Ik krijg het
woord kaboutertjes
er niet in;
ze brouwen
'karbouwetjes'
Roodkapje verteld en als ik de plaat open
sla met het huisje en oma op de drempel,
klappen ze al in de handen.
Maar ik blijf onzeker en stel steeds vragen.
En wat doet moeder in het mandje? Siti
antwoordt 'Ongol-ongol met stroop'.
Ik schrijf dus op het bord, Koek en stroop.
Zo dreutel ik verder, 'Ja, wat moet de jager
nu doen met de wolf, met oma en Rood
kapje in zijn buik?' 'Geef maar kasterolie',
raadt Soemantro aan. Ik heb met Beun
nog dagen zitten lachen om die praktische
oplossing. De hele week wordt 'Roodkap
je' herhaald.
Bij Sneeuwwitje en de zeven dwergen is de
opwinding het grootst; daar is een film van
geweest in de Sientje-bioscoop. De tweede
klas komt in het speeluur aanhollen,
gealarmeerd door de verrukte kleintjes.
gezichten heb ik nooit iets van angst of
complexen gezien; wel triomf dat de Wolf
en de Stiefmoeder het aflegden: 'Lekker
deze!'
De allereerste keer dat er aardrijkskunde op
het rooster staat van de vierde klas haalt
Soetardjo een wandkaart uit de hoogste
klas. Het blijkt er een van Celebes te zijn.
De inlandse onderwijzer heeft dat trouw
in de klas behandeld. Nu hebben wij op
Java Celebes wel geleerd, maar och, ik zal
merken dat ik er bitter weinig van af weet.
Soejono komt voor de kaart en begint alle
autobushalten op te noemen. Een stroom
van de lieflijkste klanken zweeft over me
heen en ik vraag me verbijsterd af of er
werkelijk zoveel plaatsen bestaan.
Soms klinkt een eindplaats bekend in
mijn oren maar klinken Djeneponte en
Het voormalige
Fort Rotterdam in
Makassar, nu Fort
lljung Pandang
(Foto: Henk Ernst)
Ik krijg het woord kaboutertjes er niet in;
ze brouwen 'karbouwetjes' en ik vind het
moppig klinken. Het zijn heel fatsoenlijke
karbouwetjes, geen gekke neuzen zoals
Walt Disney ze ziet en ze hebben leuke
rode puntmutsen.
Een van de jongens is teleurgesteld over
het paard van de prins; hij had liever een
auto gezien. De vierde klas geniet mee als
ik het boek achterlaat op mijn tafel in het
speeluur. Aan 'Blauwbaard' ben ik nooit
begonnen, maar De wolf en de zeven
geitjes is ook een succes. Och moderne
heren psychologen die sprookjes verfoeien!
Geen wajangverhaal is zonder het Goede
dat het Kwade overwint. Aan alle stralende
Boeloekoemba niet net als een gedichtje?
Mijn verbazing ziende vechten ze om de
eer om voor het bord te komen en zo
huppelen wij van zuid naar noord, alle
poten van het eiland om. Ik hoef niets te
controleren; bij iedere hapering gaan alle
vingers de lucht in en bij een fout dansen
zij de bank door. Als ik dit drie lessen
gevolgd heb ga ik met de inlandse onder
wijzer praten. Ja, hij heeft Celebes zes
maanden behandeld. Er staat op het roos
ter Celebes en daar is hij niet van afgewe
ken. Veel kinderen hebben familie in het
binnenland en reizen met de bus, het
enige vervoermiddel; dat ligt hun dus goed.
In het speelkwartier vertel ik dit aan
meneer Beun en vraag hem verlof om de
omringende eilanden te mogen behande
len en zo reizen wij de kleine Soenda
eilanden door tot Nieuw-Guinea en zo
hoor ik bijzonderheden over Boeton, waar
een vader Radja is en over de grote zeil-
prauwen die de kleinste eilanden bezoe
ken, daar waar geen KPM-boot komt.
Veel produkten zijn er niet en wij gaan
over op kaartjes tekenen van geheel Insu-
linde, met tin en goud en alle uitvoer-
producten gekleurd er op. Waar ik als elf
jarig kind op de Sentengschool bittere
tranen heb gehuild over kaartjes met ge
bergten als rupsen en spoorwegen in blok
jes die altijd kladderen, tranen zijn er hier
niet bij. I let is een genoegen de keurige
schetsen te zien, die 's avonds thuis
worden uitgewerkt.
De Paasvakantie is voor alle scholen gelijk
en dat lijkt me een goede gelegenheid om
de meisjes van mijn klas eens bij me te
vragen. Ik heb ze verteld dat Ankie een
mooi poppenhuis gekregen heeft en dat
oma uit I lolland leuke dingetjes zendt,
zelfs een piepklein aquarium.
Van de vijf geïnviteerden komen er vier
aangedrenteld maar als Ankie naar het hek
komt om ze te verwelkomen verdwijnt
hun verlegenheid. Ze zijn verrukt over het
poppenhuis en bij elk klein voorwerp dat
getoond wordt klinken gesis en kreetjes.
We gaan naar de zijkamer en de djongos
komt met limonade en koek. Met keurige
kleine slokjes drinken ze maar ze laten
wat in het glas staan zodat ik geen tweede
glas kan inschenken.
Ank vertoont haar poppen met garderobe,
ik laat een handwerk zien, maar geen glas
komt leeg.
Het blijkt nu dat het onbeleefd is je glas te
snel leeg te drinken 'want', zegt Soeati, 'is
hulzig'. Dat is dus adat. Nadat het poppen
huis weer bekeken is krijg ik de gelegen
heid een tweede glas te vullen.
Ze gaan naar huis met gezichten waar
niets op te lezen staat, maar het bezoek
doet op school de ronde en juffrouw Ella
41ste jaargang nummer 11 mei 1997
27