Marietje, een kind uit de desa
TSakso ilcan
en sapi
Tekst: Ed Brodie
Op 16 oktober 1916
werd mijn moeder Maria
Antoinette Goewie geboren
in een klein dorpje dicht bij
Djombang: desa Sentoel.
Haar moeder heette Ginten,
een mooie, Javaanse vrouw
en haar vader heette Joseph
Goewie, een stoere, kranige Belg.
Opa werkte als tuin-employé
op de onderneming Suiker
fabriek Djombang op Oost-Java.
Desa Sentoel was een heel klein
dorpje omringd door sawah's, suiker
rietplantages en was bekend om zijn
kleine zoete salaks.
Oma was speciaal teruggekeerd naar
haar desa om tijdens de bevalling van
haar eerste kindje dicht bij haar moeder,
zusters en lievelingsbroer Karto Selim
te zijn. Oma's familie had heel veel sa
wah's, salaktuinen en klappertuinen.
Toen ma drie jaar was geworden, ging
ze met haar moeder terug naar de on
derneming om bij haar vader te wonen.
Maria Antoinette werd een grote meid
en ging bij tante Til (een zus van haar
vader) in Solo in de kost. Ze noemden
haar Marietje en daar kreeg ze piano
lessen. Ze ging weer naar haar ouders
toen ze op de middelbare school zat.
Al gauw werd Maria een echte jongeda
me en ontmoette mijn vader, Bernard
(Nono) Brodie, tijdens een tenniswed
strijd. Hij showde met zijn tennisspel
en na afloop speelde hij op de piano
van... later zijn vrouw, Marietje.
Jarenlang woonde oma Ginten bij ons
in. Ik kan me niet herinneren vanaf
wanneer. Ik wist alleen dat ze bij ons
inwoonde, altijd al. Opa was overleden.
Ik weet nog heel goed dat wij - oma,
ma, pa en mijn broers en zusters -
zeker om de drie maanden nog steeds
naar desa Sentoel gingen. In een Volks
wagenbusje van de suikerfabriek en
pak Rohmat aan het stuur. Gezellig
zaterdagmiddag vertrekken en zondag
middag weer terug naar huis. Wij gin
gen dan naar oma's lievelingsbroertje
paman Karto Selim en hij verwende
ons altijd. Wij mochten op de karbou
wen rijden, met de neefjes van oma
naar de sawah's, de meisjes gingen met
oma en haar nichtjes koken en koekjes
maken. Oh, wat waren wij gelukkig.
Mijn oudste broer Les mocht van mijn
pa een wandeling maken in desa Sen
toel en werd uiteraard begeleid door de
andere familieleden van oma Ginten.
's Morgens vroeg stonden we op en
kregen als ontbijt ketan met Mapper en
stroop goela en soms boeboek erbij.
Pa en ma genoten ook van de stilte en
bleven kletsen met oma's familie.
Na de lunch, witte rijst met warme bo-
tok ilcan koetoek en een grote prikadel
djagoeng, gingen wij weer richting huis.
Maar voordat we naar huis gingen,
werd de auto volgepropt met een zak
rijst, salaks, Mappers, djagoengs en
lelckere koekjes speciaal voor de kinde
ren. Pa en ma gaven op hun beurt geld,
suiker, sarongs, medicijnen en nog veel
meer. We genoten echt van de frisse
lucht, het gezonde eten en de stilte in
de desa, de lieve mensen om je heen...
Kortom, het was een paradijs voor ons.
In maart 1994, was ik weer terug in
mijn desa Sentoel en ging naar het
huis van Karto Selim, dat er nog stond,
maar Karto was allang overleden.
Naar het huis van mijn oma, waar
mijn moeder was geboren. De buren
van Karto Selim, al heel erg oud, her
kennen me nog: 'Loh... sinjoh Eddie...
dispoendi kabaree non Marie.Ik krijg
een brok in m'n keel en denk terug aan
die mooie tijd... toen nog met oma...
mijn pa... en nu nog maar alleen mijn
lieve moeder Marietje Brodie-Goewie,
al 81 jaar oud en nog Mus en anstiel.
De neven en nichten van oma vroegen
me wat ik wilde eten. Wil je bami of
nasi goreng of saté misschien?
Lachend keek ik hen aan en zei: 'Hier
heb je geld en probeer voor mij eten
Maar te maken precies zoals vroeger.'
En ja hoor, ik kreeg het precies zoals
vroeger en degan-water om te drinken...
zalig. Net als vroeger.
Hier sta ik dan... eens een groene, stille
desa en koel en nu erg druk, warm en
groot. Samen met mijn Inge en een
neef van mijn moeder liepen wij rich
ting begraafplaats van Sentoel waar alle
familieleden van mijn oma en moeder
zijn begraven. We hebben bloemetjes
gestrooid en zijn toen weer vertroMcen
naar ons hotel in Malang. Dag Sentoel...
dag desa van mijn moeder... ik zal aan
je blijven denken. Ik kom je weer op
zoeken op verzoek van mijn moeder...
Marietje, een kind uit de desa
(Advertentie)
INDONESISCH
SPECIALITEITEN RESTAURANT
DEWATA
Beeklaan 269 - Den Haag tóf
Tel. 070 - 346 76 97
43ste jaargang - nummer 3 - september I 998
9