Twee stokken.
moessQn
Kambodja
moessQn
Oma Marsman vertelt
Lezersservice
Omaatje uit Indië maakt een lelijke smak.
De dokter komt er aan te pas. Hij drukt
hier, knijpt, trekt daar, laat haar de benen
strekken en buigen. En geeft haar een
geruststellend klopje op de pijnlijke plek.
'Niks loos mevrouwtje, alles zit nog d'rop
en d'ran. Een beetje voorzichtig aan doen.
Wel in beweging blijven, hoor! Met een
paar dagen tippelt u weer vrolijk rond.'
Bij elkaar is hij zes, zeven minuten binnen
geweest. Druk dat hij 't heeft...
Oma blijft in bed, deels om van de schrik
te bekomen, maar ook omdat, als ze be
weegt, haar rechterbeen erg linoe is. Dan
jaagt er een felle zenuwscheut door heen.
Twee, drie dagen. Oma kan het bed niet
uit. Ze kan niet. Niet staan en lopen
Abonnementen-administratie
Kantooruren
Abonnementsprijzen 1997
Agentuur Amerika
Hilo Hawaii 96721.
Agentuur Australië en
Nieuw-Zeeland
helemaal niet. De dokter wordt gebeld.
'We vinden het toch prettiger dat er van
moeders been een foto wordt gemaakt.'
'Een foto? Nou... ja, als u er op staat. Maar
nodig is het niet.'
Oma belandt de vijfde dag in het zieken
huis. Ze wordt op bed gelegd met het
rechterbeen omhoog, een zwaar gewicht
er aan. En over enkele dagen zal een ope
ratie aan de heup moeten volgen. Daar is
de breuk... Niks loos...
Oma voelt zich diep rampzalig. Zo alleen
in die zaal met dat vrolijke gebabbel en
getjetter van beterende patiënten. Ze krijgt
er hoofdpijn van en ligt heel stil in haar
hoekje, de ogen dicht.
Zo vindt haar, de eerste avond, een zuster
van de nacht. Ook uit Indië. Vertederd
herkent zij in het lieve, oude gezicht het
verre land. Zij legt warm haar hand op de
twee gerimpelde saam' gevouwen en
vraagt hartelijk deelnemend: 'Ia, Allah
mevrouwtje, waarom u? Met zo'n ding
aan uw voet? Keplèsèd?'
Oma kijkt dankbaar op naar het gezicht
dat zo vertrouwd ineens op haar over
komt. En het is of 'dat ding aan haar voet'
eensklaps veel minder zwaar is. 'Niet zus
ter, niet keplèsèd; kesandoeng weet u, over
de drempel. En zo maar moet geopereerd.
Zo vervelend...'
Oma krijgt een zilveren priem in haar
heup en moet nog lang in het ziekenhuis
blijven. Als zij eindelijk naar huis mag,
leunt zij zwaar op een stok. Het been is
nog altijd linoe. En dat zal nog wel een
tijdje zo blijven, hebben ze haar er op
voorbereid. En dapper hompelt ze door
haar huisje. Dat er altijd keurig uit ziet.
Om door een ringetje te halen.
Ze vertroetelt het kanariepietje dat blij
tiereliert nu ze weer terug is. Geeft de
plantjes water, de lievelingen uit de Indi
sche tijd. Oleanders, varens, chevelures en
een prachtige, donkerrode gloxinia die de
kinderen hebben neergezet om haar thuis
komst te vieren. Als ze met alles klaar is
gaat ze op de bank zitten haken. De stok
bij de hand.
Er wordt gebeld. 'Ik kom', roept ze, neemt
de stok en staat moeizaam op. Ze hoeft
zich niet te haasten. Op de deur hangt een
briefje: Geduld s.v.p. Ik ben slecht ter been.
En iedereen houdt er rekening mee.
Pietje mag los en fladdert vrolijk door het
hele huis. Af en toe komt hij op haar
schouder zitten, dan fluisteren ze elkaar
lieve woordjes in de oren. En ze blijven
zitten tot het in de kamer donker begint
te worden. Dan neemt ze Pietje in haar
hand, geeft hem een kus op het kopje en
zegt: 'Nu je kooitje in en slapen gaan.'
Ze laat hem los en hij vliegt gehoorzaam
zijn huisje in. Ze strompelt overeind en
legt zorgzaam een donkere lap over het
kooitje. 'Slaap lekker Pierewiet.' Als de
kinderen komen, linoe of niet, er moet
lekker eten zijn. Sing 'o sing, een Indisch
gerecht, haar specialiteit. Steunend op
haar stok schept zij met één hand de rulle
massa om en om in haar wadjan, de wok.
'En? Hoe is het?'
'Gaat wel hoor. Nog altijd linoe. Maar dat
komt door de kou. Als de winter maar
voorbij is...'
En de winter gaat voorbij en ook de lente,
de zomer en de herfst. Als de tweede
winter weer komt heeft oma niet genoeg
meer aan één stok. Ze strompelt op twee.
Op het einde van die winter wordt het
heel stil in oma's huisje. Geen getierelier
van Pierewiet, geen zachte radiomuziek.
In het hoekje staan twee stokken. Oma
heeft ze niet langer nodig. Haar been is
niet linoe meer...
Keplèsèd - uitgegleden
kesandoeng - gestruikeld, gestoten
linoe - slee, als tanden bij 't eten
van zuur, onrijp fruit
De luge kerkhofbomen staan zo stil
Zo dromend stil, alsof ze niet meer
leven
De moede zonne, die al scheiden wil
Houdt ze in schemering van goud
geweven
De witte bloemen vallen zonder
klacht
Alsof ze niet meer om het leven
gaven
De witte bloesems vallen zacht, heel
zacht
Op al de oude, lang vergeten graven
Uit: Bali-reis. In eigen beheer uitgegeven
door M.B. van der lagt, assistent-resident
van Modjokerto in 1927 (dichter/dichte
res onbekend).
Harryet Marsman
18
Publ. en Handel Mij. Tjalie Robinson B.V.
Bergstraat 27, 3811 NE Amersfoort
Telefoon: 033 - 4611 611
Telefax: 033 - 4 655 208
Jirul Mensinga
maandag t/m vrijdag 09.00 - 17.00 uur
Nederland en Europa:
per jaar 95,- per half jaar 50,-
Alle landen buiten Europa:
Luchtpost
per jaar 113,- per half jaar 59,—
Correspondentie- en betalingsadres:
Joyce Cohen, P.O. Box 1461,
Luchtpost
per jaar US$ 65,- per half jaar US$ 35,—
Correspondentie- en betalingsadres:
Mr. T.G. Huygens Tholen, 35 Tarrant Dr.,
Mudgeeraba, Q 4213, Australië.
Luchtpost
per jaar AUS$ 75,- per half jaar AUS$ 40,-
Please!
Uw cheque op naam stellen van uw agent en
NIET op Moesson of Tjalie Robinson B.V.
Het abonnementsgeld dient bij vooruitbetaling
te worden voldaan.
De directie behoudt zich het recht voor om
abonnementen om bepaalde redenen te
beëindigen of aanvragen te weigeren.