'We liepen balancerend op dunne
takken door het moeras dat de
regen van het pad gemaakt had,
voor zover er al een pad was, want
ik zag werkelijk niets wat er op
leek of het moest de minder dich
te begroeiing direct voor me zijn.
"Anai leu ita! ada rokok?"1' klonk
het plotseling rechtsboven mijn
hoofd. Op een brede tak stond een
man in lendendoek. Pijl en boog
onder zijn arm, kapmes in de
hand. Een levend varken hing als
een knorrende bundel gebonden
op zijn rug.
Getatoeëerde lijnen liepen van
zijn wangen tot zijn voeten.
Geamuseerd keek hij ons aan,
alsof het volstrekt logisch was
daar zo te staan.
Misschien was dat ook wel zo.'
Dagboekaantekening, 16 novem
ber 1996
aanpassingsproces en het katholicisme
bood de praktische mogelijkheid de vele
varkens te behouden. In de praktijk is
bij veel mensen het katholicisme
slechts een laagje vernis over het tradi
tionele Mentawaise geloof, sabulungan.
In sabulungan heeft alles een ziel:
levende wezens, planten en objecten.
Alle zielen gaan met elkaar om en
kunnen elkaar beïnvloeden.
Ieder mens heeft zijn ziel op zijn hoofd
zitten. Die ziel heeft een eigen wil,
vaak gaat hij op stap als de mens
slaapt. De slaper 'ziet' de belevenissen
van zijn ziel dan in zijn dromen. Als
de ziel te lang wegblijft of kwade gees
ten het lichaam of de ziel aanvallen
wordt het individu ziek en kan zelfs
sterven.
Daarom is het ook belangrijk dat de
ziel zich comfortabel voelt bij 'zijn'
lichaam: het wordt versiert met tatoe
ages, kralenkettingen en bloemen.
Handelingen worden rustig verricht
zodat de ziel niet in de war raakt van
Kerei
Als het fout gaat kunnen sjamanen -
kerei - contact met de geestenwereld
maken en met ze spreken. Tijdens
nachtenlange sessies wordt een
weggelopen ziel met gezang,
offertjes en dansen door kerei
teruggelokt naar zijn huis,
terwijl tegelijkertijd kwade
geesten verjaagd worden.
Veel van de foto's in Bukittinggi
beelden dansende kerei af en
een dergelijke ceremonie is het
hoogtepunt van de reis voor
iedere toerist. Hoewel sommige
uma bij de Rereiket-rivier
demonstraties opvoeren, maken
toeristen zelden een echte
ceremonie mee.
Niet omdat ze niet welkom
zijn, maar omdat ceremoniën
gehouden worden wanneer ze
nodig zijn, wat meestal van de
wat er gebeurt en ruzies moeten zo
veel mogelijk vermeden worden.
23
Kerei bezig met het genezen van twee zieke
vrouwen. Ze zoeken het lichaam af op wonden
veroorzaakt door kwade geesten.
"Anai leu ita is een Mentawaise
begroeting
Kerei jagen kwade geesten het huis uit
tijdens een genezingsceremonie.
Een traditionele uma in het binnenland.
43ste jaargang - nummer I I - mei I 999
