zo'n honderd motorrijders, gebruikma
kend van beide weghelften, ons met
grote snelheid tegemoet kwam.
Met een ruk aan het stuur schoot onze
taxi, net als alle andere vluchtende
weggebruikers, de berm in.
Zichtbaar geschrokken raadde de chauf
feur ons aan, het voorval te vergeten.
Hij wilde aan de passerende meute
niet de indruk wekken, tegen de refor-
masi te zijn.
Wie in Indonesië niet uitgesproken
voor de reformasi is, loopt gevaar het
zelfde lot te ondergaan dat veel Chine
zen getroffen heeft. Maar toch zitten
zeer veel mensen, misschien wel het
merendeel, met gemengde gevoelens.
'Ja, het is wel reformasi, maar in theo
rie! En ik weet niet of we er nou zo op
vooruit zijn gegaan als je kijkt naar al
die mensen die geen werk en geen eten
hebben,' sprak de baliemedewerker
van het Ibishotel toen ik wees op zijn
badge met 'pro reformasi'.
De armoede heeft zich over heel Indo
nesië verspreid. In alle dorpen in Mid
den- en Oost-Java ligt gaplek, dat wil
zeggen gekookte ketela pohon, in de
zon te drogen ter vervanging van rijst.
De mensen zijn van minstens drie
maaltijden per dag naar één gegaan.
Veel stedelingen hebben dagenlang
niets te eten en zijn te verzwakt om
een aalmoes aan te nemen. Het zijn
vooral de werklozen in combinatie met
afwezigheid van sociale voorzieningen
die niet alleen ten prooi vallen aan
grote armoede maar ook gevoed wor-
Sinds president Habibie het roer over
nam, heeft Indonesië vrijheden gekre
gen wat betreft meningsuiting voor
pers, omroep en bevolking.
Dit manifesteert zich vaak in bravoure
gedrag van de actiegroepen die nu da-
Het was dan ook even schrikken toen
op de vierbaansweg nabij Solo tien van
deze vrachtwagens, geëscorteerd door
de meest geschrevene behoort. Het is
rood, rood en nog eens rood van de
spandoeken, vlaggen, de hoofdbanden,
de T-shirts en de autostickers waarop
'Pro Megawati' en de lce-
pala banteng (stierenkop)
van de PDI afgebeeld
staat.
Zelfs op Bali, waar afge
lopen juni nog niets te
merken was, wordt het
straatbeeld overheerst
door een hoeveelheid ro
de vlaggen en vaandels,
die elke nationale feest
dag op de wereld zou
overtreffen. Het is inder
daad MEGAwati wat de
klok slaat.
Toch, na enig aandringen
van mijn kant, liet de
eigenaar van een rumah
makan los, dat de doch
ter van de grote Bung
weliswaar de voorkeur
geniet bij het Indonesi
sche volk, maar dat wei
nig mensen het idee heb
ben dat zij de kracht en
vastberadenheid heeft
van een mevrouw
Thatcher.
'En dat heeft Indonesië
wel nodig. Het kan wel lukken, als ze
maar de juiste adviseurs om zich heen
heeft,' vervolgt de man.
Op mijn vraag of Amien Rais nog mee
speelt in het geheel, antwoordt hij
zacht met bijpassende gebaren: 'Mem-
bujuk en loopt hoofdschuddend zijn
zaak in.
Nu heel Indonesië in de ban is van
Soekarnoputri, doet het wat vreemd
aan dat het graf van Soekarno in Blitar
zo weinig bezoekers heeft.
Je zou toch denken dat juist deze plek
na Mekka de grootste bedevaartplaats
is, gezien de huidige situatie. Enkele
tientallen bezoekers gaan voor de
beglazing in gebed. Ik vraag twee aan
wezigen naar het doel van hun bezoek.
'Wij bidden, dat de geest en wijsheid
van Bung Karno over moge gaan in
zijn dochter...' was het antwoord.
gelijks demonstreren in Indonesië.
Het uiterlijk vertoon van groepen jon
geren, getooid met rode hoofdband en
zwaaiend met bamboestokken en vlag
gen, door de straten scheurend in open
vrachtwagens, doet vaak denken aan
een groep warriors die Indonesië gaan
bevrijden.
43ste jaargang - nummer 5 - november 1998
