DIAMANTEN |g|
rottendam diamond center
moessQn
Voor belegging,
uw zakenrelaties of In sieraden
men naar de zee zou brengen en via de
zee naar een oceaan en dat de bloemen
uiteindelijk in Indonesië zouden belan
den. Dat vond ik prachtig. Daarom wilde
ze ook gecremeerd worden en uitgestrooid
over zee. Dan zou zij ook in Indonesië
terechtkomen. Dat was een uitdrukking
van verlangen naar haar droomland die ik
kon begrijpen en billijken. En dat terwijl
mijn oma een heel nuchter mens was.
Zo vindt ze samenwonen ook een betere
relatievorm dan trouwen. Dat zou ze zelf
ook het liefst gedaan hebben.
Voordat ik naar Indonesië ging, had ik
allerlei ideeën over het actief zijn in het
Indische wereldje. Toen ik eenmaal een
tijdje in Indonesië was, ging dat helemaal
de andere kant op. Ik dacht bij mezelf:
waar ben ik nou mee bezig? (Claudia
wordt fel.) Ik ben zo Hollands als wat.
Wat nou 'we moeten het behouden' en
'we worden niet begrepen'? Alle Indo's die
dat roepen, moeten maar eens normaal
doen. Kom maar eens vier maanden in
Indonesië wonen, dan zul je merken dat
je niet wordt geaccepteerd. Het is best
goed om de Indische cultuur in Neder
land te behouden. Maar dan vervlochten
in de Hollandse cultuur. De tweede gene
ratie zit wat mij betreft nog veel te veel
vast in dat 'niet begrepen worden', in dat
verhevene over Indonesië. Indonesië is zo
mooi omdat je er op vakantie bent. Maar
let wel: je bent er toerist. Meer niet.
Probeer daarom de positieve elementen
van het Indisch zijn in Nederland op te
pakken en zorg ervoor dat die behouden
blijven.
Voorheen voelde ik me in Nederland niet
helemaal thuis. Ik voelde me voor een
deel Hollands, maar ook anders. Nu besef
ik dat ik me heb laten beïnvloeden.
In Indonesië had ik verwacht te worden
geaccepteerd, opgenomen. Dat was niet
zo. Het heeft me een spiegel voorgehou
den. Nu weet ik dat ik in Nederland uit
sluitend interessant liep te doen door te
zeggen dat ik anders ben. In Indonesië
kwam ik erachter dat ik gewoon Hollands
ben. Op de middelbare school heeft een
leraar me dat ook ooit voorgehouden.
Ik had voorgelezen uit het boek
Geen gewoon Indisch meisje van Marion
Bloem. Na afloop zei hij dat die titel niet
op mij sloeg. De Indische mensen die hij
kende waren heel anders. Veel ingetoge
ner. Gesloten. Daar leek ik niet op.
Ik had van mezelf verwacht - eenmaal
terug in Nederland - veranderd te zijn.
Niet meer zo extravert. Daar bleek niets
van te kloppen. Wel is mijn kijk op de
mensen die het alsmaar hebben over het
'niet begrepen worden' en 'het moet be
houden blijven' veranderd. Dat uitte zich
bijvoorbeeld tijdens die discussie op de
Pasar Malam Besar over de kritiek van
Esther Manuel op de gedichtenbundel
Layangan. Ik heb toen gezegd: 'Ga maar
eens vier maanden in Indonesië wonen,
dan zul je zien dat je daar niet geaccep
teerd en begrepen wordt. Jullie moeten
niet zo zeuren. De kritiek gaat over de
vorm en inhoud, niet over het Indisch
zijn.' (Haar ogen staan vol vuur.)
Sommige mensen lijken teveel tijd te heb
ben om na te denken. Dat een groot deel
van de tweede generatie haar ouders niet
begrijpt is een feit. En ook verklaarbaar.
Daar behoor ik ook toe. Ik hoor echter
niet bij de mensen die vinden dat zij dan
ook niet begrepen worden. Daar vecht ik
tegen. Net zoals lill Stolk dat doet.
