ze. De campagnefuif ging niet door.
De baas besloot voordat al de employés
naar Nederland terug zouden keren een
afscheidsfuif bij hem thuis te geven met
een hele babi panggang als afscheidsmaal.
Ook de Indonesische stafemployés en
oud-gedienden waren uitgenodigd.
Met ttanen in de ogen en korte
afscheidstoespraken namen de oude
Indonesiërs afscheid van ons.
Adnan Tohir, de nieuwe administrateur,
zei later tegen mij: 'Wah, de baas
pienter, hij heeft eerst tienduizend
Krans en roepiah uit de kas gehaald, voordat hij
Anthonijsz die aan mij overdroeg; om de babi pang-
snijden de gang pesta te betalen.'
babi pang- Niet dat hij het erg vond, want hij had
gang in ook mee gesmuld. Erg was, dat de
kleine Indische employés die uit noodzaak WNI
stukjes waren geworden achterbleven. Zij waren
voor het niet zeker wat hen te wachten stond
afscheids- onder Indonesisch beheer.
maal.
Exodus
Daar mijn vrouw in verwachting was,
bleven wij met de baas, die de zaak
gaande moest houden, op de
onderneming achter. Het was intussen
januari 1958 geworden.
'Wah, Je baas pienter, hij heeft eerst
tienJuizenJ roepiah uit Je has gehaa u,
voor Jat hij Jie aan mij overJroeg', om Je
babi panggang pesta te betalen
Hij vroeg mij of ik voor twee jaar bij
wou tekenen, want als de fabriek weer
werd teruggegeven, had hij graag ook
iemand die hem met de reorganisatie
kon helpen.
Ik weigerde en legde hem uit dat ik de
Japanse tijd en de bersiap had overleefd
en dat mijn gezin in de Irian Barat Aksi
om had kunnen komen, als men tot een
moordpartij was overgegaan. Wij gaven
onze kokki die ons tijdens de boycot zo
goed had geholpen al ons Hollands
servies en keukengerei.
We vertrokken met de Johan van
Oldenbarnevelt en ik liet geen traan val
len toen de boot de kade verliet.
Misschien was het beter zo, een afscheid
is anders altijd zo vol emotie als je
prettige herinneringen achter laat.
De Nederlandse bedrijven werden niet
terug gegeven en later werd een
schadevergoeding uitbetaald die
minimaal was. Nieuw-Guinea werd
uiteindelijk aan Indonesië overgedragen
en toen kwam daar een andere exodus
op gang. Een exodus van Nederlanders
die zich in Nieuw-Guinea gevesügd
hadden, in de hoop dat het
zelfstandigheid zou verkrijgen.
De heer Doyer draagt suikeronderneming Meritjan in Kediri over aan de militaire
commandant, op 18 december 1957.
44 ste jaargang - nummer 2 - augustus 1999
25
