Sajang, al te oud
moessQn
En het brein achter de computer gaat
steeds verder: speelt de bekendste schaker
nu niet al tegen de computer? In het begin
was hij er zeker van te kunnen winnen
van dit apparaat, maar helaas, hij heeft al
eens een partijtje moeten afleggen. Is dat
niet frustrerend? Het te moeten afleggen
tegen een 'ding'? Nou ja, als je vastzit, leg
je het in wezen ook af tegen dat ding!
)e kunt er ook andere spelletjes mee spe
len, dan schaken, dammen en groene we
zentjes laten springen.
Er is een soort logicjuiz. Het spel heet
Sherlock en bestaat uit een scherm met
vakken, waarin allerlei figuurtjes passen.
Nu is het de bedoeling dat de vakken op
een rij geopend moeten worden in de juis
te volgorde. Je kunt hints aanvragen en
allerlei andere foefjes uithalen, maar op
een gegeven moment vraagt de computer
of je je wel met hetzelfde spel bezig houdt!
Daar gaat je logica dan.
Bij het schrijven van verhalen is een woor
denboek op je bureau hard nodig. Heb je
een computer met genoeg geheugen, dan
kun je allerlei woordenboeken in dat
'brein' opslaan. Het is maar een klein
kunstje om het juiste woord op te zoeken
en je kunt dat woord ook nog weergeven
in een andere taal. Het houdt dus niet op.
Bij het 'schrijven' van je verhaal kun je je
lievelings-cd draaien op je computer en
dat kan inspiratie oproepen. Oma's brein
kan dat allemaal niet meer zo vlot opne
men en een verhaal schrijven, doet zij het
liefst in alle rust.
Sinds kort wordt er gewerkt aan een stam
boom op de pc. Het is erg verslavend! Ie
dere keer als er post komt en gegevens van
de familie binnenkomen, groeit die boom.
Zo is gebleken dat oma's voorouders van
moeders zijde Chinezen, en van vader's
zijde Belgen waren. Deze voorouders kwa
men uit Brussel, waar heden ten dage nog
zeshonderd naamgenoten wonen.
De boom die in oma's gezin werd opge
zet, begon met de voorouders van haar
echtgenoot en wordt ook steeds groter en
breder. Eloe kinderrijk was men in het ver
leden. Toen was een gezin met tien kinde
ren heel gewoon! En als je dan ook nog
kunt zeggen dat mijn en jouw kinderen
samen spelen met onze kinderen, dan is de
kring bijna drie maal groter. Ie kunt die
boom in kleuren uitprinten, als er ten
minste een kleurenprinter als randappara
tuur is geïnstalleerd. In één blik is te over
zien of er meer mannen of vrouwen in
zo'n Family tree geboren werden. Het pro
gramma biedt verder de mogelijkheid om
de 'bloedlijn' uit te printen of een schema
te geven wat de gemiddelde leeftijd van
een bepaalde tak is of kan zijn. Ook kan
een geschreven tree gesorteerd worden,
waarbij alle ingebrachte gegevens en notes
op een rij gezet worden. Kortom, als je
eenmaal met dat programma bezig bent,
is het einde zoek.
Wanneer in een familie verscheidene men
sen een computer hebben en de interesse
uitgaat naar dezelfde programma's, dan
kan een bezoek hierop neerkomen, dat
het gesprek alleen maar over dit medium
gaat. Allerlei wetenswaardigheden over op
de harde schijf geïnstalleerde programma's
worden uitgewisseld. Zo leer je veel van
elkaar.
Ie ontdekt dan ook, dat er verschillende
versies van een bepaald programma be
staan. De één heeft ervaring met de veran
dering van het scherm en de andere weer
met het kopiëren of verplaatsen van be
paalde bestanden. Ie gaat beter begrijpen
hoe het inwendige van de computer eruit
ziet en een beetje hoe het werkt; dat is
toch wel een groot voordeel. )e wordt wat
minder afhankelijk. De durf tot verande
ring in bijvoorbeeld de achtergrondkleur
en het beeld van je monitor ontstaat.
