Vooroordeel
Niet in groepsverband en toch verzorgd
naar Indonesië?
Een aftreksel van Kajoe sethang wordt
gebruikt als wassing bij oogziekte.
De bloemen van Caesalpinia pulcherrima
bezitten looizuur, hars en een rode
kleurstof. Thee gezet van de bloemen is
menstruatie bevorderend en wordt ook
ingenomen om een spoedige geboorte te
krijgen. Fijngemaakte schors vermengd
met water is een middel tegen diarree. Een
zalfje gemaakt van fijngemalen zaden en
bloemen kan tegen gordelroos gebruikt
worden. In Suriname, waar deze struiken
veel voorkomen, noemen ze haar 'Krerek-
ree'. In Sri Lanka 'Monaramal' en in
Maleisië 'Jambuk Merak'.
In India is de Caesalpinia heilig en gewijd
aan de god Siwa, een van de drie hoogste
godheden van de Hindoes. Siwa betekent:
gelukkig, voorspoedig.
De laatse jaren worden veel exotische
Ofschoon we allen op school al leerden,
dat Multatuli een van onze grootste schrij
vers was, betwijfel ik of nog iemand iets
van hem leest. Misschien de Max Havelaar,
omdat daar een film van werd gemaakt.
Maar zeker niet zijn Ideeën die hij tussen
1862 en 1877 schreef. Toch kunnen zij
ons nog boeien en verbazen. Zo schreef
hij daarin een lang stuk, waarin hij pleit
voor de gescheiden vrouwen, die heus niet
allemaal slecht hoeven te zijn, nee, de
schuld zou zelfs wel af en toe bij de
mannen kunnen liggen! Wie moet
hier in 1997 niet om glimlachen?
Toch hebben vooroordelen een
taai leven, zoals ik in de jaren
twintig zijdelings nog
meemaakte. In die jaren
woonde in Den Haag een
knappe, charmante en
intelligente vrouw, getrouwd
met een generaal van het
Indische leger, dat toen
nog niet 'Koninklijk' was. Dat werd het
pas in 1930. Na enige jaren zorgde zij
voor een nieuwe sensatie: zij ging hertrou
wen en nog wel met de gouverneur-
generaal van Nederlands Indië, een
weduwnaar. Hij was inmiddels al vertrok
ken naar Batavia en zij zou 'met de hand
schoen' trouwen. In alle salons en op alle
'jours' in Den Haag was dit het gesprek
van de dag.
Het kabinet vond het logisch, dat me
vrouw, zodra zij getrouwd zou zijn op een
audiëntie bij de koningin zou worden
ontvangen. Maar Hare Majesteit weigerde:
zij ontving geen gescheiden vrouwen.
Wel gescheiden mannen, want die hadden
ÉL
INDONESISCH
SPECIALITEITEN RESTAURANT
DEWATA
Beeklaan 269 - Den
Tel. 070 - 346 76 97
y4jdm
fêesen^èk
het slecht getroffen en konden het dus
niet helpen. Is het niet onbegrijpelijk, dat
een hoogstaande, ontwikkelde, zelfstandi
ge en geëmancipeerde vrouw als koningin
Wilhelmina toen nog zo'n vooroordeel
had? De ministers vonden dit een onmo
gelijke situatie, een belediging voor de
onderkoning en legden zich er niet bij
neer. Zeer langdurige onderhandelingen
volgden. Ten slotte zwichtte de koningin
voor de argumenten, maar stelde haar
voorwaarden. Mevrouw mocht niet laten
merken, dat zij eerder in Indië was ge
weest, zij mocht slechts enkele minuten
binnen zijn en nauwkeurig werd vastge
steld wat de koningin zou vragen en zeg
gen en wat de vrouw van de gouverneur-
generaal mocht antwoorden. En zo
geschiedde het. Een maand later maakte
zij haar triomfale entree in Batavia.
De kerkklokken luidden, kanonschoten
klonken, de schoolkinderen zwaaiden met
vlaggetjes en brachten haar een aubade.
Vele feestelijkheden volgden. Zij was
geaccepteerd.
C. van Heekeren
Vraag dan naar onze brochure 'Van Sabang tot Merauke'.
Wij maken vrijblijvend een reisvoorstel. Ook voor:
Maleisië, Thailand, Brazilië, U.S.A.
Nieuw Zeeland en eilanden in de South Pacific
Wij leveren ook vliegbiljetten, evenals 'around-the-world' tickets
AURORA TRAVEL SERVICE B.V.
iSÜSk
ANVR
planten te koop aangeboden die als
kuip- of oranjerieplanten bedoeld zijn.
Zo kan men de Caesalpinia gilliesii bij
de kweker kopen. Men kan ook de
zaden meenemen van vakantie uit
tropische of subtropische
gebieden. In Zuid-Spanje
bijvoorbeeld groeien prachti
ge exemplaren die vol zaden
zitten.
Zet de plant in de
zomermaanden van half
mei tot half oktober op
een zonnig terras. Om veel
bloemen te krijgen heeft ze
veel warmte nodig. Verder
moet ze goed vochtig
gehouden worden en regelmatig
mest krijgen. Gedurende de wintermaan
den moet ze op een koele en lichte plaats
staan. Verliest de plant haar bladeren
dan kan ze op een donkere plaats
overwinteren. Geef haar zoveel
water dat ze net niet kan uitdrogen.
In het voorjaar verpotten en zonodig
snoeien.
Netty Selder
Geraadpleegde literatuur:
L. Bruggeman, Indisch tuinboek
S.R. Kottegoda, Flowers of Sri Lanka
A.F. May, Surinaams kruidenboek
Plantkunde voor het voortgezet onderwijs
Nederlands-Indië
41ste jaargang nummer 11 mei 1997
31
Haag
SCR
TRAVEL SERVICE B.V.
Clauskindereweg 28-29, 1069 HN AMSTERDAM
Telefoon 020 - 619 93 77 (Zaterdag telefonisch niet bereikbaar)
