Pencak silat tussen de kippen
Galerie Buitenzorg
y4jam
pet jit
INDONESISCH
SPECIALITEITEN RESTAURANT
DEWATA
Beeklaan 269 - Den Haag
Tel. 070 - 346 76 97
een vorkpoot en maakte hem met een
stukje tali rameh vast. Soms, als hij bij
zonder goed geluimd was, betrok hij je
welwillend in zijn werkzaamheden en
wees voor het vastmaken van de rubber
streng met zijn kin naar de uiteinden van
de tjabang en zei: 'Aaaajóh, je mmmoet
bbbbetot hier'. Moest je die streng aan
trekken en maakte hij de boel vast.
Was dat gebeurd, dan mocht je de streng
loslaten en zat het hele zaakje zo vast als
een huis. Met het stukje leer waren er
trouwens vaak problemen, want dat moest
van topkwaliteit zijn. Er is een tijd geweest
dat bij ons thuis geen enkele lederen
schoen meer over een tong beschikte en
daarom zelfs het praten over een katapult
riskant was. Maar goed, als de katapult
eenmaal klaar was en Gé zijn kunstwerk
na een laatste, grondige inspectie had
goedgekeurd, kwam het proces van in
schieten. Daar stelde hij zeer hoge eisen
aan. Met veel zorg zocht hij een paar
mooie ronde stenen uit, woog die stuk
voor stuk op zijn hand en voelde hoe ze
in het stukje leer lagen. De rest was iets
om nooit te vergeten. Vooral het eerste
proefschot, want dat ging zowat loodrecht
de lucht in. )e zag de steen bijna in het
niets verdwijnen, om dan met razende
snelheid weer terug te komen en op
slechts enkele decimeters van de schutter
neer te ploffen. Vóór hem en nooit ergens
anders. Daarna volgden een paar directe
schoten op doelen als een lantaarnpaal,
vooraf aangewezen papaja of in de verte
rijdende andong. En dan tot slot een paar
krombaanschoten; liefst vanuit onze
voortuin over de dikke, hoge muren van
de benteng heen. In negen van de tien
gevallen liet Gé dan een goedkeurend
gemompel horen. Meestal was het
'Bbbboleh deze'. Maar soms was het een
luidkeels 'Llllóópen', als een paar heftige
soldatenvloeken vanuit de benteng opste
gen. Hele of halve misbaksels heeft Gé
trouwens nooit gemaakt. Djamboekloet-
oek of sawoh, al zijn katapults waren om
van te kwijlen. Ergerlijk was dan ook dat
- als je er een bij hem besteld had - hij
zo'n kunstwerk dagenlang bleef uitprobe
ren alvorens hem je te overhandigen.
Deed hij zogenaamd om eventuele kin-
arts crafts
uit Indonesië en China
winkel - galerie
beeldentuin
Molenstraat 45, 2513 BJ Den Haag
informatie: 070 - 345 51 64
derziekten te ontdekken en genezen. Daar
kon hij een sadistisch genoegen in schep
pen. In die tussentijd kon je praten wat je
wilde, Gé bleef oostindisch doof, al had je
het schuim op je mond staan. De keer dat
hij mij dat flikte, duurde het een hele
week. Aan het eind van die week heb ik
toen uit pure gif de hele dag niks tegen
hem gezegd en alleen maar vuil gekeken.
Zelfs toen hij een schitterende treffer
boekte op het zinken dak van een wel
heel erg ver weg staande warong en ik een
bewonderend 'boekan main deze' nog
maar net kon onderdrukken. Gé bleef zijn
treiterige spelletje spelen, maar toen hij
's middags eindelijk overstag ging en mij
die katapult wilde overhandigen, gaf ik
niet thuis en vertelde hem dat dat gamme
le rotding voor mijn part in honderd
stukken uit elkaar kon vallen; compleet,
met gebaren en het bijbehorende geluid
van splijtend hout en scheurend leer en
rubber. Maar Gé trok zich daar niets van
aan. Hij deed tenminste of zijn neus
bloedde en vroeg goedmoedig: 'Llllöh,
zzzzomaar bbbboos jij. Nnnnog niet
wwwwatwat al wat. Wwwwaarom deze?'
Zonder op mijn antwoord te wachten,
hing hij mij de katapult om de nek en liep
fluitend weg. Ik liet hem maar gaan.
Met grootmeesters valt toch niet te praten,
die zitten op een heel ander niveau dan
gewone mensen. Bovendien was hij twee
koppen groter dan ik en zo sterk als een
beer.
Pencak silat is een Indonesische verdedi
gingskunst, die ook als sport wordt beoe
fend. Leo Lindemans (29) uit Groningen
blinkt uit in de kunstvorm van deze sport,
de Padjadjaran Nasional. Pencat silat be
staat uit vier elementen. Van oudsher is
het een zelfverdedigingsvorm, bela diri.
Daarnaast is het een kunstvorm of de-
monstratievorm, seni budaya en heeft het
ook een mystieke achtergrond, die verge
lijkbaar is met yoga. Tot slot is er de
sportvorm, olah raga. Die bestaat weer uit
twee elementen: wedstrijdvechten (spar
ring) en demonstratie. Leo Lindemans,
werd uitgewisseld met studenten uit
Indonesië en is zeven maanden in Bogor
geweest. Daar heeft hij zijn diploma en
instructeurscertificaat in pencak silat ge
haald. In de kampong, gewoon in de open
lucht, op blote voeten, tussen het wasgoed
en de kakelende kippen heeft hij zijn op
leiding gehad. De Indonesiërs vonden het
vreemd dat een Nederlander daar kwam
om hun sport onder de knie te krijgen.
Zelf deden ze aan andere Oosterse sporten
als judo en teak-wondo. Leo kreeg in 1994
de aanmoedigingsprijs van de gemeente
Eemsmond en twee jaar later ontving hij
de sportprijs van de provincie Groningen.
Die uitverkiezing had hij te danken aan
zijn Europese kampioenschap pencak silat
in België in 1995. Lindemans besteedt niet
alleen aandacht aan de kunstvorm maar
ook aan de sportvorm van pencak silat.
41ste jaargang nummer 9 maart 1997
11
Bron: Drents/Groningse courant (MS)