Vreemde vogels
Nootmuskaatkenner
Van den Broeke
Patience native Betawi's runs out
In Pulau Lontar, in een oud huis aan de
rand van de Sonnegatstraat, woont Benny
van den Broeke (71). Zijn huis is gebouwd
in 1712 en het staat tussen de overblijfse
len uit de bloeitijd van de nootmuskaat
(pala). De nootmuskaattuinen worden
perken genoemd en de eigenaar perkenier.
Oom Benny is de laatste perkenier die het
planten, oogsten en het boven sintels
roken van de nootmuskaatnoot nog doet
zoals vroeger.
In 1958 werden de palatuinen genationa
liseerd. Door het niet goed verzorgen van
de bomen is het aantal tot de helft ver
minderd en is de oogst sterk afgenomen.
Volgens oom Benny kan een palaboom
twee- tot driehonderd jaar oud worden.
Tegenwoordig wordt maar raak gekapt en
hij ziet dat met lede ogen aan.
Buitenlandse toeristen die geïnteresseerd
zijn in de palacultuur komen bij hem
voor informatie. Hij wil zijn kennis graag
met anderen delen en staat je vriendelijk
te woord: in het Nederlands, Frans, Duits
of Engels. Oom Benny is een nazaat van
Pieter van den Broecke, die begin zeven
tiende eeuw een expeditie leidde naar
Banda.
Tijdens zijn marine-opleiding woonde
oom Benny lange tijd in Amsterdam en in
Plymouth. In 1958 trouwde hij met Kusy-
ati (61) uit Madiun. Hij zegt dat hij zijn
kennis van de politiek heeft geleerd van
Bung Hatta toen die door het Gouverne
ment naar Bandaneira verbannen was.
Tijdens de schoolvakanties helpt de zeven
jarige Asep Sanjaya zijn vader. Pa speelt
bekende liedjes op een soort trompet en
zoonlief houdt de zak op waar voorbij
gangers geld in kunnen doen. Straattafe
reeltjes als deze aan de Jalan S. Parman in
West-Jakarta wekken vertedering op en dat
is goed voor de dagelijkse inkomsten.
At least two died last week during clashes
in Tanah Abang, one of the traditional
area's for Betawi people in the city. Locals
claim that hoodlums - all newcomers -
had caused disruptions for many years
and turned the area into a notorious den
for prostitution, gambling and criminal
activities.
The clashes in Tanah Abang reflect the real
character of Betawi people (native Jakar-
tans), a senior historian said. 55-year-old
Ridwan Saidi commented that if 'they run
out of patience, the friendly Betawi people
can lose their temper. Betawi people living
in Tanah Abang, for example, have accep
ted residents from other ethnic groups
and backgroups for decades. They never
fight with them.' On the contrary, the
Betawi are a very loving group of people
and welcome newcomers. If they became
angry and clash with other groups, such as
the hoodlums, there must be strong rea
sons behind it, according to Ridwan.
In the eyes of Ridwan, the hoodlums, who
are considered newcomers to Tanah
Abang, did not comply with the local cul
ture. Instead, they set up illegal businesses
in the area. They also collected illegal
Japan heeft een aantal Onagadori-kippen
aan het vogelpark Taman Burung TMII
geschonken. Op de bovenste foto ziet u
rechts de manager van het vogelpark, de
heer Made Sri Prana, met een van de
vogels. De kippen (met een opmerkelijk
lange staart) voelen zich blijkbaar senang
in hun nieuwe omgeving, want ze hebben
inmiddels voor nakomelingen gezorgd.
levies from vendors and terrorized the
neighbourhood, which grew to despise
their presence.
Tanah Abang and several subdistricts with
in the area - such as Petamburam, Jemba-
tan Lima, Kampung Bali and Kebon Jati -
are considered strongholds for Betawi
people. They now comprise about twenty
percent of Jakarta's ten million residents.
'Betawi people living in Tanah Abang are
fed up and frustrated with the situation
created by the hoodlums' activities,'
Ridwan said. 'We're not afraid to fight
them. It's our land. It's our pride they ha
ve stepped on. Hoodlums scare the chil
dren and women. To this extent, we will
fight the hoodlums all the way.'
During a recent seminar, Ridwan - and
other experts, including Ninuk Kleden,
Uka Tjandrasasmita and Djoko Sukiman -
discussed the influence of Indisch culture
on Jakarta. According to the speakers, the
Indisch culture is a mix of local and Dutch
cultures. The remnants of this culture still
influence traditional Betawi houses, songs,
dances and some Betawi words.
13
Bron: Kompas
Bron: Suara Pembaruan
Bron: Suara Pembaruan
Bron: The Jakarta Post
42ste jaargang nummer 7 januari 1998