Een muzikaal talent
ORIENT TRAVEL
moessQn
We weten allemaal dat Indische mensen
muzikaal zijn en vaak van nature een in
strument kunnen bespelen. Ik wil het heb
ben over een heel bijzonder meisje, dat erg
muzikaal begaafd was. Dat was Henriette
Violette Phefferkorn, genaamd 'Lettie',
geboren te Soerabaja op 8 juli 1908 en
helaas veel te jong overleden te Bandoeng
in 1934.
Zij was de oudste dochter van Alphons
Phefferkorn en Eliza Stolze. Toen ze nog
op de lagere school zat, leerde ze piano
spelen: eerst van haar vader die zelf heel
muzikaal was en zijn hele leven fluit
speelde en leiding gaf aan een eigen or
kestje en later van een muzieklerares.
Ze had zoveel talent, dat ze snel vorderin
gen maakte en zelfs de moeilijkste muziek
goed kon spelen. De lerares raadde haar
ouders op een dag aan: 'Stuur dit kind
naar Europa en laat haar studeren aan een
conservatorium, ze heeft een grote toe
komst voor zich. Ik kan haar geen les
meer geven.' Maar dat kon de vader niet
doen. Hij wilde zijn oudste, knappe doch
ter niet voor langere tijd missen. Lettie
zelf, die er aanvankelijk wel voor voelde,
wilde bij nader inzien ook liever niet van
huis weg. En zo bleef zij dus in Bandoeng,
waar de familie op verschillende adressen
heeft gewoond.
Lettie leerde ook typen en steno en haalde
hoge cijfers op de I.E.V.-Mulo. Toen ze
zestien jaar was, kreeg ze een betrekking
aangeboden op het hoofdkantoor van de
firma Denis. Naast haar kantoorwerk had
ze nog vele andere bezigheden, zodat zij
altijd druk bezet was. Pa stond erop dat zij
les gaf aan haar jongere zusters. Die gingen
ook goed vooruit, maar niemand van hen
kwam zo ver als Lettie.
Toen de firma Denis een jubileumfeest
vierde, schonk de directie aan Lettie een
fraai zilveren tasje met haar naam erop.
Dat was een waardering voor de vele
malen, dat zij bijeenkomsten van Denis
muzikaal had op
geluisterd.
De andere meisjes
keken wel, maar
ze waren
niet afgun
stig, want
ieder wist
dat Lettie
het ten
volle had
verdiend.
Op een avond zat
Lettie in huis aan de
Pasteurweg te spelen,
toen er een heer, die iets verderop in de
straat woonde, voorbij kwam. Hij was ge
boeid door de muziek en bleef buiten
voor het huis een hele poos staan luiste
ren. De volgende dag kwam de heer bij de
familie thuis en bood een prachtig album
met muziekstukken aan als bewondering
en dank voor het genoten spel.
In Bandoeng had men het Happy Station
(P.M.Y.) dat dagelijks radio-uitzendingen
verzorgde. In de studio heeft Lettie vaak
piano gespeeld, vooral de licht klassieke
nummers, die voor de oorlog erg in trek
waren. Ook heeft ze met allerlei orkesten
samengespeeld, maar vooral met haar
vader, die naar verschillende plaatsen op
lava reisde om uitvoeringen te geven.
Een keer moesten ze heel vroeg afreizen,
op een uur dat er nog geen trein ging.
Toen maakten ze een trip met een lorrie
van de Staatsspoorwegen, een soort open
karretje dat over de rails liep. De hele
familie stond te kijken bij het vertrek!
Een andere keer moesten ze spelen in een
heel klein plaatsje in Midden-lava.
Daar zouden ze optreden in de plaatselijke
sociëteit. De spelers moesten overnachten
in een huis, dat naast de soos was gelegen.
Het vreemde was, dat het huis geen deu
ren had! Het hele gezelschap kroop door
de ramen in en uit. Ze hebben heel wat
43
afgelachen om die gekke situatie!
De familie Busé was eigenaar
fvan verschillende Bandoengse
bioscopen. In het begin ver
toonde men daar alleen nog
maar stomme films. Dan werd
Lettie opgeroepen om bij het
proefdraaien aanwezig te zijn.
Ze zat dan in de zaal en noteer
de, met het horloge in de hand,
welke soort scènes er werden
gespeeld en hoe lang elke scène
duurde. Later thuis zocht zij er
passende muziek bij. Tijdens
de werkelijke voorstelling zat
Lettie achter het scherm en
speelde de stukken volgens
haar tijdschema. Bij het proefdraaien van
de films gingen de jongere zusjes en
broertjes graag mee, dan konden ze de
films gratis bekijken...
Lettie was overal graag gezien. Niet alleen
op haar werk, maar ook daarbuiten.
Door haar muzikaal optreden had zij veel
bewonderaars. Papa maakte daar wel eens
opmerkingen over. Hij was bang dat zijn
lievelingsdochter iets onaangenaams zou
overkomen. Eigenlijk wilde hij haar nooit
loslaten en hij achtte geen enkele man
goed genoeg voor haar. Moes was precies
het tegendeel. Zij legde er de nadruk op,
dat het heel normaal was dat zij zoveel
bewonderaars kreeg. Dat zij zo knap was,
daar kon zij toch niets aan doen?
Op een dag hebben twee officieren in de
sociëteit gevochten om de gunsten van
Lettie, terwijl zij er zelf niet eens bij was.
Het werd een tweegevecht met pistolen,
waarbij wel werd geschoten, maar geluk
kig niemand gewond raakte. Het bestuur
van de soos had direct ingegrepen.
Maar dat tekent wel, hoe de zaken ervoor
stonden.
De oudste zoon van de Bandoengse dokter
was erg op Lettie gesteld en heeft zelfs om
haar hand gevraagd, maar dat is er nooit
van gekomen. Hij werd naar Holland ge
zonden voor verdere studie en bleef haar
steeds schrijven. Toen hij was afgestudeerd
berichtte hij, dat hij spoedig weer naar
Indië zou komen en dan wilde hij met
haar trouwen. Maar dat is er niet meer van
gekomen. Lettie werd ziek; een verkoud
heid was uitgelopen op een zware long
ontsteking, die blijkbaar niet tijdig behan
deld was. Lettie schreef: ik trouw niet,
want ik ben veel te ziek.
Toen de verloofde in Bandoeng arriveerde,
was het te laat. Lettie is diezelfde dag over
leden. Ze was slechts vijfentwintig jaar
oud...
D.A. Visker
Retour BANGKOK via Bucharest 825,-
Retour JAKARTA via Kuwait 1209,-
Retour BALI via Kuala Lumpur 1554,-
Retour AUSTRALIË via Rome 1599,-
Een andere bestemming of vliegmij.?
Wereldwijd altijd scherpe tarieven!
Singel 486 - 1017 AW AMSTERDAM
Tel. 020 - 623 74 84
Laan van Meerdervoort 291 - DEN HAAG
Tel. 070 - 361 50 78
SCR
42