de 1Y wne i Tol
De schrijver (rechts)
en ex-collega-krijgs-
gevangene Hans
Bellingwoud in een
oude transport
wagon.
Illustratie: Otto Kreejft
Tekst en foto's: A.M. Kok
kamp. Het werk aan de baan was ook
zwaar, maar dat was voor de Japanners.
Voor je eigen mensen zorgen was altijd
beter.
Met mijn collega - ik meen dat hij De
Vries heette - gingen we met de zieken,
ongeveer tachtig, te voet naar de rivier.
De afstand was zo'n twee kilometer. Een
aantal werd door een groep 'gezonde'
kampgenoten op de schouders gedra
gen. Ook de bagage van enkele anderen
werd door corveeërs gedragen. Bij de
rivier moesten we zoals gebruikelijk
wachten.
Het vervoer ging verder in open laad-
prauwen, voortgestuwd door de stroom
en bijgestuurd met lange bamboestok
ken. Tijdens het wachten op de boten
konden enkele patiënten het niet nalaten
van het vieze rivierwater te drinken,
ondanks de waarschuwing dat cholera
besmetting mogelijk was. Na een poos
varen gingen we ergens aan land. Waar
dat precies was weet ik niet meer, ik
dacht bij kamp Tha Soe.
Een eindje van de rivier was een barak
waar we moesten overnachten. We kre
gen een grote wadjan met een doorsne-
hlk mens heeft in zijn leven din
gen meegemaakt, die na vele
jaren nog steeds levendig in de
herinnering zijn gebleven. De
reden daarvan kan zijn dat de
gebeurtenis toen een diepe emo
tionele indruk heeft gemaakt. Bij
het schrijven van het volgende
verhaal, is van die emoties van
toen niets meer overgebleven.
Het was in het krijgsgevangenkamp
Kui Ye gelegen aan de Kwae Noi
op 191 kilometer van het begin
punt van de spoorlijn naar
Thanbyuzayat, toen het eindpunt in
Birma, na 414 kilometer smalspoor. Het
was - de juiste datum weet ik niet meer -
ongeveer juli 1943, toen ik werd aange
wezen om met een andere verpleger een
transport zieken weg te brengen naar
een basiskamp.
EHBO
De Japanners hadden de inheemse mili
tairen van het KNIL voor het merendeel
vrijgelaten. Daarbij zaten veel verplegers
en er was dus een groot tekort bij de
geneeskundige verzorging in de kampen.
Om dit op te vangen
werden vrijwilligers
gevraagd, die na een
selectie aan de slag
konden. Als gewe
zen padvinder had
ik wel iets aan
EHBO gedaan en in
het land der blinden
kwam ik in de ver
pleging. Achteraf
gezien een zware job
in die tijd, in dat
Een pompom.
moessQn
Ba£3