Raymond \Vesterliii<
Pimpernel of Preman
1
f1
Tekst: Wim Manuhutu
Foto's: Moluks Historisch Museum
De traditie van het vernoemen van hinderen naar helden uit de film
en sport is er een die voorduurt tot op de dap van vandaag.
7o doken nadat Joh an Cr uijff zijn zoon de goed Catalaanse naam
Jordi had gegeven, ook in Nederland de nodige Jordi's op.
Iloevce! vaders en moeders zullen aan het einde van de jaren veer
tig en aan het begin van de jaren vijftig hun zoon Raymond hebben
genoemd naar de hoofdpersoon uit het boek van militair historicus
jaap de Moor?
wel De Moor door naarstig speuren de
nodige wetenswaardigheden over de
geschiedenis van de familie Westerling
heeft weten te achterhalen. Westerling's
oorlog is de geschiedenis van de speciale
troepen zoals die in het Nederlands-
Indonesisch conflict hebben gefunctio
neerd. In dit opzicht is de titel van het
boek een vlag die de lading maar ten dele
dekt.
Het feit dat het hier een uitgave van een
Raymond Westerling was immers voor
velen een held. Een held die er door hard
- maar in de ogen van velen noodzakelijk
- optreden in was geslaagd om in 1947
met een handjevol dapperen Zuid-
Celebes te pacificeren. En die er in janu
ari 1950 wederom met een handjevol
manschappen in was geslaagd de
Indonesische regering de stuipen op het
lijf te jagen met zijn 'Bandoeng-coup' om
vervolgens op spectaculaire wijze uit
Indonesië te ontsnappen.
Westerling zelf was de laatste om deze
verering een halt toe te roepen. In zijn
beide biografieën, Mijn memoires en
Westerling. De Eenlinglopen feit en fictie
zo door elkaar heen dat het bijna onmo
gelijk lijkt om ze uit elkaar te houden.
In de jaren zestig en zeventig was
Westerling voor al diegenen die zich
afzetten tegen het koloniale verleden een
van de symbolen voor alles wat verderfe
lijk was aan het kolonialisme. Ook toen
bleef mythevorming rondom zijn persoon
de boventoon voeren.
Korps Speciale I roepen
En nu is. er het boek van De Moor. Dat
deze niet over één nacht ijs is gegaan,
blijkt alleen al uit de omvang van 636
pagina's. Degene die zich daar niet door
laat afschrikken, wacht een beloning in de
vorm van een gedegen studie waarin het
traditionele beeld van Westerling wordt
afgebroken en op basis van veel archief
onderzoek opnieuw wordt opgebouwd.
Het boek gaat in feite over veel meer dan
alleen de lotgevallen van Westerling, hoe-
proefschrift betreft, is in de opbouw van
het boek terug te vinden. Na een verhan
deling over het ontstaan van het ver
schijnsel speciale troepen en de militaire
aspecten van drie eeuwen Nederlandse
aanwezigheid in de Indonesische archipel
volgt De Moor de ontwikkelingen rond
om het opzetten van het Korps Speciale
Troepen (KST) en de rol van Westerling
op de voet.
Daarbij zijn al in het prille begin een aan
tal kenmerken te onderscheiden die gedu
rende het hele bestaan van het korps een
rol zouden spelen. Een eerste kenmerk is
een grote samenhang binnen het korps.
Een samenhang die vooral gebaseerd was
op persoonlijke loyaliteiten aan officieren
en onderofficieren. Een tweede kenmerk
is de directe lijnen vanuit het korps naar
moessQn
12