Hard gelag,
hard gelach
Kolongkennis
Johan Willy Adolf
van Domburg
moessOn
'...Weerhield deze ervaring ons om
later opnieuw achter de krijgsgevan
genen aan te gaan!
Natuurlijk niet!...'
Connie Kneefel-Pieters, U.S.A.
De P.O.W.'s waren ondergebracht in
verscheidene kampen in Tjimahi.
Dagelijks gingen corvee-ploegen onder
strenge bewaking het kamp uit. Op de
een of andere manier wisten de vrou
wen altijd waar de corveeërs heen
gingen en ze zorgden ervoor daar
aanwezig te zijn met pakjes en brieven.
De dames wachtten op een gelegenheid
om deze post in handen van de krijgs
gevangenen te spelen, die probeerden
te zorgen dat de juiste persoon deze
zou ontvangen. Op een dag bevond ik
mij ook tussen het vrouwvolk, in de
hoop een glimp op te vangen van mijn
verloofde. Het was in een straat waar
de krijgsgevangenen langs zouden
komen. Aan beide kanten van de straat
bevonden zich Chinese toko's.
De eigenaren waren niet al te blij om
zoveel vrouwen te zien wachten op hun
mannen en probeerden ze weg te jagen.
In die tijd werd er vaak gezegd, dat
wanneer vrouwen oorlog zouden voe
ren, de vijand geen kans had. Zo was
het ook voor de winkeliers onmogelijk
om ons te verjagen. In de verte zagen
"INGET MATI" "AD PATRES"
Fa. Johs. Ouwejan Zn.
wij reeds de groep krijgsgevangenen
verschijnen. Uiteraard bleven de vrou
wen aan beide zijden van de straat
staan. Zij hielden de mannen nauw
keurig in het oog. Zij werden hoe
langer hoe brutaler, alle nieuwtjes
werden naar de P.O.W's toegeschreeuwd
en zo nu en dan vloog een brief - gebon
den aan een steen - in de richting van
de groep.
De krijgsgevangenen waren al heel
dicht de plek genaderd waar ik mij be
vond, toen de brutaliteit van de andere
vrouwen de Japanse bewakers te gortig
werd. Met opgestoken bajonetten
vlogen zij op de dames af. Tegen een
bajonet was niemand opgewassen, dus
vlogen zij en ook ik verschillende
richtingen uit. Een Chinese toko leek
de juiste plaats om de Japanners te
ontvluchten. Dit tot grote woede van
de winkelier. Schreeuwend trachtte hij
iedereen uit zijn winkel te verdrijven.
Ik kreeg echter de leans ongezien langs
hem heen te sluipen. Ik hoopte achter
in een uitgang te vinden.
Via een openstaande deur vluchtte ik
een kamer binnen. Ik bevond mij in
een slaapvertrek met een raam.
Ik rende naar het raam en tot mijn
ontzetting ontdekte ik dat daar tralies
voor waren. Het was onmogelijk te
ontsnappen!
Er stond een ijzeren ledikant en daar
vloog ik onder. Het bloed stolde in
mijn aderen toen ik een hand voelde
die mij dieper in de kolong trok. Met
moeite onderdrukte ik een schreeuw.
'Wees stil,' fluisterde een stem. Iemand
was mij voor geweest. Nu lagen wij
samen onder het bed.
Even later hoorden wij een deur dicht
slaan. De winkel was gesloten.
Wat nu? De Chinese eigenaar en zijn
vrouw waren nog steeds vreselijk
opgewonden en met luide stemmen
hoorden wij ze in hun eigen taal pra
ten. Onze harten bonsden luid van
angst. Nu waren wij gevangenen!
Na een tijdje - het leek een eeuwigheid -
hoorden wij de winkeldeur weer open
gaan. De stemmen klonken nu wat
bedaarder en we kropen voorzichtig
onder het bed vandaan. Mijn lotgenote
en ik hoopten en baden voor een
gelegenheid om ongemerkt weg te
komen. Zachtjes slopen wij de kamer
uit en kwamen terecht in een nauwe,
donkere hal. Daar botsten wij plotse
ling tegen de eigenaar op. Van schrik
staarden wij elkaar aan, toen kwam hij
in actie. Al schreeuwende probeerde hij
ons te grijpen, maar uit angst reageer
den wij met een ongelooflijke kracht.
Wij duwden hem omver en renden de
winkel uit, van mijn leven heb ik nog
nooit zo hard gelopen! Even later
hoorden wij hem schreeuwen en schel
den. Hij mocht ons van alles naar het
hoofd slingeren, het deerde ons niet.
Wij waren vrij
We renden een smal gangetje in en
ploften ergens buiten adem neer.
Twee vrouwen die volslagen vreemd
voor elkaar waren. Wij namen elkaar
onderzoekend op. Van top tot teen en
terug. Tijdens onze onverwachte
benarde situatie was dat er nog niet
van gekomen. Het volgende moment
barstten zij en ik uit in zenuwachtig
lachen. Wij gaven elkaar de hand.
Maar nu om kennis met elkaar te
maken. Kolongkennis beter gezegd
Tot onze diepe droefheid is volkomen
onverwachts van ons heengegaan
mijn lieve en toegewijde man, onze
zorgzame vader, schoonvader en onze
lieve opa
in de leeftijd van 68 jaar.
Slaap zacht, en dat je jouw
Nederlands-Indië mag weerzien.
C.L. van Domburg-Schou
Jimmy
Linda en Jerry
Edith en Henk
Nico en Eveline
Stephan en Jolanda
Karin
en kleinkinderen
26 januari 1999
Lumeystraat 7
2722 AM Zoetermeer
De crematieplechtigheid heeft op
1 februari jl. plaatsgevonden in
crematorium Eikelenburg te Rijswijk.
Samengesteld door: Tina Daniels
(Advertentie)
Begrafenis-
en Crematie- Onderneming
Opgericht 1924
ROUWKAMERS
EN ONTVANGKAMERS
AIRCONDITIONED
Kantoren:
Frederik Hendriklaan 7 - Den Haag
Tel. 070 - 355 64 27 (drie lijnen)
8
