Dewi Sri
Onze liefdevolle moeder en oma
heeft ons vaarwel gezegd op de
mooie leeftijd van bijna 105 jaar
Louise Agnes Melanie
Kwast-Martherus
weduwe van Jan Kwast
Geboren 14-2-1894 Loemajang
(Nederlands-Indië)
Overleden 21-1-1999 Deventer
Een bijzondere vrouw, nooit vragend,
nooit klagend, een sterke persoon
lijkheid, met veel liefde voor de
natuur.
Kees en Edith
Daan en Trees
Lies en Hans
Vele klein-, achter
en achter-achterkleinkinderen
Correspondentie-adres:
J.E. Brincker-Kwast
Rembrandtkade 93
7412 HE Deventer
Het plechtige afscheid heeft plaats
gehad op 26 januari 1999.
En gardel Een foto uit het archief van Moesson. We weten niet waar en wanneer
de foto is genomen of wie de trotse mannen zijn die er op staan. Wie kan ons
meer vertellen? Reacties aan Moesson.
Onbekende schermers
Bij het oogsten worden de aren stuk
voor stuk afgesneden, door vrouwen.
Het vlotweg maaien van het gewas was
een belediging voor Dewi Sri. Het weg
dragen van de oogst en het bergen in
de lumbungs (de rijsthuisjes) is man
nenwerk. Die lumbungs zijn in het
algemeen zeer toegankelijk voor mui
zen, maar ook daartegen zal Dewi
Sri de wacht wel houden?
De beleving bij het planten,
het verzorgen en het
oogsten van zo'n kost
baar levensmiddel als
rijst, blijkt een religi
euze te zijn: een
ceremonieel zich
toevertrouwen aan
een hogere macht,
vanwege de eigen
machteloosheid
tegenover de grillige
natuur met haar
stormen, droogten,
plantenziekten, et
cetera. Maar wat nu in
zake de naam Sri?
Volgens Pigeaud's woorden
boek Javaans betekent Sri
vooral: luister, pracht. Maar ook: de
verhevene, de vorstelijke. En dan mag
nu wel duidelijk zijn dat men de rijst
cultuur heeft willen veilig stellen door
ze toe te vertrouwen aan een zeer
luisterrijke en verheven godin!
Onlangs vroeg iemand mij naar de betekenis van de naam Sri.
Men dacht, vanuit de samenstelling Dewi Sri (Godin van de
Rijst) dat de naam iets met rijst te maken had. Dat werd voor
mij de aanleiding om in de wereld der
Hindoese godinnen op zoek te gaan
naar aardige, fraaie, ontroerende
en/of tragische momenten.
En als die oogst eenmaal daar is, dan
is een groot feest op zijn plaats, ter ere
van de genadige godin.
Eerst dan over Dewi Sri, de godin
die zo'n grote rol vervult in de
Javaanse rijstcultuur. Zo lees ik in
de (kleine) Encyclopaedie van
Nederlandsch-Indië, dat de rijstboer
zijn sawah, als de padi eenmaal is
uitgeplant, wel voorziet van een regel
matige water-toevoer, maar dat hij het
vrijhouden van onkruid, van muizen
en schadelijke insekten, overlaat aan
Dewi Sri.
Voor een goede oogst zendt men haar
welgemeende gebeden.
9
Tekst: W.M. Ottow
Ida Bagus Made: 'Sesadji Dewi Sri'
43ste jaargang - nummer 8 - februari I 999