ORIENT TRAVEL m
eigen - Afrikaanse - roots, grijpen de
Molukkers voor hun liedjes terug op de
basismuziek uit hun cultuur. Volgens
de zanger van Calua heeft het zeker
met elkaar te maken. Molukkers zijn
allemaal kerkelijk opgevoed. Bijna ie
dereen, ook hij, heeft wel in een zang
koor van de kerk gezeten. Daar leerden
ze al meerstemmig en in harmonie
zingen.
'Altijd kwam er wel een eerste, tweede,
derde en vierde stem in voor.
Daar werden speciale zangpartijen voor
gemaakt. Dat vind je nu ook nog bij
ons terug.'
Melange van culturen
De Lagn Lagu heeft nu een nieuwe
waarde gekregen met de vertolking
door Calua. De groep is een echte
melange van culturen. Naast de drie
Molukse leden Diclc Wattimena,
Giovanni Patty en Benno Titiheru,
bestaat ze uit drie muzikanten van
Indische afkomst: Leen Hanssens
(gitaar), Walter Calbo (toetsen) en
Claudia Coomans (zang), en drie
Nederlanders: Pieter Cossée (drums),
Sytze Krist (percussie) en Henriëtte
Hannewijk (zang).
Vanaf de start in 1994 is Calua multi
cultureel, al is dat nooit de opzet
geweest en werd het woord ook nooit
uitgesproken. De groep heeft zich na
tuurlijk gevormd, uit liefde voor de
muziek en uit respect voor de Molukse
cultuur.
'In de afgelopen vier jaar is er ook bij
ons een verband ontstaan, een grote
saamhorigheid,' benadrukt zanger Diclc
Wattimena. 'Ook binnen de groep is er
inderdaad een vorm van pelaschap ont
staan en dat is dus typisch Moluks,
hoewel we geen Molukse band zijn.
Je zou kunnen spreken van de kam
pong Calua.'
Ook tijdens de cd-opnamen ging het in
de studio niet alléén om de muziek.
Er werd samen gegeten (rijsttafelge
rechten, maar ook pannenkoeken!) en
veel gepraat, over van alles en nog wat.
'Goed eten en een goed gevoel hebben
samen, daar draait het om, zo zijn wij
opgevoed.'
Niet bij brood alleen...
Veel liedjes op de cd Dari Si Dan gaan
over lekker eten en samen een feest
maken, over samenzijn. Maar ook over
diepere dingen. Over zaken van de ziel.
Zoals in 'Sioh Mama een ode aan de
moeder en het moederschap. En over
heimwee en verlangen, naar het moe
derland Ambon bijvoorbeeld, zoals in
'Nusaniwé'.
Liedjes kortom, over gevoelens die
- zeker voor de Molukse leden van de
groep - direct te vertalen zijn naar de
eigen persoonlijke emoties. Diclc Watti
mena: 'Het lean soms zo ver gaan dat
ik bij het zingen de tranen in mijn
ogen krijg. Dat ik gewoon voel: nu lean
ik het niet meer tegenhouden, nu lean
ik me niet meer sterk houden.'
Voor de niet-Molulcse zangeressen van
Calua ligt dat anders, zij hebben er
niet hetzelfde gevoel bij. 'Maar,' zegt
Diclc, 'de teksten zijn zó mooi en poë
tisch dat ook zij ze met gevoel kunnen
zingen, zonder elke letter van de
inhoud te weten.'
Dat is waarschijnlijk ook de kracht
van de muziek van Calua: je hoeft de
liedjes zelf helemaal niet te verstaan
om ze toch mooi te vinden. 'De mu
ziek kent tenslotte maar één taal: die
van de noten,' aldus Diclc Wattimena.
Wereldmuziek?
De muziek van Calua is, net als de
meeste leden van de groep, in Neder
land (in Zeeland) geboren. De groep
heeft van de oude Molukse liedjes
songs gemaakt. Met invloeden uit de
hedendaagse westerse muziek (soul,
funk, r&b) maar wél met een duidelij
ke verwijzing naar de niet-westerse
wortels van de meeste leden van de
groep. Uitgangspunt bij het bewerken
van de traditionals is telkens geweest:
de mate waarin de oude liedjes te be
werken waren.
'Sommigen leenden zich er niet voor,
anderen vroeger er gewoon om,' aldus
toetsenist Walter Calbo. Hij tekende
met Giovanni Patty en Diclc Wattimena
voor de meeste arrangementen, hoewel
ook dat voor een deel groepswerk is ge
weest. Soms bleef alleen de melodie in
tact en werden nieuwe akkoordensche
ma's gemaakt. In een ander geval wer
den meerdere akkoorden toegevoegd en
melodieën bijgemaakt.
Zo ontstond een eigen geluid dat wel
als wereldmuziek lean worden om
schreven, hoewel de groep dat zelf
nooit zo bedoeld heeft. Die rage van
(pop)muziek gecombineerd met niet-
westerse, voornamelijk Afrikaanse,
invloeden is aan Calua voorbijgegaan.
Waarschijnlijk omdat de eigen niet-
westerse wortels (Indisch en Moluks)
zo sterk waren. Belangrijker vindt de
groep het dat de waardevolle traditio
nals niet verloren gaan. En dat jonge
ren (Moluks of niet-Molulcs) er - door
het eigentijdse jasje - opnieuw mee
kunnen kennismaken.
Dari SI Dan is in maart door Calua in
eigen beheer uitgebracht. De cd werd
opgenomen in studio Reimerswaal in
Kruiningen en is daar en bij de groep
te verkrijgen
voor al uw verre reizen!
Voordelige vliegtarieven.
Verzorgde individuele reizen.
Het Verre Oosten, Australië Nieuw Zeeland, Afrika,
Amerika, Canada, etc.
Singel 486 - 1017 AW AMSTERDAM
Tel. 020 - 623 74 84
Laan van Meerdervoort 291 - DEN HAAG
Tel. 070 - 361 50 78
29
De zangstemmen van Calua:
Dick Wattimena (midden), Claudia
Coomans (links) en Henriëtte
Hannewijk (rechts).
Foto: Addie Lekawaël.
(Advertentie)
42ste jaargang - nummer I 2 - juni I 998