I
,v>
Rode Lijst
Om de vogel- en natuurbescherming in
Indonesië daadwerkelijk van de grond
te krijgen helpt BirdLife met het op
richten en activeren van lokale werk
en studiegroepen. Die blijken altijd een
belangrijk instrument te vormen en
daarom wordt er veel tijd in gestoken.
Met name door het houden van veld-
trainingen en workshops. Beide zijn zeer
populair bij de inmiddels ruim veertig
groepen. En: BirdLife bereidt nu een
serie eenvoudige vogelveldgidsen in de
eigen taal voor, zodat beginnende voge
laars straks zinvol aan de slag kunnen.
Er bestaat nog steeds geen lijst van
bedreigde en kwetsbare vogelsoorten in
Azië, een zogenoemde Rode Lijst.
Maar liefst 104 zwaar bedreigde vogel
soorten uit Indonesië komen hiervoor
in aanmerking. Dit jaar hoopt men het
deel voor Indonesië af te ronden.
Een uiterst belangrijk project, want
zonder een gedegen Rode Lijst weet je
tenslotte niet wat het meest dringend
aangepakt moet worden.
Bedreigde soorten
De geelkuifkaketoe, de Javaanse havik
arend en de Bali-spreeuw zijn drie
voorbeelden van ernstig bedreigde
vogelsoorten.
de vogel eindelijk officieel beschermd
verklaard, nadat BirdLife daar jarenlang
voor gelobbyd heeft. Een belangrijke
eerste stap.
De toekomst van de Javaanse havik-
De geelkuifkaketoe is uniek voor Indo
nesië, maar nog steeds sterk bedreigd,
vooral door de handel. Vorig jaar werd
wordt het kweken van de soort voor de
commercie aangemoedigd, om zo de
druk op de natuurlijke populatie te
verminderen; een geheel nieuwe aan
pak. Ook zijn heel voorzichtig enkele
arend zag er tot voor kort eveneens
somber uit. Hij komt alleen op Java
voor en een paar jaar geleden was nog
maar een handvol nestplaatsen bekend.
Handel, achtervolging, eierroof en
vooral vernietiging en versnippering
van de bosrijke broedgebieden waren
de boosdoeners.
BirdLife heeft een eerste opzet voor een
beschermingsplan gemaakt. Dat deed
zij met een aantal experts en met de
praktische hulp van enkele lokale
vogelwerkgroepen.
Een onderzoek leverde ruim dertig nest
plaatsen op en veel noodzakelijke kennis
over de levenswijze van deze roofvogel.
Het plan heeft er al toe geleid dat de
overheid voorbereidingen treft om een
Nationaal Park te stichten op Midden-
Java, waar nu nog de meeste nesten te
vinden zijn. Daarnaast heeft een aan
tal lokale Javaanse vogelbeschermings-
groepen zich met veel enthousiasme
en toewijding het lot van de arend
aangetrokken.
Bali-spreeuw
Eens was de Bali-spreeuw een algemene
en wijd verspreide soort in Indonesië.
Nu leven er nog maar veertien in het
wild. Daarmee is de soort een van de
zeldzaamste ter wereld. Handel was en
is nog steeds het grootste probleem.
BirdLife schreef samen met de over
heid een nieuw herstelplan. Daarin
gekweekte vogels losgelaten bij de groep
wilde vogels. Die broeden in holen in
een afgelegen en tamelijk onbereikbaar
deel van het Barat Bali Nationale Park,
dat speciaal voor de spreeuw is inge
steld. Daar op Bali worden de vogels nu
dag en nacht bewaakt door een groep
goed getrainde bewakers, die onder
zeer primitieve omstandigheden hun
werk moeten doen. Een bijkomend
probleem lijkt de verruiging van het
park. Toen het werd ingesteld, zijn als
beheersmaatregel de wilde runderen
verwijderd. Daardoor is de begroeiing
nu veel minder open, iets wat de Bali-
spreeuwen niet lijken te waarderen.
Belangrijke Vogelgebieden
Net als in Nederland en elders in
Europa houden vogelbeschermers in
Indonesië zich bezig met het inventari
seren van Belangrijke Vogelgebieden.
Een gigantische klus in een land,
groter dan Europa waar reizen veel
minder gemakkelijk is dan bij ons en
waar de veldomstandigheden vaak bij
zonder moeilijk zijn. Toch wist BirdLife
in een paar jaar tijd de inventarisatie
op Java en Bali af te ronden. Nu is men
druk doende op de Molukken, waar al
65 Belangrijke Vogelgebieden zijn
ontdekt.
Het veldwerk wordt vooral uitgevoerd
door groepen studenten. Veel van deze
groepjes vormen naderhand lokaal
23
De geelkuif-kakatoe (foto: BirdLife
International)
Java (foto: J E. Winkelman)
M
43ste jaargang - nummer 10 - april 1999
