I
Hl
vlas
kangft uit, maar wel
I
tot een stethoscoop van elektriciteits
draad, dagboeken, brieven, propaganda
materiaal. Technisch gezien, valt op de
tentoonstelling niets aan te merken. Een
uitstekende locatie waar de bezoeker een
interessante mix van beeld en geluid
krijgt voorgeschoteld, aangevuld met
parafernalia van de Japanse soldaat, de
Indonesische revolutionair en de
Hollandse en Indische dwangarbeider,
krijgsgevangene en kampbewoner.
Eenzijdige Ihjdrage
Inhoudelijk had de expositie echter een
beter lot verdiend, met name de invulling
Belanda Jepang Indonesia
Dutch Japanese Indonesians
Tekst en foto's: Riny Boeijen
Op 8 augustus werd in Itet Rijksmuseum de tentoonstelling 'Nederlanders-japanners-
Indonesiërs, de Japanse bezetting van Nederlands-Indië herinnerd' geopend. Maar wat
moet je met zo n expositie als de Japanse ambassadeur in Nederland bij de opening ver
stek laat gaan? 'De opzet en inhoud liggen voor Japan te gevoeligvolgens een zegsman
van de ambassade.
Het Nederlands Instituut voor
Oorlogsdocumentatie (NIOD)
heeft in samenwerking met het
Rijksmuseum de tentoonstelling
'Nederlanders-Japanners-Indonesiërs, de
Japanse bezetting van Nederlands-Indië
herinnerd' samengesteld. De tentoonstel
ling is te zien tot en met 24 oktober en
kon mede worden georganiseerd dankzij
een subsidie van de Japanse regering van
25 duizend gulden.
Het ligt in de bedoeling om de expositie
ook in Japan aan het publiek te tonen.
De tentoonstelling sluit aan op de confe
rentie 'Beelden van de Japanse bezetting
van Indonesië' die op 6 en 7 augustus in
het Rijksmuseum werd gehouden.
Het doel van de tentoonstelling is duide
lijk: proberen vanuit het perspectief van
de drie betrokken landen de historie in
beeld te brengen om daarmee de kennis
over die periode te vergroten en weder
zijds begrip te kweken. Videobeelden op
drie verschillende schermen, foto's, vitri
nes gevuld met allerlei gebruiksvoorwer
pen variërend van een blikken kunstgebit
van het drieluik. Zoals reeds tijdens de
voorafgaande conferentie bleek, is er in
Japan een grote achterstand in kennis
over haar rol als bezetter. Een achter
stand die heeft te maken met het feit dat
Japan niet herinnerd wil worden aan een
verloren oorlog. Verliezers kennen, zeker
in de toenmalige Japanse cultuur, geen
genade. Een stelling die onomwonden
wordt bevestigd door de verklaring van
een voormalige Japanse commandant in
de documentaire Kwai over de aanleg
van de beruchte Birma-spoorlijn, 'krijgs
gevangen als minderwaardige schepsels
te beschouwen'.
Het feit dat de Japanse ambassadeur ver
stek liet gaan bij de opening van de
expositie mag, bezien vanuit diezelfde
Japanse cultuur, daarom als een grove
schoffering worden opgevat. De exposi
tie schiet daarmee, voor wat de Japanse
inbreng betreft, aan haar doel voorbij.
Indonesië, als tweede land in het drieluik,
moessQn
D* Japans bez«ttirig
w
Wederzijds begrip
Bevrijding en onafhankelijkheid
Liberation and indeprndcncr