Kapal LeLel
moessQn
Tekst: Cor Roelofs
Na Jo soevereiniteitsoverdracht werd het KLM Interinsnlair Bedrijf
overgedragen aan Indonesië en daarmee ook ruim twintig Dakota's
en een zeven tal C atalina vlieghoten.
IIet KLM personeel werd ondergebracht in een assistentiegroep die
de taak had het bedrijf, onder de naam Garuda Indonesian
Airways, voort te zetten en de opleiding van Indonesisch personeel
ter hand te nemen. I)e nieuwe machthebbers moesten i>i Indonesië
overal hun neus laten zien en er loyale bestuurders plaatsen.
Daarom werden legio charters uitgevoerd naar alle uithoeken van
de archipel.
Snuffelend door mijn oudste logboek
kwam ik er een tegen, een charter
van acht dagen met de toen juist
benoemde gouverneur van Celebes, het
tegenwoordige Sulawesi.
Kippenpootjes
De dag voor vertrek werd met het vlieg
tuig, een Catalina, een korte proefvlucht
gemaakt, zodat zeker was dat alles werkte.
De uitrusting werd gecontroleerd en aan
gevuld met onderdelen, gereedschap,
navigaüemateriaal en zo nog het een en
ander. Als je een tijd van huis bent, moet
je met alles rekening houden. Ook de ste
ward had een eigen wensenlijstje om het
zijn gasten naar de zin te maken.
De eerste dag vlogen we naar Surabaya
en maakten daar een nachtstop. De vol
gende dag kwam het hoge gezelschap aan
boord en gingen we op weg. Eerst naar
Makassar, in tweeënhalf uur. Bij aan
komst stond er een erewacht met muziek,
het volkslied, de hele bubs. Na een uur
oponthoud gingen we verder naar
Kendari, een stad op de oostelijke kant
van het eiland, bekend om zijn zilver
werk.
Twee uur later streken we daar neer op
het water van een baai en maakten vast
aan een boei. Vanaf de oever klonk bam-
boemuziek en er verscheen een motor
bootje die het gezelschap meenam. Wij
maakten het ons gemakkelijk en lieten
ons door de steward verwennen met
warme kippenpootjes. Het was bloedheet
in de cabine en we deden de noodluiken
open voor wat frisse lucht, kregen slaap
en deden een tukje.
Donkere vlek
Het vliegtuig zwaaide langzaam door de
wind heen en weer en leunde beurtelings
op de ene drijver en dan op de andere.
Lodderig zag ik het aan: 'Hé, hoe kan dat
nou? Die drijver komt veel minder uit het
water dan eerst!1
Vlug opende ik een luik in de vloer en ja
hoor, daar stond een sloot water in het
schip. Het lek was snel gevonden: een
gebroken luchtleiding van het onderstel.
Ik stopte mijn balpen in de slang, nu nog
het water eruit. Daartoe bevond zich een
kleine aggregaat met waterpomp aan
boord. Het had de reputatie dat je het
motortje nooit aan de praat kreeg als je
het nodig had. Het geluk was met me,
want bij de eerste ruk kwam het met een
hevig gesputter tot leven en ging het water
overboord. Was dat even schrikken! We
waren nu goed wakker en maakten het
vliegtuig Haar voor vertrek. De bamboe-
muziek was weer te horen en even later
kwam het motorbootje eraan. Zodra het
gezelschap aan boord was, startten we de
motoren en gingen op weg naar
Ivolonedale.
Een Heine twee uur later streken we neer
op zee en werd het gezelschap van boord
gehaald. Meteen startten we weer en twee
uur later kwamen we net voor donker in
Makassar aan, dat moest, want 's nachts
vlogen we niet! Vlug gaf ik de machine
haar inspectie, verwisselde de gebroken
leiding en dan gauw met z'n allen naar de
stad voor een bad, een koud biertje, wat
eten en slaap. Met al die landingen en acht
vlieguren was het een lange dag geweest.
De volgende morgen vroeg gingen we
terug naar Kolonedale, piHen het gezel
schap op en vlogen door naar Palu aan de
westkust. De plaats is gelegen aan een
lange inham die lijkt op een Noorse fjord,
alleen groener en heter. We maakten vast
aan een boei en het gezelschap verdween
naar de wal.
Zij zouden enige uren wegblijven, dus
maaHen we het ons makkelijk, hemd en
schoenen uit. Helaas hadden we geen
hengeltje bij ons, dus lummelden we wat
rond en staarden vanaf de vleugel in het
glasheldere water. Dat lokte: zou je hier
kunnen zwemmen? Zijn er haaien? Ja,
waar niet in de zee!
Liggend op de vleugel praatten we hier
over en op het moment dat we in het
water tuurden, kwam er een donkere vlek
in het water. Onze ogen puilden uit, een
enorme rog van wel vier meter Hapwiekte
statig voorbij. Nou kan men wel vertellen
dat deze beesten niet gevaarlijk zijn, voor
ons was echter het zwemmen over en uit.
Dus Hetsten en lazen we wat tot het
gezelschap weer aan boord kwam, daarna
startten we en landden vijftig kilometer
verder aan de andere kant van de bergen
in Parigi.
Amfiltievlieg'tuig'
Zodra het gezelschap van boord was, vlo
gen we door naar Balikpapan voor de
nachtstop. Hier, met vaste grond onder
mijn voeten kon ik de machine weer
nazien en brandstof innemen voor de vol
gende dagen.
Op een eiland als Celebes, dat in die tijd
beschikte over slechts twee vliegvelden die
duizend Hlometer uit elkaar lagen, kwam
een amfibievliegtuig goed van pas. De
Indonesiërs noemden dit vliegtuig een
De Catalina vliegboot van Garuda op
het meer van Gorontalo.
36
