pbmt derwaarts tot mij, allen die
Het grafmonument van D
Tekst: Hans Meijer
Op de voormalige (nieuwe) Europese begraafplaats in Bandoeng
aan wat toen de Pandoeweg heette (nu jalan Pandu), bevindt zich
een opvallend, meer dan manshoog grafmonument. ITet ruim zestig
jaar oude graf verbeert, evena Is het gehele berkhof, in een slechte
staat.
e marmeren tombe ver
toont scheuren en brok-
1 kelt af. Grafschenders
hebben hun naam en andersoortige
graffiti er in gekrast. De bronzen letters
waarin ooit de grafteksten zijn uitge
voerd, zijn reeds lang gestolen. Onkruid
groeit rondom. Het is duidelijk dat vele
jaren niemand meer naar het graf heeft
omgekeken. Verder verval lijkt onont
koombaar indien hier niet een halt aan
wordt toegeroepen.
Een vervallen graftombe
En voor ingrijpen bestaat alle reden.
Het getuigt immers van weinig cultuur
historisch besef - nog afgezien van het
respect voor de doden - om dit kolonia
le kerkhof en in het bijzonder dit ene
graf aan zijn lot over te laten. Want het
is niet zo maar een laatste rustplaats.
De opvallende vormgeving en (ooit)
luxe uitvoering verraadt dat de gestor
venen - een echtpaar - vooraanstaande
personen moeten zijn geweest. Hoewel
het koperbeslag is verdwenen, zijn de
namen nog goed leesbaar. De vrouw is
het laatst bijgezet. Haar naam luidt
Louise Bertha de Hoog, geboren 25
juni 1874 te Djombang, gestorven 12
december 1961 te Bandoeng.
Haar man is veel eerder gestorven, hoe
wel hij aanzienlijk jonger was. Zijn graf
plaat vermeldt: Frederik Hermanus de
Hoog. Geboren 6 juni 1881 te Ambon,
overleden 1 maart 1939 te Bandoeng.
Op het graf staat nog een spreuk:
'Komt herwaarts tot mij, allen die ver
moeid en belast zijt en ik zal u rust
geven'.
Een maatschappelijke functie wordt
niet vermeld. Mocht de naam geen
directe herkenning oproepen, het sym
bool dat in het scherm is uitgebeiteld en
dat vanuit het hoofdeinde het graf als
het ware overkapt - een cirkelvormig
Pop de Hoog bij het graf van haar vaderjaren tachtig.
teken bevattende drie letters: IEV -
moet dan toch wel een sterke aanwij
zing zijn wie het hier betreft. Het is
Dick de Hoog, de legendarische leider
van het IEV, het Indo-Europees
Verbond (1928-1939).
Vervagende herinnering
Was hij in zijn tijd een van de meest
bekende en vooraanstaande personen in
Nederlands-Indië, nu ligt hij hier op
deze verwaarloosde begraafplaats, vrij
wel vergeten. Want dat de herinnering
aan hem nagenoeg is verdwenen, mag
blijken uit de reacties op de vraag aan
enkele bezoekers van de Pasar Malam
op het Malieveld afgelopen zomer of
men nog wist wie Dick de Hoog was.
Dit naar aanleiding van het feit dat de
organisatie als eerbetoon aan Indo
europeanen die verdienstelijk geweest
zijn voor de Indische gemeenschap de
pasarstraatjes naar hen had vernoemd.
Een daarvan droeg de naam Dick de
moessQn
22