Je wisselt steeds van screensavers (of in ge
woon Nederlands, schermbeveiliging), al
hoewel deze naam niet meer juist is, want
volgens de verkoper kan een beeldscherm
niet meer inbranden. De ene keer zweven
de pijltjes van schietende cupido's over je
scherm, terwijl je een dag daarna kiest
voor een wat rustiger scherm, of slechts
een tekst over het beeld laat gaan.
Dan is er nog de printer, die eigenlijk het
slot van je werk is en dus de kroon daarop
moet zijn. Ben je in het bezit van een
kleurenprinter, dan zijn je teksten natuur
lijk versierd met plaatjes in allerlei kleuren.
Cd-rom's met verschrikkelijk veel clip-arts
zijn verkrijgbaar. De printer laat je werk er
professioneel uitzien.
Een sollicitatiebrief mag tegenwoordig
ook op de computer geschreven worden
en de indeling van de tekst kun je dan
ook veel mooier uitvoeren.
De printer kan ook het papier aan beide
zijden beschrijven. Dat kost minder papier
en is weer beter voor het milieu. Er zijn
printers in verschillende soorten. Vroeger
was er de matrixprinter. Daar ging het
wiel, al puntjes zettend over het papier.
Het duurde wel een minuut of wat vóór er
een A-viertje volgeschreven was.
Tegenwoordig zijn er ïnfejet-printers, waar
de inkt op het papier gespoten wordt. Je
moet een fractie van een seconde wachten
tot alles droog is in vergelijking met de
bubbeljet-printer. Voor zakelijk gebruik is
er de (vaak dure) laser-printer.
Met deze snellere printers kun je ook veel
mooier werk afleveren, omdat je veel meer
fonts of lettertypes kunt oproepen. Zo kan
een brief eruit zien, alsof je het zelf in
schoonschrift geschreven hebt. Waar is het
schoolschrift met de hulplijnen om 'schoon
te schrijven'? Is hiermee de romantiek van
het schrift verdwenen? Het lijkt er wel op
als je de hanepoten van het tegenwoordi
ge schrijfwerk moet ontcijferen! Oma wil
niemand ontmoedigen, blijf schrijven!
Hiërogliefen waren vroeger 'beeldschrift
tekens', dus ook schrift.
Als je niet wilt achterblijven, verdiep je dan
in de schone kunsten van de computer.
Neem wel een raad aan: zet een grote, lo
pende kookwekker naast je op het bureau,
anders is de benaming computer/reafe snel
van toepassing!
M.E. Angenent-van Raemdonck
Twee oude alleenstaande sobats uit Malang, Henkie en Eddie zijn al vele jaren ge
pensioneerd. Zij zitten op een bankje in de voortuin, om het verkeer te beobachten.
Henkie zegt dan aan Eddie: 'Weet je Ed, mijn geheugen, hij laat mij in de steek de
laatste tijd. Als van vroeger wij weten nog goed ja, zoals Errol Flynn hij duelleert
met tegenstander Basil Rathbone, ja of ja? Zo ook weet je nog, wij rollen klobots
van die zware Van Nelle shagtobacco tjap Warning, met papier, merk Club. Maar als
van nu, ik zie film op TV, na vijf of zes weken, gone, sowat alles vergeten.'
Eddie antwoord: 'Geef niet peh, itoe ouderdom, van mij ook. Soms ik ga wandelen
in de stad, dan opeens ik merk, loh, mijn tanden vergeten, op nachtkastje, soesah
deze.'
Na een stilte komt Henkie weer: 'Weet je, ik word zo gauw moe, wat denk je Ed, ik
ga naar de Philipijnen en haal twee bini-moedahs, een voor de garden en die ande
re voor de keuken.'
'Jah-ilah', zegt Ed, 'what about de bedroom7.'
Verontwaardigd antwoord Henkie: 'Ach jij toch... ken niet, al tjapei boeng, sajang,
al te oud!'
En toen, zij lachen maar.
H. Meister, Auckland (Australië)
38