Eka (1915-1993)
Een leven vol rnsni
Tekst: Marjolein van Asdonck
Op 1 november QQ3 overleed Eka
I boden van Velzen in Heveadorp op de
Veluwe. Eka was niet alleen beeldhouw
ster, schilderes en tekenares, ze maakte
ook wandkleden en penningen. En ook al
had ze in de k unstwereld al lang haar
sporen verdiend (ze won de Wiegersma-
wisselbeker en de
ka Thoden van Velzen wordt
in 1915 in Limapoeloeh, tus
sen Tebingtinggi en
Laboehanroekoe, op Sumatra geboren.
Haar vader is een Fries en haar moeder
een Ambonese. Als ze negen jaar is en
aan de hand van haar vader loopt, zegt
ze al later beeldhouwer te willen worden.
26
Picasso
Als jonge, zelfstandige vrouw vertrekt ze
op haar 23ste naar Nederland om zich
te bekwamen in de beeldende kunst.
Van 1938 tot 1940 gaat ze naar de Vrije
Academie in Utrecht. Voor en tijdens de
oorlog zoekt ze allerlei baantjes om geld
te verdienen. Zo is ze een tijdje kleuter
leidster en onder de kleuters gaat het
gerucht dat hun juf iedere dag naar
Indië heen en weer fietst. Een voorbeeld
dat goed aangeeft hoe haar wilskracht en
enthousiasme op de kleuters moet zijn
overgekomen.
In 1946 vertrekt de vrijgevochten Eka
met een vriendin naar Parijs, klaar om
honderden indrukken op te doen.
Ze studeert aan La Grande Chaumière,
een vrije academie in Parijs, en houdt
zichzelf in leven door werk te verkopen.
Zij raakt geïnspireerd door de surrealis
ten en de Franse na-oorlogse schilders.
Op haar beurt ontsnappen Eka en haar
werk niet aan de aandacht van Picasso.
Eenmaal terug in Nederland leert ze in
1951 bij het genootschap Kunstliefde in
Utrecht haar toekomstige echtgenoot
C J. (Kees) Kelk kennen. In diezelfde
periode maakt ze kennis met de beeld
houwer Alari Andriessen die haar aans
poort te gaan beeldhouwen.
Maar doordat haar zoon Onno in 1956
geboren wordt, legt zij zich eerst nog
een tijd toe op kleinere werken, zoals
wandkleden.
Na 1963, op relatief late leeftijd om een
nieuw vak te leren - ze is dan 48 -
bekwaamt Eka zich verder in het beeld
houwen. Haar werk is altijd figuratief
gebleven, hoe de trends in de kunstwe-
moessQn
Zelfportret, 1948.
Eka in 1986.
Bernard Johan Kerkhoff-prijs), ze had
behoefte aan de erkenning van de
In dische gemeenschap. Haar afkomst
heeft zij namelijk nooit verloochend.
Hka gebruikte die juist, samen met heel
vee! andere inspiratiebronnen in haar
wer k. AIet dit artikel hopen we haar die
erkenning, weliswaar postuum,
te kunnen geven.
Rust roest
Kees Kelk.