Ik koester dat gevoel van mijn ouders niet.
Dat doen sommige mensen van de tweede
generatie wel en dat vind ik muf.
Interessant doen. Er zijn in Nederland ge
noeg positieve dingen waar je als Indische
tweede generatie van kan genieten.
Koester niet de gevoelens van je ouders.
Dat zijn jouw gevoelens niet. Ik neem die
gevoelens mee, niet over.
Er wordt door die mensen een droom
beeld gecreëerd van Indonesië terwijl
sommigen er niet eens zijn geweest.
Of nooit meer zijn teruggeweest. Zelfs niet
op vakantie. Zelf had ik ook een droom
beeld over Indonesië. Ik zou er een boek
over gaan schrijven. Ik wist al hoe de
voorkant er uit zou zien; een berg slippers.
De titel 'Slippertjes' of zo. Die luchtbel is
uit elkaar gespat.
Ik weet dat ouders trauma's kunnen over
brengen op hun kinderen, dat is weten
schappelijk bewezen. Dus het is best
mogelijk dat mensen van de tweede gene
ratie daarmee zijn opgezadeld. Maar je
moet er tegen vechten, niet mee te koop
lopen. Soms lijkt het of ze - overdreven
gezegd - intelligent willen overkomen.
Zelf heb ik dat ook wel een beetje. Bang
voor het vooroordeel dat Indische mensen
domme mensen zouden zijn. Laten we
daarom in godsnaam normaal doen.
Oké, we zijn misschien wel anders, maar
ik wil niet als anders behandeld worden.
Ik denk dat het goed is om de zaak van de
positieve kant te benaderen. Nuchter en
realistisch. De Pasar Malam Besar terug
brengen naar het niveau van de gewone
man. De thema's zijn zo opgeklopt. Geen
massagetoestellen, maar oude Indische
rommeltjes verkopen. Lezingen over hoe
het werkelijk in Indonesië is. Dat het aan
elkaar hangt van corruptie. Dat wij er niet
meer thuishoren.
Mijn Indisch Cultureel Centrum zou in
Den Haag staan en niet in Zoetermeer.
Het centrum zou een gezellige markt
herbergen waar alle Indische mensen hun
oude spulletjes te koop kunnen aanbie
den. Er zouden dansgroepen uit Indonesië
komen, liefst mensen die het niet zo
breed hebben. Ik zou oudere Indische
mannetjes vragen hun verhalen te komen
vertellen. Geen literaire hoogstandjes,
maar gewoon dichter bij de mensen.
Marion Bloem zou wel mogen komen,
omdat ik die 'gewoon' vind. Ik zou de
ouders van die 'niet begrepen tweede
generatie' willen uitnodigen om hun
levensverhaal te vertellen. Om beter het
gedrag van je eigen ouders te begrijpen,
want die vertellen niets. Ik zou discussies
willen organiseren, waarin wordt gezegd
waar het op staat. Geen gedraai erom
heen of quasi-intelligent gedoe.
Hollanders zouden ook mee mogen doen.
Op basis van gelijkwaardigheid en op
rechtheid. Wij zouden als Indische men
sen ons ware gezicht moeten laten zien.
(Ze kijkt triomfantelijk.)
Op mijn vraag hoe ze haar Indisch zijn
zou willen omschrijven, antwoordt ze:
Claudia van den Broek? Een Indo kesasar.
Voor ik afscheid neem van Claudia maak
ik nog even gebruik van het toilet.
De wanden van deze kamar kecil zijn
behangen met oude lijstjes. Oude lijstjes
met nieuwe foto's. De integratie van een
jonge Indo kesasar.
Riny Boeijen
Aan- en verkoopbemiddeling Tax-Free mogelijkheden Groot- en detailhandel
Kipstraat7b Rotterdam
Tel. (oio) 413 45 51 Fax (010) 404 51 n
34
DIAMANTSLIJPERIJ - FABRIKANT VAN EXCLUSIEVE DIAMANTJUWELEN
