mm
Rook
*55
A
'Des Werelts Glot y is maer Roock:
En, Roock is's Werelts Glory oock'
W.G. van Focquenbroch (1640-1670)
Na een week ben ik vanuit Padang/Bukit
Lampu gezond en wel in Medan thuisge
komen. De problemen met de rook in
West-Sumatra zijn nog altijd bijzonder
ernstig en in de vijf dagen die ik daar
doorbracht, werden ze nog erger. De rook
wolk houdt de regenval bovendien tegen.
Padang en omstreken hebben al zeven
maanden geen regen gehad, een duivelse
wisselwerking.
Deze situatie is door menselijk handelen
veroorzaakt en het is gewoon onvoorstel
baar dat dat niet op tijd verhinderd kon
worden. Tenslotte zijn de branden uit de
hand gelopen nadat mensen het bos in
brand staken om hun bouwland uit te
breiden.
Maar goed, ik heb een prettige vakantie
achter de rug, in een bungalow aan de
kust van de Indische Oceaan, zo'n vijftien
kilometer ten zuiden van Padang. Door
het rookgordijn was de zee vanaf ons bal
kon weliswaar totaal onzichtbaar - om
maar te zwijgen van de zon en de maan
die ver achter de grauwe massa verscholen
bleven - maar desondanks was de trip ge
zellig en vrolijk.
Ik had veel Indonesische en Indische ro
mantische muziek in de auto, waarbij de
Batak- en Minangsongs natuurlijk niet
ontbraken. De Indonesiërs, in dit geval de
huishoudster en de chauffeur, zijn gek op
muziek en waar mogelijk zongen we mee.
Acht uur in de auto op de heenweg en
natuurlijk acht uur op de terugreis, maakt
zestien uur in totaal. U begrijpt dat, hoe
wel we een behoorlijke voorraad cassettes
bij ons hadden, herhaling niet te vermijden
was. Zo hoorde ik het liedje over de hoge
klapperbomen ettelijke malen, terwijl we
door wolken van rook reden en de hoge
toppen van de echte klapperbomen door
de waas amper konden zien.
Zo zijn de mensen hier. Ze gaan zingend
verder, terwijl de Europeanen in dit land
tijdelijk naar Bali (Duitsers) en naar
Australië (Fransen) evacueren op kosten
van de staat onder het motto: gezondheid
gaat voor!
De bomen in de bossen van het Bukit Ba-
risan-gebergte - gedeeltelijk nog oerwoud -
waren droevig gestemd. Ze hadden werke
lijk kasian met hun verbrande makkers in
het zuiden en vroegen zich af hoe het mi
lieu, waar ze zo hun best voor doen, zich
zou houden door al dat menselijk gepruts.
Ik had wel met ze te doen. Van de verge
zichten aan het Tobameer en het boeiende
landschap op onze heenreis heb ik door
de rookmassa's niet kunnen genieten.
Volgende keer maar weer, wanneer de at
mosfeer wat gereinigd is.
Een keer zijn we met z'n allen naar Bungus
gegaan, een schilderachtig vissersdorpje
ongeveer vijf kilometer bij onze bungalow
vandaan. Dit dorpje heeft een mooi
strand, omgeven door hoge klapperbomen
(daar heb je ze weer) en de zee is er hel
der. Ik kon in de diepte mijn tien tenen
nog goed van elkaar onderscheiden.
De terugtocht was iets aangenamer, omdat
de rook zich in het Bukit Barisan wat had
opgelost. Ik besloot voor de afwisseling
via Sibolga terug te rijden. Daar hebben
we geen spijt van gehad, want de zee en
de eilandjes voor de kust waren weer goed
zichtbaar. Graag zou ik hier weer eens te
rug willen komen om met een gehuurde
boot wat in de baai te gaan toeren.
Dat lijkt me wel wat. Sibolga zelf is van
huis uit een havenstad met veel Neder
landse herinneringen. Best interessant.
Ten zuiden van de stad liggen mooie
stranden, net zoiets als in Bungus maar
dan uitgestrekter (ook hier weer die hoge
klapperbomen).
Eenmaal thuis gekomen deed de werke
lijkheid zich weer gelden. Indonesië is in
economisch opzicht behoorlijk in de pro
blemen gekomen. Gelukkig zijn IMF, WB
en ADB onder anderen snel te hulp geko
men met grote, goed gevulde zakken met
dollars op hun rug. Die geldbedragen die
ze nu ter beschikking stellen, zijn niet
mis. Zestien banken, waaronder enkele
bekenden, zijn plotseling gesloten (toe
maar!) en worden op commando van de
regering, waarschijnlijk op sterk aandrin
gen van het IMF (om niet te spreken van
een voorwaarde voor de hulpverlening)
geliquideerd.
De regering garandeert de klanten terug
betaling van de deposito's, maar dat kan
nog wel een tijdje duren. De wildste ge
ruchten doen nu de ronde dat er nog
meer banken gesloten zullen worden.
Of ze zo ver gaan? In sommige gevallen
zal het wel op fusies uitdraaien.
Aanstaande maandag betekent dit natuur
lijk een rush van het publiek op de minder
solide banken; geld terug of overschrijven
naar andere banken. Mijn bank heeft al
tijd een goede naam gehad, omdat Bank
Indonesia (de Centrale Bank) een aandeel
heeft en de bank practisch onder leiding
staat van één van de zonen van de grote
man hier in het land. Maar ja, je kunt
nooit weten. What to dot
Verder hebben we last van enorme prijs
stijgingen, veroorzaakt door de sterke
koersstijging van buitenlandse valuta.
Het vertrouwen van de bevolking is nu
zeer gering. Waar dit naartoe gaat?
Ook mijn vertrouwen is geschokt.
Nog geen kwartaal geleden spraken de
experts, inclusief het IMF en WB, nog van
zeer sterke economische fundamentals in
Indonesië. Anyway, economie blijft een
moeilijk vak.
23
42ste jaargang nummer 7 januari 1998
