door verdwaald flintertje spek. Meestal
ging ik 's nachts tijdens m'n brand-
rondje van de hondenwacht even in de
dapoer van de kraton kijken, want de
civiele dienst bestond uit Madoerezen.
En daar was vaak nog wel wat lekkers
te vinden.
Na dat zo'n paar keer gedaan te hebben,
zag een van de kokki's mij daar smik
kelen en vanaf die nacht stond daar
altijd mijn tafeltje keurig gedekt klaar
met een dicht flesje bier en een glas er
naast. Heb er toen een briefje naast
gelegd met erop: 'Banjak terima kasih,
maar bier mag ik op wacht niet drin
ken, dus een glas water is ook goed.'
Ik wilde namelijk niet dat die jongens
van hun beroerde rotgage mij elke nacht
ook nog eens op bier gingen tracteren.
schieten, nadat hij zijn avondmaal ge
noten had. Dit impliceerde dus dat ik
de man nooit met zijn sextant aan het
vogelen zag.
Maar na een maand of drie - en hij
hield mij nog steeds bijna dagelijks voor
dat ik een rot-sextant in m'n handen
had, had hij zich iets vergist in het
tijdstip van de vallende avond-scheme
ring. Die bewuste avond nam ik dus de
wacht over, ijsbeerde wat in het stuur
huis en zag op de brugvleugel (uiter
aard) de tweede bezig met het schieten
van zijn sterretjes.
Wat schetst echter mijn grote verbazing,
toen ik op de brugvleugel deze tweede
stuurman achteloos in de reeds vallende
avondschemering de gevonden hoogte
zag aflezen. Met zijn sextant kón dat
absoluut niet zonder voldoende dag
licht en zeer zeker niet zonder de
sextant tot dicht onder zijn ogen te
brengen, opdat hij door de loupe kon
koekeloeren om z'n pietepeuterige
priegelnonius af te lezen.
Met een schok en met opwellende ge
voelens van oprechte verontwaardiging
realiseerde ik mij dat die pesterige gal
bak daar dus met mijn sextant z'n
sterretjes aan het schieten was. Kordaat,
ondanks het grote rang- en standsver
schil, beende ik naar de brugvleugel en
keek naar de sextant. Stuurman Bos
had druk sikkelend niets in de gaten.
En wat dacht je? Jazelcers... De man
had mijn sextant in z'n handen.
Grenzenloos brutaal
Ik aarzelende toen geen moment en
griste kordaat mijn sextant uit zijn
handen onder het toesnauwen van de
woorden: 'Eerst mij drie maanden lang
lopen jennen dat ik een rot-sextant in
m'n handen zou hebben met het gevaar
van toekomstige strandingen en dan
voor je eigen gemak vanwege het moei
teloos aflezen, het lef hebben om stie
kem mijn trommelsextant te gebruiken?
Amme-nooit-niet!'
Alleen al het tutoyeren was grenzen
loos brutaal voor een vierde stuurman
netje met slechts zo'n armzalig dun
streepje op z'n mouw. Laat staan mijn
gesnauw en op het kritieke moment
onderbreken van een ster's hoogte
waarneming.
De tweede stuurman was even sprake
loos, trachtte zich nog een houding te
geven door iets te mompelen in de
trant van 'aan de "ouwe" rapporteren',
maar dat hoorde ik geeneens. Want ik
was al naar de lcaartenkamer gestapt,
waar ik mijn trommelsextant in m'n
kistje deed, het sleuteltje omdraaide en
in m'n zak stak en vervolgens de sex
tant van de tweede stuurman uit zijn
kistje haalde. Zijn eigen sextant duwde
ik hem in z'n handen met de woorden:
'Hier, nu weten we zeker dat we met
deze schuit vannacht niet door jouw
schuld zullen stranden...'
Stuurman Bos
Maar ik dwaal weer eens gigantisch af
en dus terug naar die zogenaamde rot-
sextant van mij.
In de lcaartenkamer stonden in een
kast, zeevast op planken boven elkaar,
de vier sextanten van de vier stuurlie
den. Mijn sextant stond als zijnde die
van de vierde stuurman uiteraard
geheel onderaan en die van de eerste
stuurman stond geheel bovenaan. Voor
zover ik weet, heeft nog nooit iemand
het bij de Koninklijke Rotterdamsche
Lloyd het ooit gewaagd om aan die
volgorde te tornen.
Tevens gold het voor elke stuur
man als pure heiligschennis om de
sextant van een ander uit het
kistje te halen of te gebruiken.
De tweede stuurman was nu de
man die in de avondschemering
de vier tot zes sterretjes schoot in
verband met de berekening van
het avondstersbestek. Middels de
boordtelefoon deelde hij mij dan
mede - en dit in verband met de
door hem berekende tijd van het
vallen der avondschemering - of
ik vóór het opdienen van de
avondhap moest komen aflos
sen, of er na.
Als ik dan boven kwam, had hij
reeds z'n sterretjes geschoten of
hij moest z'n sterretjes nog
37
M'n moeder en ik op de brug
van het Ms. Qaronne, circa
twee jaar na mijn sextant
incident.
43ste jaargang - nummer 7 - januari I 999
