werkt. Hij zal
het zijn vrouw nooit verbieden. Dat is
best bijzonder want de meeste mannen in
het dorp zijn juist bang dat werkende
vrouwen het huishouden verwaarlozen.
Met het geld dat Eni verdient, kan straks
het schoolgeld voor haar kinderen betaald
worden. Eni wil niet dat haar kinderen,
net als zij, zullen falen. Haar kinderen
zullen hun middelbare opleiding afma
ken, dat zal hen een goede toekomst
geven. Een toekomst die Eni zichzelf niet
meer kan geven. Een opleiding zit er voor
haar niet meer in want een huwelijk en
studeren gaan niet samen. Dat mag trou
wens ook niet: middelbare scholen laten
een getrouwde vrouw niet toe.
Eni schommelt de bamboewieg, waar
haar huilende zoon in ligt, zachtjes heen
en weer. Haar broertje speelt met zijn
nichtje. Als haar moeder er was geweest,
was Eni een ommetje gaan maken want
dan had haar moeder op de kinderen
kunnen passen. Ze zou naar Eti gewan
deld zijn die vier straten verderop woont.
Eti is getrouwd met een oudere broer van
Eni. Ze is achttien jaar, ze heeft nog geen
kinderen maar wel een miskraam gehad.
Eti probeert nu weer zwanger te worden
want zonder kinderen verveelt ze zich.
Dat kan Eni niet zeggen; ze heeft het druk
met haar twee kinderen omdat haar echt
genoot niet zoveel aan de opvoeding van
hun kinderen doet. Overdag is hij altijd
weg. 's Avonds speelt hij met zijn zoon
maar hij is snel moe. 's Ochtends moet
hij alweer om half zes op. Eni vindt het
opvoeden leuk werk maar meer kinderen
wil ze niet want ze heeft haar handen er
nu meer dan vol aan. Ziek worden kan ze
niet, dat is ze ook nog nooit geweest.
Ja, één keer is ze erg ziek geweest. Toen ze
zestien was.
Eni werd ziek toen ze in de tweede klas
van de middelbare school zat. Ze was ziek
in haar hoofd. Haar haar viel uit en ze
piekerde almaar. Ze piekerde over allerlei
dingen in haar leven: over school, over
haar ouders, maar met name over haar
vriend. Sinds een half jaar had Eni verke
ring en nu ze ziek was, moest ze er niet
aan denken dat ze gescheiden zou wor
den van haar vriend. Eni was zo ziek dat
ze niet meer kon leren maar haar moeder
dwong haar naar school. Eni wilde zelf
ook graag naar school, maar het leek
alsof ze door een kracht van buitenaf
tegengehouden werd. Op een dag kreeg
Eni een aanval op school. Ze trok gillend
haar haren uit haar hoofd. Een leraar
bracht haar naar huis. Vervolgens bleef
Eni twee maanden thuis.
De moeder van Eni huilde constant. Ze
I bracht Eni naar verschillende dokters
maar geen van hen wist wat Eni man
keerde. Uiteindelijk riep haar moeder de
hulp in van een traditionele dokter.
Ze dacht aan zwarte magie. Ze had gelijk:
de dokter vertelde dat iemand zwarte
magie op Eni toegepast had. De dokter
wist wie deze persoon was maar hij wilde
dit niet vertellen. Hij was bang dat Eni en
haar moeder wraak zouden nemen.
De moeder van Eni besloot haar uit te
huwelijken aan de jongen met wie zij nu
bijna een jaar verkering had. Het huwe
lijksfeest stelde niet veel voor: de traditio-
nele kroon kon Eni niet dragen, de tradi
tionele huwelijksceremonie kon ze niet
doorlopen. Ze was te ziek. Maar ze trouw
de en na een maand verdween haar ziekte.
Eni praat veel, maar over de tijd dat ze
ziek was praat ze liever niet. Over de
oorzaak van haar ziekte zwijgt zij hele
maal. Stilzwijgend is het in het hele dorp
bekend dat Eni's echtgenoot zwarte magie
leerde van een traditionele dokter uit het
dorp. Hij wilde destijds geen verkering,
hij wilde meer van Eni. Eni moest voor
altijd verliefd op hem blijven.
Door magie op Eni toe te passen, zou hij
haar eeuwige liefde krijgen. Door zijn
onkunde werd Eni ziek. Maar uiteindelijk
is zij ook zijn echtgenote geworden.
En Eni is nog steeds verliefd.
Els Koolhaas
Aan- en verkoopbemiddellng Tax-Free mogelijkheden Groot- en detailhandel
Kipstraat yb Rotterdam
Tel. (oio) 413 45 51 Fax (oio) 404 51 n
11
DIAMANTSLIJPERIJ - FABRIKANT VAN EXCLUSIEVE DIJUIAANTJUWELEN
41ste jaargang nummer 4 oktober 1996