NUSA INA
INDONESIË, MALEISIË, THAILAND
Nusa Ina Reizen
kapstok in zijn kamer. Over het gat werd
een kain gehangen en de radio was
onzichtbaar.
Verhoef luisterde meerdere keren per dag.
Alles ging prima en hij werd wat zorge
loos. Na een tijdje vond hij het te lastig
om iedere keer weer het toestel uit het gat
in de muur te halen en na gebruik weer
op te bergen. Dus werd het toestelletje on
der het bed bewaard, binnen handbereik.
Chris bezocht Verhoef ten minste éénmaal
per week. Ik kwam er onregelmatig.
Zo konden wij familie en goede vrienden
steeds van de laatste berichten over het
oorlogsfront voorzien.
Op een kwade dag was de radio defect.
Verhoef noch mijn vrienden waren in
staat het ding te repareren. Via via kreeg ik
gelukkig het adres van een betrouwbaar
persoon, die bereid was het toestel te
repareren. Deze zat ondergedoken aan de
Nieuwe Binnenweg, een zijstraatje van de
Katja Katja Wetan. Toen ik bij het adres
aanklopte, werd opengedaan door een
jonge dame, die later een zuster van de
reparateur bleek te zijn. Zij toonde zich
uiteraard zeer argwanend, maar na het
noemen van de naam van de man, die mij
het adres had opgegeven, bleek zij geluk
kig bereid de radio in ontvangst te nemen.
Ik kreeg de boodschap, dat ik het toestel
na een week weer kon komen ophalen.
Ik hoefde er geen cent voor te betalen.
Helaas kreeg ik niet de gelegenheid de
reparateur zelf te bedanken. Hij wenste
zich niet te vertonen. Verhoef was opgeto
gen, toen ik hem de radio weer kon
overhandigen, nu weer prima in orde.
Hij kon weer als vanouds naar de nieuws
berichten luisteren en er was geen vuiltje
aan de lucht, althans zo dachten wij.
Als een donderslag bij heldere hemel
kwam dan ook het bericht, dat er een in
val was gedaan bij Verhoef en dat hij bij
de P.I.D. aan de Boengsoeweg werd vast
gehouden2). Dat moet in oktober 1944
geweest zijn. Rudy Schmidt bracht mij het
slechte nieuws. Wij zijn er nimmer achter
gekomen wie Verhoef heeft verraden.
Bij de inval werd reeds bij een vluchtig
onderzoek de radio onder het bed gevon
den. Aanvankelijk bleefVerhoef ondanks
de gebruikelijke martelingen weigeren
namen te noemen, maar na een maand of
twee moest hij wel door de knieën. Chris
Blondeel werd gepakt in december 1944.
Hij werd verhoord door de inspecteur
Darmono. Na enige dagen werd hij weer
vrijgelaten. De anderen ontsprongen de
dans, misschien doordat Verhoef wel na
men doch geen adressen wist, behalve dat
van Chris. Misschien ook waren Darmono
en zijn collega's de mening toegedaan, dat
de oorlog wel spoedig voorbij zou zijn en
zij best mensen konden gebruiken, die
later een gunstige verklaring over hen zou
den kunnen geven.
In januari 1945 werd ik met Schmidt,
Greeven en vele anderen geïnterneerd en
officiéél heb ik verder niets meer over de
zaak van Verhoef gehoord.
Weerzien met Verhoef
Na de capitulatie van de Jap heb ik
Verhoef weer terug gezien. Na de vrijlating
uit de Bantjeuj-gevangenis trok hij in bij
de familie Blondeel Timmerman aan de
Gang Altmann. Door ziekte en ondervoe
ding was hij sterk vermagerd, maar na een
tijdje was hij gelukkig toch weer voldoen
de aangesterkt om met mij naar het Lands-
gerecht te gaan. Aldaar heeft hij van de
Officier van Justitie Mr. Soedjono het ra
diootje terug gekregen. Wat daar verder
mee gebeurd is, weet ik niet. Verhoef werd
vrij spoedig gerepatriëerd, naar ik meen
reeds in november 1945.
Maus Blondeel Timmerman is in de
bersiaptijd door de extremisten vermoord.
Zijn broer Chris heb ik in 1950 nog ont
moet in Amsterdam. Hij was toen met
verlof en werkte weer bij zijn oude baas
de Billiton Maatschappij. Helaas heb ik
hem daarna uit het oog verloren.
Met de onbekende radioreparateur van de
Nieuwe Binnenweg heb ik eerst in Neder
land kennis gemaakt en dan eigenlijk al
leen, doordat hij gehuwd bleek te zijn met
Thea Soleer, de zuster van mijn oude
schoolkameraad Dicky Soleer, die helaas
tijdens krijgsgevangenschap is overleden.
Ik ontmoette Thea en haar man op een
goede dag in de Bijenkorf in Amsterdam.
Dat moet in 1950 zijn geweest. Haar man
bleek Odde de Jong, de onbekende radio
reparateur te zijn. Ook hij werd helaas
opgepakt op 28 november 1944.
Zijn aanhouding stond niet in verband
met die van Verhoef, die ruim een maand
eerder was gearresteerd. Deze kende Odde
niet eens. Het was dan ook heel toevallig,
dat zij elkaar hebben ontmoet, eerst bij de
P.I.D. en later in Bantjeuj.
Van Rudy Schmidt, met wie ik af en toe
nog contact heb, hoopte ik meer bijzon
derheden over deze zaak te horen. Helaas
heeft hij een beroerte gehad, hij kon zich
er niets meer over herinneren. Zelfs de
naam Verhoef zei hem niets. Zodoende
heb ik moeten putten uit eigen herinne
ringen. Er zullen derhalve zeker onvolko
menheden in dit verhaal voorkomen.
Daarom hoop ik dat Chris Blondeel
Timmerman en Greeven dit verslag onder
ogen krijgen. Zij zouden mogelijke on
juistheden kunnen corrigeren.
Guus Orth
Noten:
Jan Bouwer, Het vermoorde land (Van
Wijnen, Franeker 1988)
2> P.I.D. - Politieke Inlichtingen Dienst
"INGET MATI" "AD PATRES"
Fa. Johs. Ouwejan Zn.
De specialist in reizen op maat naar
25
Begrafenis-
en Crematie- Onderneming
Opgericht 1924
ROUWKAMERS
EN ONTVANGKAMERS
AIRCONDITIONED
Kantoren:
Frederik Hendriklaan 7 - Den Haag
Tel. 070 - 355 64 27 (drie lijnen)
Reizen met Nusa Ina is bijzonder omdat:
u kunt zelf uw eigen reisprogramma samenstellen
aan de hand van de losse bouwsteenarrangementen;
i u kunt uw eigen manier van reizen bepalen;
in klein groepsverband of op privébasis;
MM wij een veelzijdig aanbod van Kant-en-Klaarreizen hebben.
Een greep uit onze Kant-en-Klaarreizen:
daagse Thailand Rondreis vanaf 2775,-
daagse Strandvakantie Bali vanaf 1910,-
daagse Strandvakantie Bali en Lombok vanaf 2195,-
Retour Medan/Jakarta/Denpasar/Surabaya/
Ujung Pandang vanaf 1559,-
vraag onze
va. jioz*.- brochure
19
15-
21-
NU
ANVR
Laan van Meerdervoort 326A 2563 AM Den Haag telefoon 070 - 363 39 23 telefax 070 - 361 47 07
41ste jaargang nummer 5 november 1996