Durga
Er is nog een godin die ik aan
de lezer wil voorstellen: het is
Durga, die geschapen werd als
krijgsgodin, om een groot
kwaad te overwinnen en die
enorm populair is bij de men
sen. Later werd zij ook te
boek gesteld als gemalin van
Shiva, maar door hem werd ze
ook weer vervloekt en, samen
met haar dienaressen, veran
derd in gedrochten, die op de
hellingen van de Lawu ver
geefs zochten naar bevrijding
van die vloek.
Eens, toen de godenwereld dreigde
te worden overweldigd door de
Asura-demonen en hun koning
Mahisha reeds de oppermacht in de
hemel claimde, riep Brahma zijn
waren zo'n 97 beelden van haar ont
dekt en in de jaren tachtig waren er
135 bekend.
Afgezien van kleine verschillen, zijn de
beeldhouwers toch vrij uniform in hun
uitwerking. Durga staat acht-armig op
rug en kop van de neergelegde buffel.
Met één hand
houdt zij de buffel
bij zijn staart, met
een andere heeft zij
de bijna ontsnap
pende Mahisha bij
zijn kroeskop.
In de overige zes
handen houdt zij,
op de foto van links
naar rechts, een pijl
en een zwaard, een
tjakra of werp rad,
een schelphoorn,
een schild en een
boog.
Het bekendste
Durga-beeld staat
in de middelste
tempel van de
Prambanan-groep
Een beeld van
enorme afmetingen,
dat door de bevol
king Loro Djong-
grang is genoemd,
naar een legendari
sche prinses die
door de vloek van
haar minnaar in
steen is veranderd.
Des te tragischer is
het reliëf dat van
haar staat in de
Sukutempel, hoog
tegen de Lawu-
hellingen op.
Daar staat Durga
afgebeeld als een
lelijk wijf, met een enorm zwaard in de
hand bezwerend te praten tegen een
man, die, aan een boom gebonden,
zich naar haar toe buigt. Het gebeurt
in de open lucht, bij een tempeltje.
Om de beide hoofdpersonen heen tal
van monsterachtige figuurtjes.
Het verhaal gaat, dat Durga, door Shiva
veranderd in een afgrijselijke demon,
nu de gebonden magiër Sadewa prest
haar van de vloek te verlossen
ambtsbroeders Vishnu en Shiva te
hulp. Uit de enorme kracht van hun
woede werd Durga geboren, die meteen
alle mogelijke wapens kreeg aangereikt
om het demonenleger te verpletteren.
Toen dat gelukt was kwam koning
Mahisha, in buffelgedaante, aan de
beurt. Natuurlijk ging Durga
voor een buffel niet opzij en
sindsdien wordt zij steeds afge
beeld als triomfator op de rug
van dat ondier. Haar Sanskriet-
naarn werd dan ook Durga
Mahishasuramardini, dat
wil zeggen Durga die
Mahisha der
Asura-demonen
doodt!
Wat haar popula
riteit betreft:
begin deze eeuw
43ste jaargang - nummer 9 - maajf£4 999
Tekst: W.M. Ottow
