mtviemyj in 1
Tekst: mevrouw J.J. Rosbach
Venezuela is een mengelmoes van nationaliteiten
en ieder heeft zijn eigen gewoonten en gebruiken
meegebracht, die zijn ingeburgerd. Daaronder valt
de dennenboom met al zijn versieringen en lichtjes
en het uitwisselen van geschenken, ik heb een
aantal jaren het benedenhuis gehuurd van een
Venezolaanse familiedie hun oorspronkelijke
gewoonten in ere hield, alhoewel er ook een opge
tuigde kerstboom in de zitkamer
stond.
van te voren
ie Venezolanen
ationale gerecht te
prepareren, dat is hallaca.
Als er dochters of schoon
dochters zijn, dan helpt het
hele vrouwvolk daarbij, want
het is een heel gedoe.
BoenUoes
Er wordt een maïsbrij
gemaakt van fijngemalen
maïs, vermengd met bouillon
en puur vet om het smeuïg
en enigszins compact te hou
den. Voor het vulsel gebruikt
men of alleen kip, of alleen
varkensvlees, of rundvlees.
Maar alle drie soorten vlees
kunnen ook gezamenlijk wor
den gebruikt. Die worden
dan gekookt met kruiden,
maar daarbij mag niet teveel
vocht worden gebruikt, tot ze
al dente zijn. Dan komt het
grote werk.
Geprepareerde pisangblade
ren worden in langwerpige
stukken op een met plastic
bekleedde tafel uitgespreid,
op dat pisangblad komt een
klodder van de maïs, netjes
glad uitgerold of uitgedrukt
tot de gewenste grootte en in
het mid
den daarvan legt
men dan een stukje kip, een
stukje varkensvlees of rund
vlees of allebei, een groene
en een zwarte olijf (met pit),
een paar (zoute) kappertjes,
een paar schijfjes hardge
kookt ei en over het geheel
een lepel van de kookprut
van het vlees of de kip en
dan wordt het dicht gevou
wen. Om dat eerste pisang
blad komt nog een tweede en
soms nog een derde en daar
na wordt het gehele boen-
koesje met een dun touwtje
goed dicht gebonden en zo
nogmaals goed gekookt. Een
heleboel tegelijk in een grote
pan. Sommige mensen voe
gen nog meer dingen toe,
bijvoorbeeld een stukje
augurk, of laten het hard
gekookte ei weg. Mijn boven
buren deden van alles erin,
ook krenten. Het is maar hoe
duur je het wilt maken. Ik
heb alleen nooit gehoord dat
er vis in verwerkt wordt.
Overigens betwijfel ik, of dit
nu typisch Venezolaans is,
want de meeste ingrediënten
worden geïm
eerder typisch Spaans. Maar
tenslotte is Venezuèla een
Spaanse kolonie geweest.
Hallaca's kent men ook op
Curasao, maar goed, voor de
Venezolaan fs Kerst geen
Kerst zonder hallaca's. Een
ander typisch kerstgerecht is
een geroosterde jonge big.
Traditie van dit rooms-
katholieke volk is het
maken van kerststalletjes
(de kerstboom is maar
import) en je ziet er
werkelijk prachtige stuk
jes werk bij. Hele land
schappen waarbij de
menselijke fantasie alleen
wordt beperkt door de
inhoud van de beurs, want
elk onderdeeltje heeft zijn
prijs.
Vieren wij Kerst tezamen
met de familie, het eigen
gezin of een aantal goede
vrienden, zo niet de
Venezolaan. Zij hebben
paranda-feest: zo omstreeks
elf uur 's avonds gaat ieder
een bij iedereen op bezoek,
eet daar wat, danst er mis
schien als er veel jongelui bij
elkaar zijn en trekt dan weer
verder naar het volgende
vriendenadres. Overal wordt
er een borrel gedronken en
de stemming stijgt. De oude
ren doen het rustig aan en
blijven vaak in eigen huis om
de volgende lading gasten te
ontvangen met borrels en
hallaca's. Ik ben eens met
mijn bovenburen meegegaan
en na een tocht door half
Caracas, kwam ik omstreeks
half zes 's ochtends thuis met
een leeg en onvoldaan
gevoel, 's Lands wijs, 's lands
In de laatste twintig
een storend element 1
fnen, namelijk vuurwerk en
echt geen mooi vuurwerk,
maar alsof de hel losbarst,
hoe meer kabaal hoe mooier.
Dat moet dan stille nacht
heten. Maar alle feesten hier
zijn nogal luidruchtig.
Ik herinner me, dat ik eind
jaren vijftig, begin jaren
zestig in een gebouw woonde
van zeven verdiepingen plus
een penthouse. Ik had een flat
op de zevende verdieping en
boven mij woonde de diri
gent van het koor van de
universiteit. Het was
24 december en het liep
tegen middernacht. Ik zat
nog wat te lezen in de zitka
mer met de balkondeuren
open, buiten was alles dood
stil, mijn kerstboompje had
alle lichtjes aan. Plotseling
hoorde ik een meerstemmig
koor kerstliederen zingen,
zowel Venezolaanse als de
ons bekende. Zonder muziek
instrumenten, dus a capella.
Het kwam van boven, waar
blijkbaar het koor aangetre
den stond. Het was zo mooi
in die stille nacht, dat ik op
het balkon ben gaan zitten
om ervan te genieten. Ook in
de andere flats waren er
blijkbaar luisteraars. Het
feest duurde ongeveer drie
kwartier en toen barstte er
uit allerlei flats een luid
applaus los en werd hier en
daar 'bis-bis' geroepen. We
kregen nog twee toegiften.
Dat is echt één van mijn
mooiste herinneringen
geweest van een kerstnacht
in Venezuela, eigenlijk de
mooiste.
44 ste jaargang - nummer 6 - december 1999
Parancla
