Briefkaarten G.M.D. Kolff
Hans van der Meuten
S.O.G. Soekaboemi (2)
Heden ontvingen wij het droeve
bericht dat onze lieve broer
Aart Jansen
is overleden.
Benkoelen, 10 april 1914
t USA, Texas, 22 oktober 1996
Dina (Zus),
Pieter en Jan Jansen
Correspondentie-adres:
D. Legrand-Jansen
Margrietstraat 7
8064 BK Zwartsluis
tel. 038 - 386 70 79
Sij=a Broeshart-Meulenbroek
5
Naar aanleiding van de briefkaarten-
vraag (actueel, september 1996, pagina
7) graag het volgende. Kolff Co. was
een concern met drukkerijen, uitgeve
rijen en boekhandels in Indië.
Het beleefde zijn bloeitijd in de jaren
twintig en dertig onder leiding van W.S.
Terwey, die in Japanse gevangenschap
overleed. Zeer waarschijnlijk zijn de
beide zonen, Walter (die in Nederland
zou wonen) en Boy, die het concern na
de oorlog voortzetten nog in leven.
De hoofdvestiging was in Batavia-C, in
die jaren een zeer grote en moderne
drukkerij te Petjenongan, een zijstraat
van Noordwijk. Er waren afdelingen
voor boekdruk, offset, koperdiepdruk,
lithografie en fotografie en er was een
binderij en een clichémakerij. Er werk
ten een paar duizend mensen, meest
Indonesiërs. Kolff drukte ook bankbiljet
ten, postzegels en banderolles.
Op Noordwijk had Kolff ook een boek
handel. In Batavia-C. was ook een
dochtermaatschappij: Visser Co. en
verder waren er vestigingen in Bandoeng
en één in Nederland. Kort na hun aan
komst in Batavia namen Britse militai
ren de drukkerij van Kolff onder hun
beheer. Dat was in oktober 1945.
De outillage was de Japanse tijd redelijk
doorgekomen. Zeker het eerste half jaar
tijdens de bersiap durfden er geen Indo
nesiërs aan het werk te gaan en werkte
men met Chinezen en Nederlanders.
Gedurende korte tijd heette de drukkerij
de GMD: Geallieerde Militaire Druk
kerij. Er werd ook wel gesproken van
Eerste Geallieerde Militaire Drukkerij
(EGMD). Na het vertrek van de Britse
troepen ging de drukkerij weer verder
onder haar oorspronkelijke naam.
Ik heb na mijn vertrek uit het 15de Bat.
in Bandoeng ongeveer zes weken in de
GMD gewerkt en moest er een grote
Roland offset-pers bedienen. De voor
naamste opdrachten kwamen van be
stuurlijke organen en van militaire
zijde. De drukkerij is toen ook verschil
lende keren beschoten. De desbetref
fende briefltaarten heb ik toen, helaas,
niet onder ogen gekregen.
Ik kan mij daar ook geen Johnny Rider
herinneren. Tot slot: W.O. betekent
gewoon werkorder.
Prof. dr N. Tiemstra, Bladel
Wat een verrassing dat ik Hans van der
Meulen na vijftig jaar als Jean Louzac
terug zie in Moesson! In de oorlog
woonde de familie Van der Meulen in
Malang in de Julianastraat tegenover
ons. Hans was toen net als mijn kinde
ren Non en Rob een jaar of zestien.
Hij was toen al erg artistiek en creatief.
Hij maakte klompschoenen waarbij hij
de banden van prachtig borduurwerk
voorzag. Ze werden op de pasar ver
kocht. We noemden hem Hans Klomp.
In 1946 repatrieerden we samen met de
Nieuw Holland. Ik herinner me dat
Hans voor het bal costumé een schitte
rende Carmen Miranda-japon had ge
maakt van crêpe papier. Hij zou er een
show in geven. Helaas was hij op de be
wuste avond ziek, maar een Surinaamse
jongen wilde dat wel in Hansplaats
doen. Die jongen was dikker en groter
dan Hans, maar crêpe papier rekt mak
kelijk uit en... de japon zat als gegoten.
We hebben ons altijd afgevraagd waar
Hans van der Meulen gebleven was,
maar nu weten we het!
Harryet Marsman, Ouddorp
Met belangstelling heb ik het stukje over
de S.O.G. Soekaboemi (brieven, oktober
1996, pagina 4) gelezen, het schijnt
toch niet zo'n bekende naam te zijn.
Trouwens wij timmeren ook niet zo aan
de weg als bijvoorbeeld de Oud-Steurtjes
of St. Vincentius. Vele voormalige
S.O.G.-ers hebben hun draai gevonden
in de maatschappij bij het KNIL, de
Marine, de oliemaatschappijen, het B.B.,
de plantages et cetera. Bij het S.O.G.
hoorde een lagere school (de Gravin van
Limburg Stirum van Sminia school aan
de Dr. de Vogelweg), een ambachts
school, een zwembad, een kapel, een
huishoudschool en een kleuterschool;
bijvoorbeeld Oud Betanie, waar ik als
peuter van twee jaar werd gebracht.
Het S.O.G. bestond uit een jongens- en
een meisjeshuis: het oude jongenshuis is
vlak voor de oorlog gesloopt, om plaats
te maken voor een nieuw jongenshuis.
Zowel het jongens- als het meisjeshuis
bestaan nog en zijn nu in gebruik bij
politie en leger.
Ik herinner mij nog dat ik als ukkie
door de gedekwand van de oude lagere
school gluurde en daar grote jongens
met grote knevels op hun bovenlip zag
zitten; dat was in de jaren twintig. Aan
het eind van de jaren twintig was het zo
onrustig, dat de oudste jongens op wacht
werden gezet met jachtgeweren. Maar
alles is rustig gebleven. Het S.O.G. had
een eigen fanfarecorps dat was opgericht
...en toch telkens weer
zullen wij je tegenkomen.
Zeg nooit: het is voorbij
Slechts je lichaam werd ons ontno
men,
niet wie je was
en ook niet wat je zei.
Op 8 oktober 1996 is totaal onverwacht,
te midden van hen die zij liefhad, mijn
lieve vrouw, onze moeder, schoonmoeder,
oma en vriendin
op 70-jarige leeftijd rustig ingeslapen.
Wij zullen haar ontzettend missen.
André
Cary en Eric
Tom, Anne
Michiel en Sandra
Andrea en Koen
Maartje en Frits
Kim, Django
Bob en Mae
Hammarskjöldjaan 229
2286 HC Rijswijk
Ingevolge de wens van Sij=a heeft de
crematieplechtigheid in familiekring
plaatsgevonden.
41ste jaargang nummer 5 november 1996
